Халкъ арасында базы къушларнынъ отьмеси, базы айванларнынъ улумасы чешит шекиллерде ачыкълана. Булардан кимиси огъур, кимиси огъурсызлыкъ, кимиси де олюм ишарети олып къабул этиле. Амма Ислям эсасларына коре, бу сой инанчларнынъ бутюни янълыштыр. Оларгъа инанмакъ олмай. Буларнынъ бир къысмы шойледир:
– Акъшам ве ятсы эзанлары окъулгъан вакъытта копек улуса, о маалледе бири олюр.
– Гедже вакъытсыз хораз отсе, дженк чыкъар.
– Тавшан, тильки ве къара мышыкъ ёлны кескен олса, огъурсызлыкъ келир.
– Бир ерге кеткенде, йылан корюнсе, огъурлы шейлерге ишареттир.
– Къара къаргъа я да миявкъуш кимнинъ эвинде отькен олса, о эвден дженазе чыкъар.
– Миявкъуш кимнинъ эвинде отьсе, о эвге я беля келир, я да олюм.
– Сырлы къаргъа кимнинъ эвинде отьсе, о эвге мужде келир.
– Къурбагъалар сесини юксельтсе, ягъмур ягъар.
Ислямгъа коре, эр анги бир шейде я да джанлыда огъур ве огъурсызлыкъ къабул этмек догъру дегильдир. Хазрети Пейгамбер хасталыкънынъ нафиле ерде башкъасына япышмагъаныны, къушнынъ учмасынен огъурсызлыкъ пейда олмагъаныны, сефер айында я да миявкъушнынъ отьмесинде огъурсызлыкъ олмайджагъыны бильдиргендир (Бухарий, Тыб, 54; Муслим, Селям, 102). Айрыджа Ислямда огъурсызлыкъ анълайышынынъ олмагъаныны, даима яхшылыкъ маналы ифаделернинъ къулланылмасы кереклигини айткъан (Бухарий, Тыб, 44, 54). Къушнынъ учувындан, келеджек ичюн яман нетиджелер чыкъармакънынъ ширк сайылгъаныны исрарнен дикъкъат айыргъан эди (Эбу Давуд, Тыб, 24; Тирмизий, Сиер, 47).
Бизге бу меселелерде ёл косьтерген Ресулюллах: «Огъурсызлыкъ ёкътыр. Мен хайыргъа ачыкъламакъны сечем», деп буюрды. Сахабилер:
«Хайыргъа ачыкълама недир?» – дедилер.
Эфендимиз: «Гузель, яхшы сёздир», деп буюрдылар (Бухарий, Тыб, 19; Муслим, Селям, 102).
Урве бин Амир шу шекильде айтты: «Ресулюллахнынъ (с.а.в.) огюнде огъурсызлыкътан сёз этильди. Бунынъ узерине: «Энъ гузели, хайыргъа ачыкъламакътыр. Огъурсызлыкъ, ич бир мусульманны ниетленген ишинден вазгечтирмесин. Эр биринъиз хошланмагъан бир шейинъизни корьгенде:
اَللّهُمَّ لاَ يَأْتِي بِالْحَسَنَاتِ إِلاَّ أَنْتَ وَلاَ يَدْفَعُ السَّيِّئَاتِ إِلاَّ أَنْتَ وَلاَ حَوْلَ وَلاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِكَ
«Аллахым! Эйиликлерни бир тек Сен берирсинъ; яманълыкъларны бир тек Сен ёкъ этерсинъ. Гунахтан къачаджакъ кучь, ибадет этеджек къувет бир тек Сенинъ ярдымынънен къазанылабиле», деп дуа этсин!», буюрды (Эбу Давуд, Тыб, 24).
Аллах Ресули (саллалляху алейхи ве селлем), бегенмесенъиз де, ель, фыртына ве бунъа ошагъан табиат меселелери акъкъында файда кетирмеген лафлар айтмамызны, терсине яманлыкъларындан эмин олабильмек ичюн Аллах Теалягъа дуа этмемизни тевсие буюра (Муслим, Истиска, 15).
Хусусан, бу меселелерде асла гунахы олмагъан айванчыкъларны яман корюп, оларгъа зарар кетирмек ич бир инсангъа ярашмаз, гунахтыр. Аллах джумлемизни догъру ёлдан ве имандан айырмасын.
РАИМ Гъафаров