Хутба
КЪУРАН ВЕ СУННЕТ БИР БУТЮНДИР
Опубликовано:
07.08.2020 - КЪУРАН ВЕ СУННЕТ БИР БУТЮНДИР وَمَنْ يُطِـعِ اللّٰهَ وَالرَّسُولَ فَاُو۬لٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّنَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ اُو۬لٰئِكَ رَفِيقاً [Ве мей ютиилляхе вер-расуле феуляике меа’ллезине энамеллаху алейхим мине’н-небиййине вес-сыддыкъине веш-шухедаи вес-салихине ве хасуне уляике рафикъа]. Азиз муминлер! Окъугъаным «Ниса» суресининъ 4/69-ынджы ает-и керимесинде Юдже Аллах бойле буюра: «Ким Аллахкъа ве Пейгъамберге итаат этсе, иште, олар, Аллах нимет берген пейгъамберлер, сыддыкълар, шеитлер ве эйи кимселернен берабердир. Булар не гузель аркъадашлардыр!» Мевзумызнен алякъалы хадис-и шерифте исе, Пейгъамберимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Сёзнинъ энъ гузели – Аллахнынъ китабыдыр. Рехберликнинъ энъ гузели исе – Мухаммеднинъ рехберлигидир» (Несаий, «Идейн», 22). Инсангъа нисбетен пек мерхаметли олгъан Раббимиз оны дюнья аятында ялынъыз ве таянчсыз быракъмады. Къулларына догъру ёлны косьтермек ичюн пейгъамберлер ёллады ве китаплар эндирди. Ильк инсан ве ильк пейгъамбер Хазрет-и Адем (а.с.) иле башлагъан пейгъамберлик вазифеси Мухаммед Мустафа (с.а.с) иле сонъуна иришти ве Къуран-ы Керимнен текмиль олды. Къыйметли муминлер! Къуран-ы Керим – Аллах тарафындан бутюн инсанлыкъкъа ёлланылгъан сонъ иляхий китаптыр. Юдже Яратыджынынъ сёзю, догъру иле янълышны, элял иле харамны бир-биринден айыргъан, дюнья ве ахирет бахтлылыгъынынъ ёлларыны косьтерген, шифа ве эр шейге чаре олгъан бир китаптыр. Суннет исе, Севгили Пейгъамберимизнинъ аят тарзы, сёзлери, арекетлеридир, Къуранны ачыкълагъан энъ муим менбадыр. Чюнки Пейгъамберимиз (с.а.с) Аллахтан алгъан вахийни инсанларгъа еткизип ачыкълагъан. Къураннынъ акъикъатларыны текмиль аятында яшатып, бизлер ичюн нумюне олгъан Пейгъамберимиздир. Куранда бойле ифаде этиле: «Емин олсун, Аллахнынъ Ресулинде сизлер ичюн, Аллахкъа ве ахирет кунюне къавушмагъа умют эткен, Аллахны чокъ зикир эткен кимселер ичюн гузель бир мисаль бар» («Aхзаб» суреси, 33/21). Пейгамбер Эфендимиз (с.а.с.) исе, Веда хутбесинде бойле буюргъан: «Сизге эки шей къалдырам, оларгъа сым-сыкъ сарылгъан вакъытынъызда, ёлунъызны асыл да шашырмазсынъыз. Булар – Аллахнынъ китабы ве Пейгъамберининъ суннетидир» («Мувaттa», «Kъaдeр», 3). Шу себептен, Къуран ве суннет айрылмаз бир бутюндир. Динимизнинъ эсасыны тешкиль эткен Къуранны Пейгъамберимизнинъ суннетинден айры тюшюнмек мумкюн дегильдир. Бунъа коре Къуранны сунеттен айры анъламагъа ве анълатмагъа тырышкъан, Къуран аетлерини контексттен сувурып чыкъарып, истегени мана берген, хадислернинъ бир къысмыны алгъан, къалгъанларыны корьмемезликтен кельген сахте «шейхлерден» ве айткъанларындан сакъынмакъ керек. Бойле айнеджилер динни яхшы бильмеген инсанларны, халкъны алдатып, озь ёлларына, озь фыркъаларына чекелер, динде олмагъан шейлерни бу фарз, шу харам, деп Аллахкъа ифтира аталар, ве, бойлеликнен, мусульманларны бир-бирине душман этелер. Ана-бабасындан, сой-сопундан ве халкъындан айыралар, девлетке ве къанунгъа къаршы къозгъаталар, миллий къыйметлерге ве урф-адетке къаршы эджнебий япалар. Азиз диндашларым! Къуран ве суннетни бир-биринден айырып, озь группасынынъ идеологиясы догърусында анълаткъан кимселерге къаршы уяныкъ олайыкъ. Ата-деделеримизден эманет оларакъ бизлерге къалгъан «Эхлю суннет вель-джемаат» анълайышыны бу азиз топракъта бирликте яшатайыкъ. Аллахнынъ Китабы Къуран иле, Пейгъамберимизнинъ темиз суннетинен аятыны шекиллендирген иманлы, намуслы ве ватанпервер эвлятлар етиштирмек ичюн гъайрет сарф этейик. [embed]https://www.youtube.com/watch?v=xKAkkZT-Ze8[/embed]
КЪУРБАН БАЙРАМЫ ХУТБЕСИ
Опубликовано:
31.07.2020 - КЪУРБАН БАЙРАМЫ ХУТБЕСИ وَلِكُلِّ اُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلَى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْاَنْعَامِ فَاِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ اَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ [Ве ликулли умметин джеальна менсекаль лиезкурусмаллахи аля ма разекъахум мим бехимети’ль-энам. Феиляхукум иляхув вахидун фелеху эслиму. Ве бешшири’ль-мухбитин]. Мухтерем муминлер! Хиджретнинъ экинджи йылы, Зильхидждже айынынъ онунджы куню эди. Пейгъамберимиз (с.а.с.) асхыбынен берабер биринджи кере Къурбан байрамыны кечиреджек эди. Аллах адына къурбанлар кесиледжек, мусульманлар бирлик ве бераберлик ичинде байрамнынъ хузурына иришеджек эдилер. Аллах Ресули (с.а.с.) байрам намазынынъ эеджаныны ис этмелери, дуа ве хутбеден фейиз алмалары ичюн къадынларнынъ да байрам намазына кельмелерини эмир эткен эди. Намаз къылынаджакъ ерге баргъаны вакъыт, муминлерге селям берди. Аллахкъа хамд ве сена эткен сонъ, асхабына бойле сесленди: «Бугунь ильк ишимиз – байрам намазыны къылмакъ, сонъра, къайтып, къурбан чалмакътыр. Ким бойле япса, суннетимизге уйгъан олур» (Ибн Ханбель, IV, 283; Бухарий, «Идейн», 3, 15). Дегерли мусульманлар! Аятымызнынъ энъ къыйметли куньлеринден биринде, бирлик ве бераберлик ичинде бизлерни Къурбан байрамына къавуштургъан, джамилерде бир арагъа кетирген Юдже Раббимизе хамд, алемлерге рахмет оларакъ ёлланылгъан Севгили Пейгамберимизе салят ве селям этемиз. Азиз муминлер! Байрамлар иман къардашлыгъынынъ энъ юксек нокътагъа иришкени мубарек куньлердир. Дуаларымызнынъ къабулы, гунахларымызнынъ багъышланмасы, къуллугъымызнынъ кемалы ичюн Аллах Таялядан бизлерге лютуф этильген фырсат заманларыдыр. Бу мубарек куньлерде мусульманлар къурбан ибадетини ерине кетирелер. Афсус ки, юкъуджы хасталыкъ себебинден, бу йыл аджылыкъ олмады. Ибадетте асыл олгъан ниет ве ихлястыр. Иншаллах аджылыкъкъа кетмеге арекет эткен къардашларымыз самими ниетлери догърултусында севапларны алгъандырлар. Пейгъамберимиз (с.а.с.) къурбаныны озь элинен чалгъан, ниетини ве Аллахкъа бойсунгъаныны шу аетлерни окъуп косьтерген: «Мен бир Аллахкъа инангъан бири оларакъ, юзюмни коклерни ве ерни яраткъангъа чевирдим, мен мушриклерден дегилим» («Энам» суреси, 6/79); «Айт: «Шубесиз, меним намазым, къурбаным, аятым ве олюмим алемлернинъ рабби олгъан Аллах ичюндир. Онынъ ич бир ортагъы ёкъ. Манъа шу эмир этильди, ве мен мусульманларнынъ илькийим» («Энам» суреси, 6/162-163). Мухтерем муминлер! Бу мубарек куньлерни Пейгъамберимизнинъ суннетине коре кечирмеге тырышайыкъ, устюмизге тюшкен вазифелерни ерине кетирейик. Эвеля, Арефе куню саба намазындан башлап, байрамнынъ дёртюнджи куню экинди намазына къадар, эр бир фарздан сонъра тешрик текбирлерини айтмагъа унутмайыкъ. Къурбанлыкъ айванларнынъ Раббимизнинъ бизге эманети олгъаныны хатырлайыкъ. Оларны ынджытмайып, «Бисмилляхи Алаху Экбер» деп, усулына коре сояйыкъ. «Темизлик иманнынъ ярысыдыр» буюргъан Пейгъамберимизнинъ уммети оларакъ, къурбан ибадетини ерине кетиргенде, чевре темизлигине дикъкъат этейик. Къул акъкъына кирмейик. Къурбанларымызда къомшунынъ, акърабанынъ, ёкъсулнынъ, етимнинъ, мухтаджнынъ акъкъы олгъаныны унутмайыкъ. Бергенимиз къадар къазангъанымызны хатырлайыкъ. Ана-бабамыздан башлап, севгенлеримизни севиндирейик, оларны зиярет этейик. Севинчимизге хасталарны, къартларны, ялынъызларны, даргъынларны ортакъ этейик. Гонъюль алмакъта, хайыр дуа этювде, даргъынлыкъкъа сонъ бермеде бир-биримизнен ярышайыкъ. Якъынларымыз, кечмишлеримиз, эвлятларымыз, халкъымыз ве умметимиз ичюн дуа этмеге унутмайыкъ. Бу мубарек куньде азиз миллетимизнинъ ве бутюн Ислям алемининъ байрамыны хайырлайым. Аллахнынъ селямы, рахмети ве берекети эпимизнинъ устюнде олсун. Байрамымыз эр тюрлю хайыргъа ве къуртулышымызгъа весиле олсун. [embed]https://www.youtube.com/watch?v=i3SZl01qjWk&t=198s[/embed]
ИХЛЯСЛЫ ОЛМАКЪ
Опубликовано:
24.07.2020 – ИХЛЯСЛЫ ОЛМАКЪ اِنَّا اَنْزَلْنَا اِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللّٰهَ مُخْلِصًا لَهُ الدِّينَ [Инна энзельна илейке’ль-китабе биль-хакъкъи фебудилляхе мухлисаль леху’д-дин] (Зумер суреси, 2 ает). Мухтерем мусульманлар! Юдже динимиз Ислямда иманнынъ, ибадетнинъ, гузель арекетлернинъ къабулы ниетке багълыдыр. Бир ишни Аллах ризасы ичюн япмакъ ихлястыр. Темиз ниет эр ишнинъ башы. Дунья менфаатныдегильд де Аллахнынъ разылыгъыны къазанмакъ арзусы исе къуллукънынъ сыррыдыр. Азиз муминлер! Ниет ве амель бир-бирини тамамлагъан рух ве беден кибилер. Намазны беден арекетинден, оразаны ач ве сувсыз къалмакътан, хадж ве умрени сеяаттан факрълы япкъан – ниеттир. Инангъан кимсе, Аллахнынъ эмирине джан-гонъюльден уя, костериш ичюн дегиль. Бу хусус Къуранда бойле анълатыла: «(Ресулым!) Шубесиз, Китапны санъа хакъ оларакъ эндирдик. Айса, сен де динни Аллахкъа хас къылып, ихляснен къуллукъ эт». Мумин ибадетлеринде самимий кимседир. Тилинен, беденинен ве гонъюлинен Раббининъ ниметлерине шукюр эте. Онынъ буюклиги къаршысында озь аджизлигини итираф эте. «Энам» суресининъ 162-нджи аетине буюрылгъан киби: «Шубесиз, меним намазым, къурбаным, аятым ве олюмим – эписи алемлернинъ Рабби Аллах ичюндир», – деп, яшайышыны бойле кечире. Мумин, те Аллахкъа нисбетен дегиль, этрафтакилерге нисбетен де самимий кимседир. Къорантасынен, сой-сопунен, къомшуларынен самимий мунасебетлер къура. Кулер юзьлю, догъру сёзлю, ачыкъ гонъюллидир. Вефалы ве ярдымсевердир. Этрафына ишанчны ве дюрюстликни яя. Ярамайлыкъкъа мани ола. Бирликнинъ янында, фитненинъ къаршысында тура. Буны, инсанларгъа яхшы корюнмек ве махтанмакъ ичюн япмай, озюни реклама этмей. Урьметли муминлер! Пейгъамбер Эфендимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) бир хадисинде бойле буюргъан: «Аллах анджакъ самимиетнен ве озюнинъ разылыгъы козетилип япылгъан амельни къабул эте» (Несаий, «Джихад», 24). Эльбет! Амеллер, ниетлерге коре къыймет къазана. Эр кес япкъанынынъ къаршылыгъыны ниетине коре алыр. (Бухарий, «Беду’ль-вахий», 1; Муслим, «Имаре», 155). Самимиетсиз ишлернинъ Аллах къатында ич бир дегери ёкъ. Унутмайыкъ ки, иманнынъ леззетине, ибадетнинъ файдасына ве Аллахнынъ ризасына ялынъыз темиз бир ниет иле барыла. Хутбени Севгили Пейгъамберимизнинъ бизге огреткен шу дуасынен битирем: «Эр шейнинъ Рабби олгъан Аллахым! Мени ве аилемни дюнья ве ахиретте эр вакъыт Санъа чынъ юректен багълы олгъан къулларынъдан эйле» (Эбу Давуд, «Витр», 25.)
АХИРЕТ ИЧЮН ЧАЛЫШМАКЪ
Опубликовано:
17.07.20 – АХИРЕТ ИЧЮН ЧАЛЫШМАКЪ وَمَنْ اَرَادَ الْاٰخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَاُولٰئِكَ كَانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُورًا [Ве мен эраде’ль-ахирате ве сеа леха саеха ве хуве муминун феуляике кяне саюхум мешкура]. Мухтерем мусульманлар! Окъугъаным «Исра» суресининъ 19-ынджы ает-и керимесинде Юдже Раббимиз бойле буюра: «Ким де ахиретни истесе, ве, мумин оларакъ, онъа ярашкъан бир гъайретнен чалышса, иште, буларнынъ чалышувлары макъбулдыр». Севгили Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) де озь хадис-и шерифинде бизге бу насихатта булуна: «Акъыллы кимсе озюни эсапкъа чеккен ве олюмден сонърасы ичюн чалышкъан кимседир. Аджиз кимсе исе, арзуларына уйып, бундан сонъ Аллахтан багъышлав умют эткен кимседир» (Тирмизий, «Сыфату’ль-къыяме», 25). Азиз муминлер! Ислам бизлерни олюмден сонъраки аят ичюн чалшмагъа чагъыра. Къыямет кунюне, ольгенден сонъра тирилювге, бериледжек эсапкъа ве сонъсуз бир аяткъа азырлыкъ кормеге давет эте. Бунынъ ичюн, эльбетте ахиретке иманымыз кучлю ролмакъ керек. Муминнинъ аилесинен, къомшуларынен, иш аркъадашларынен, джанлы ве джансыз бутюн чевресинен мунасебетлери ахирет шуурынен шекиллене. Ахиретке иманны юректен менимсеген мумин эр ишинде Рабби къойгъан сынъырларны ве Онынъ ризасыны козете. Иманынынъ кереги оларакъ, салих амеллер ишлей ве гузель ахлякъ иле кемалгъа ирише. Озюни эр вакъыт эсапкъа чеке. Ярамай сёзлерден ве чиркин ишлерден узакъ тура. Сайгъылы диндашларым! Мумин кяинаткъа ибрет назарынен бакъа. Аятны ве олюмни, сагълыкъны ве хасталыкъны, боллукъны ве тарлыкъны, севинчни ве кедерни имтиан дюньясынынъ бир парчасы оларакъ коре. Яшагъаны эр теджрибе, къаршылашкъаны эр адисе онынъ ичюн эйилик ве мукяфат весилесидир. Пейгъамберимизнинъ ифадесинен, къул ниметлерге шукюр этсе, бу онынъ ичюн хайырлы олур. Сыкъынтыларгъа сабыр этсе, бу да онынъ ичюн хайырлы олур. (Муслим, «Зухд», 64). Къыйметли ватандашлар! Къуллукъ ёлджулыгъымызнынъ сонъсузлыкъ турагъы – ахиреттир. Ахирет, бизим асыл юртумыз ве эбедий эвимиздир. Дюньяда сачкъанларымызны топлайджагъымыз ве яхшы-яман эр арекетнинъ къаршылыгъыны аладжагъымыз ердир. Бойле экен, Ахирет кунюне иришеджегимизни билип ве анълап, аятымызны яшайыкъ. О буюк кунь ичюн азырлыкъ япмакъны ихмал этмейик. Хутбени Раббимизнинъ «Зильзаль» суреси, 7-8 аетлеринде кечкен сёзюнен битирем: «Ким зерре къадар хайыр япкъан олса, оны корер. Ким де зерре къадар яманлыкъ япкъан олса, оны корер». [embed]https://www.youtube.com/watch?v=nDTuXFfLmaQ[/embed]
ДОГЪРУ ЯШАМАКЪ
Опубликовано:
10.07.20 - ДОГЪРУ ЯШАМАКЪ اِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللّٰهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ [Инне’ллезине къалю Раббуналлаху сумместекъаму феля хавфун алейхим ве ля хум ехзенун]. Мухтерем мусульманлар! Бир сахабе Пейгъамбер Эфендимизнинъ янына келип, онъа бойле айткъан: «Эй, Аллахнынъ Ресулю, манъа Ислям иле алякъалы ойле бир насиат бер ки, бу мевзуда башкъа бир кимсеге суаль сорамагъа ихтияджым къалмасын». Бу риджагъа Севгили Пейгъамберимиз Мухаммед (с.а.с.) бойле къаршылыкъ берген: «Аллахкъа ишандым» айт, сонъра да дос-догъру ол» (Ибн Ханбель, III, 413). Азиз муминлер! Инсаннынъ яратылыш гъаеси – къуллукътыр, энъ муим вазифеси исе, – Аллахнынъ бар олувына ве бирлигине инанмакъ, сонъра да, бу иманнынъ кереги оларакъ, догъру яшамакътыр. Чюнки иман гонъюллерге ерлешкени вакъыт, дуйгъуларгъа, тюшюнджелерге ве арекетлерге тесир эте. Иман инсанны акъикъаткъа, догърулыкъкъа ёнельте. Бу ёлгъа кирген мумин бахытлы ве шерефли бир аят яшар. Эки дюняда да сыкъынты ве кедерден аман олур. Такъвагъа ве иляхий икрамгъа иришир. Урьметли мусульманлар! Догъру ёл устюнде олмакъ, иман узьре яшамакъ ве сёзюнде турмакъ ишине «истикъамет» деп айталар. Айны вакътта бу - Аллахкъа итаат этмек ве Ресулюллахнынъ суннетине уймакътыр. Истикъамет – куфюрден ве ширктен арынмакъ, гунахтан ве исьяндан сакъынмактыр. Фитне ве фесаттан узакъ турмакъ, нефиснинъ къарардан зияде истеклери ве шейтанынъ весвесеси иле курешмектир. Мухтерем муминлер! Догъру инсан, асыл да ялан сёйлемез. Адалетни козетир, акъсызлыкъ япмаз. Эйи ниетли ве самимий олур, риякярлыкъ япмаз. Ишини сагълам ве гузель япар, ийледен сакъыныр. Яраткъан Раббине олгъан севги ве сайгъысынен яратылгъангъа мерхамет косьтерер, ич бир джанны ынджытмаз. Аллахнынъ разылыгъыны къазанмакъны эр тюрлю къазанчтан азиз билир. Хутбемни Юдже Раббимизнинъ «Ахкяф» суресиндеки 13-юнджи аетиндеки хайырлы хаберинен битирмеге истейим: «Раббимиз Аллахтыр», – деп, сонъра дос-догъру олгъанларгъа къоркъу ёкътыр ве олар кедерленмейджеклер».
МЕСУЛИЕТЛИ БАБА ОЛМАКЪ
Опубликовано:
03.07.2020 - МЕСУЛИЕТЛИ БАБА ОЛМАКЪ وَاِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَىَّ لَا تُشْرِكْ بِاللّٰهِ اِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ [Ве из къале Лукъману либнихи ве хуве еизуху я бунеййе ля тушрик биллях. Инне’ш-ширке лезульмун азым] Мухтерем мусульманлар! Юдже Раббимизнинъ инсангъа лютф эткени энъ къыйметли ниметлерден бири – аилесидир. Чюнки аиле – ишанч ве таянч менбасы, бир сыгъынакътыр. Эйиликте ярдымлашмакъ, берабердже ярамайлыкъкъа мани олмакъ ичюн весиледир. Айны заманда къоранта инсанны келеджекке азырлагъан энъ муим муэссиседир. Инсан ильк тахсилини аилесинден ала. Табиаты аиле оджагъында шекиллене. Севгини, сайгъыны, дюрюстликни инсан кене ана-бабасындан огрене. Аиледе ана иле берабер бабагъа да муим вазифелер тюше. Бабанынъ месулиети садедже къорантасынынъ маддий ихтияджларыны къаршыламакътан ибарет дегильдир. Мерхамет талимини алгъан, гузель ахлякънен зийнетленген, дегерлерини менимсеген бир несиль етиштирмек эр бабанынъ биринджи дереджели месулиетидир. Пейгъамберимиз (с.а.с.) бир хадисинде бойле буюргъан: «Бир баба озь баласына гузель тербиеден даа хайырлы бир мирас къалдырамаз» (Тирмизий, «Бирр», 33). Азиз муминлер! Баба олмакъ, Хазрет-и Нух (а.с.) мисали, эвлядынынъ иман иле шерефленмеси ичюн гъайрет косьтермектир. Онынъ дюнья ве ахирет бахтлылыгъыны къазанмасы ичюн сарсылмакътыр. Хазрет-и Нух (а.с.) тевхит гемисине минмесини ред эткен огълуна сонъ бир умют иле бойле сесленген: «Явручыгъым! (Сен де) бизнен берабер мин, кяфирлернен берабер олма!» («Худ» суреси, 11/42). Къыйметли мусульманлар! Баба олмакъ, Хазрет-и Ибрахим (а.с.) мисали, дуаны тилинден тюшюрмемектир. Итааткяр бир къул олмакъ ичюн, Аллахкъа сыгъынмакъ, салих бир несиль ичюн Онъа ялвармакътыр. Ибрахим (а.с) Раббине бойле нияз эткен эди: «Раббимиз! Бизни санъа бойсунгъанлардан эйле, несилимизден де санъа итаат эткен бир уммет чыкъар, бизге ибадет усулларымызны косьтер, тёвбемизни къабул эт; тёвбелерни къабул этиджи, чокъ мерхаметли олгъан ялынъыз Сенсинъ.” («Бакъара» суреси, 2/128) Дегерли муминлер! Баба олмакъ, Хазрет-и Якъуб (а.с.) киби зорлукълар къаршысында метанетли олмакътыр. Не къадар агъыр олса-олсун, дюнья имтианыны сабыр ве тевеккюльнен къаршыламакътыр. Эвлядына эр вакъыт севгини, мерхаметни, адалетни ве шефкъатны ашыламакътыр. Янълыш япкъанлары вакъыт оларны тенбиелемек, амма ич бир вакъыт олардан умют кесмемектир. Хазрет-и Якъуб (а.с.), къыскъанчлыкълары себебинен къардашлары Хазрет-и Юсуфны къуюгъа аткъан балаларына бойле сесленген: «Аксине, нефислеринъиз сизге (фена) бир ишни гузель косьтерди. Артыкъ (манъа тюшкени) хакъкъы иле сабыр этмектир. Анълаткъанынъыз къаршысында (манъа) ярдым этеджек анджакъ Аллахтыр» («Юсуф» суреси, 12/18). Азиз мусульманлар! Баба олмакъ, Хазрет-и Лукъман (а.с.) киби эвлядына шефкъатнен огют бермектир. Онъа догъруны ве янълышны, харамны ве элялны огретмектир. Хазрет-и Лукъман огълуна бойле гузель насиатлар япкъан: «Явруджыгъым! Аллахкъа ортакъ къошма! Догърусы, ширк буюк бир зулумдыр», «Явруджыгъым! Намаз къыл, яхшылыкъны эмир эт, яманлыкътан вазгечир, башынъа кельгенлерге сабыр эт», «Кучюмсеп, инсанлардан юзь чевирме ве ер устюнде гъурурланаракъ юрьме», «Юрюшинъде орта къарар ол, сесинъни алчалт» («Лукъман» суреси, 31/13,17-19). Дегерли мусульманлар! Баба олмакъ, алемлерге рахмет оларакъ ёлланылгъан Пейгъамберимиз (с.а.с.) суннетининъ изинден кетмектир. Аллах Ресули нумюне бир аиле бабасы эди. Балачыкълары арасында ич бир айырым япмагъан. Къызы Фатимени корьгени вакъыт, аякъкъа турып, элинден тутар, шефкъатнен опер ве ерине отурта эди. (Эбу Давуд, «Эдеб», 143, 144). O, ялынъыз озь явруларына дегиль, бутюн балачыкъларгъа шефкъатыны косьтере эди. Пейгъамберимизнинъ тербиесинде оскен Хазрет-и Энес (р.а.) Ресул-и Экрем акъкъында бойле анълаткъан: «Ресулюллахкъа он сене хызмет эттим. Валлахи, манъа бир кере олсун «Уф!» биле айтмады» (Муслим, «Федаиль», 51). Мухтерем муминлер! Балачыкъларымыз бизден дикъкъат ве шефкъат беклейлер. Бизлер ичюн къыйметли олгъанларыны дуймагъа истейлер. Аятны огренгенлери вакъыт, олар ичюн ёл косьтереджек бир пусла, сыгъынаджакълары бир лиман олмамызны истейлер. Айса, куньлюк аятнынъ шаматасы ве яшайыш теляшы ичинде балачыкъларымызгъа мукъайтсызлыкъ этмейик. Динине, ватанына ве бутюн инсанлыкъкъа файдалы несиллер етиштирмек ичюн эр тюрлю федакярлыкъны косьтерейик. Явруларымызны севгимизден, дикъкъатымыздан ве дуамыздан махрум къалдырмайыкъ. [embed]https://www.youtube.com/watch?v=gcuDGR7PjTY[/embed]
НАМАЗ: РАББИМИЗГЕ ЯКЪЫН ОЛМАКЪ ГЪАЙРЕТИМИЗ
Опубликовано:
26.06.2020 - НАМАЗ: РАББИМИЗГЕ ЯКЪЫН ОЛМАКЪ ГЪАЙРЕТИМИЗ اُتْلُ مَا اُوحِىَ اِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَاَقِمِ الصَّلَاةَ اِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَذِكْرُ اللّٰهِ اَكْبَرُ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ [Утлю ма ухие илейке мине’ль-китаби ве экъими’с-салях. Инне’с-саляте тенха ани’ль-фехшаи вель-мункер. Ве лезикруллахи экбер. Веллаху ялему ма теснеун]. Мухтерем мусульманлар! Бир кунь Пейгъамберимиз (с.а.с.) сахабелеринен сухбет эткенде, олардан бойле бир суаль сорагъан: «Биринъизнинъ къапысы огюнден бир озен кечсе, ве о, озенде куньде беш кере ювунса, онда кирден бир шей къалырмы?» Сахабе-и кирам (р.а.): «Къалмаз, я, Ресуляллах», – деп, джевап берди. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Иште, беш вакъыт намаз да бойледир. Аллах бу намазларнен гунахларны ёкъ эте» (Бухарий, «Мевакъиту’с-салят», 6). Азиз муминлер! Пейгъамберлернинъ тарих боюнджа эсас ибадети олгъан намаз, юдже динимизнинъ беш темель эсасындан биридир. Намаз – инсаннынъ руху, бедени, акъылы, юреги, севгиси ве урьмети иле, къыскъаджасы, бутюн барлыгъынен Аллахкъа ёнелишининъ тимсалидир. Инсан не вакъыт Раббининъ къуллукъ даветине гонъюльден джевап берип, намазларыны эда этсе, о вакъыт керчек манада хузургъа къавуша. Лякин, намазларыны ихмал этип, Рабби иле арасындаки багъны зайыфлатса, о вакъыт нефсаний арзуларынынъ эсири ола ве зиянгъа огърай. Къыйметли мусульманлар! Эзаннынъ даветинен Яраткъаннынъ хузурунда намазгъа тургъан мумин ашкъыны, багълылыгъыны, итаатыны ве теслимиетини Онъа арз эте. Бу алынен, намаз муминнинъ асретнен беклегени ве Юдже Раббине энъ якъын олгъаны къаршылашув вакъытыдыр. Намаз дюньягъа аит шамата, дерт ве сыкъынтылар бир кенаргъа быракъылып, чыкъылгъан мукаддес бир ёлджулыкътыр. Асыл ватаны олгъан дженнеттен узакъкъа тюшкен инсаннынъ самимиетини ве догъру ёнелишини къорчалагъан бир аят иле Раббине къайтмакъ арзусыдыр. Намаз шукюр ве миннетдарлыкъ заманыдыр. Яраткъан ве яшаткъан, нимет берип тоюргъан, къорчалагъан ве багъышлагъан Аллах Таалягъа нисбетен мумининъ вефа борджудыр. Дегерли муминлер! Хутбенинъ башында окъугъаным «Анкебут» суресининъ 29/45-инджи аетинде Хакъ Тааля бойле буюра: «(Ресулым!) Санъа вахий этильген Китапны окъу ве намаз къыл. Шубесиз, намаз, аясызлыкътан ве яманлыкътан къорчалай. Аллахны анъмакъ, эльбетте, (ибадетлернинъ) энъ буюгидир. Аллах япкъанларынъызны биле». Бойле экен, намаз арынув ве къорчаланув гъайретидир. Намазларына дегер берген, гъайрет косьтерген, текбиринден селямына къадар намазнынъ бутюн рукюнлерини дос-догъру ве хушу ичинде эда эткен бир мумин ибадет шуурына саип демектир. Ибадет шууры исе, къул олмакъны бильмектир. Аллахнынъ эр вакъыт бизни корьгенини ве эшиткенини билип, такъва, мерхамет ве незакет иле яшамакътыр. Иште, бу себептен намаз муминнинъ ялынъыз ибадет борджуны дегиль, айны заманда устюн ахлякъыны да темсиль эте. Намаз къылгъан кимсе эр тюрлю ашырылыкътан, къабалыкътан ве зорбалыкътан къорчалана. Намаз иле кучьленген маневияты саесинде ая ве эдепке келишмеген арекетлерден узакъ ола. Азиз мусульманлар! Пейгъамберимизге ве онынъ шахысында бутюн муминлерге сесленген Къурандаки «Tаха» суреси, 20/132-нджи аетинде бойле буюра: «Аиленъе намазны эмир эт; озюнъ де онъа сабырнен девам эт. Сенден рызыкъ истемеймиз, (аксине,) Биз сени рызыкъландырамыз. Гузель нетидже – такъва иледир». Аллах Ресули (с.а.с), Аллахнынъ бу эмирини ерине кетирип, эр саба къызы Хазрет-и Фатименинъ къапысына келе ве: «Эй, эв халкъы! айдынъыз, намазгъа!» – деп, оларны намазгъа давет эте эди (Тирмизий, «Тефсиру’ль-Къуран», 33). Бугюн бизлер де, Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.с.) япкъаны киби, озюмизни ве аилемизни беш вакъыт намазгъа ве техеджджуд намазына алыштырмакънен мукеллефмиз. Айса, намазнынъ шифа берген, ишанч ве тынчлыкъ ашылагъан авасында Раббимизнен къаршылашмакътан, озюмиз ве аилемиз, махрум къалмайыкъ. Бу аятта динимизнинъ диреги, ахиретте исе, эсабымызнынъ ильк суали олгъан намазларымызны ихмал этмейик. Унутмайыкъ ки, намаз бир къыйынлыкъ дегиль, аксине, озюмизни танымагъа, янъартмагъа, зикир, шукюр ве тефеккюр иле кемалгъа келювге весиле олгъан эшсиз бир ниметтир. Севгили Пейгъамберимизнинъ муждесинен хутбени битирмеге истейим: «Ким, Аллахнынъ бир эмири олгъаныны къабул этип, рукуларына, седжделерине, абдестлерине ве вакъытларына дикъкъат этип, беш вакъыт намазны къылмагъа девам этсе, дженнетке кирер» (Ибн Хaнбeль, IV, 266).
Джума ве джемаатнынъ къыймети
Опубликовано:
19.06.20 -Джума ве джемаатнынъ къыймети وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰـهِ الَّذِى اَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ اِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَكُورٌ [Ве къалю’ль-хамду лилляхи’ллези эзхебе анналь-хазен. Инне Раббена легъафурун шекур]. Мухтерем мусульманлар! Джуманъыз мубарек олсун! Ибадетлер ве дуалар къабул олгъан бу куньде гонълюнъиз, къорантанъыз, омюринъиз ве рызыкъынъыз джуманынъ берекетинен толсун. Кунеш догъгъаны энъ хайырлы куньде бизлерни саф-саф хузурына къабул эткен, бизлерге джемаат олмакъ севинчини янъыдан яшаткъан Раббимизге сонъсуз хамд ве сеналар олсун. Къуран-ы Керимде дженнетке бараджакъларнынъ айткъан сёзюне биз толусынен къошулып, айтамыз: «Бизден къасеветни кеткизген Аллахкъа хамд олсун. Догърусы, Раббимиз чокъ багъышлайыджы, чокъ нимет бериджидир» («Фатыр» суреси, 35/34.) Умметине темизликни ве нефисни тербиелемекни, маддий ве маневий эр тюрлю кирден ве кирли иштен узакъ олмакъны огреткен Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа Эфендимизге салят ве селям олсун. Азиз муминлер! Джума куню муминлернинъ байрамыдыр, ве бу байрам Аср-ы Сеадеттен бу кюньге къадар энъ гузель алынен джамилерде, джемаатнен яшана. Ер юзюнде Аллахнынъ месджитлериндеки хузур ве ишанчны башкъа къайсы бир ер темин эте билир? Тевхиднен толу юреклер бирликте седждеге баргъаны вакъыт, бу агъа-къардашлыкънынъ севинчи башкъа къаерде яшаныр? Умют ве инанч, теселли ве теслимиет, муаббет ве самимиет башкъа къайсы ерде бойле кучьлене биле? Джамиден илим ве икмет алына, эдеб ве ихсан яйыла. Эзан-ы шерифлер едиден етмишке муминлерни бирлик ве бераберликке чагъыра. Шукюрлер олсун, бу чагърыгъа уйдыкъ. Асретнен бу кунни беклей эдик. Шимди истегимизге иришмек заманыдыр. Ислеримизни анълатмагъа келимелер етмей! Вакъыт Раббимизге къуллугъымызны, шукюримизни, дуамызны арз этмек вакъытыдыр. Агъаларым, къардашларым! Юкъуджы хасталыкъ себебинден белли вакъыттан берли джумаларны къыламадыкъ. Джамилеримиз бугунь кене азиз миллетимизни ве къыйметли джемаатымызны бир арагъа топлады. Бу буюк ниметнинъ къыйметини билейик. Месулиетлигимизни унутмайыкъ. Тедбирлерге хассасиетнен уяйыкъ. Азиз муминлер! Шимди, иншаллах, джума намазынынъ фарзыны къыладжакъмыз. Артындан, бир-биримизнен мусафаха этмеден, къол тутушмайып, арамыздаки месафеге дикъкъат этип, фарздан сонъ айырыладжакъмыз. Джума намазынынъ суннетини эвлеримизде къыладжакъмыз. Юкъунчлы хасталыкъ техлюкеси гъайып олмагъанына къадар, келеджек джумаларгъа эр кес озь намазлыгъынен кельсин. Джамиге кельгенде, эр биримиз маска киймелимиз. Арамыздаки месафени 1,5 метр къадар тутмакъ керекмиз. Сыджагъы олгъан ве алсызлыкъ дуйгъан кимселер де эвлеринде къалсын. Джума ваазы олмайджакъ, намаздан сонъ къол тутушмалар да япылмайджакъ. Джамиден чыкъкъанда, арамыздаки месафеге дикъкъат этейик. Аллаху Тааля ибадетлеримизни къабул этсин. Бутюн дюньяны ве уммет-и Мухаммедни бу юкъуджы хасталыкътан энъ къыскъа заманда къуртарсын. Хутбени Пейгъамбер Эфендимизнинъ шу дуасынен битирем: «Аллахым! Сени зикир этмек, санъа шукюр этмек ве санъа гузель бир шекильде ибадет этмек ичюн манъа ярдым эт!» (Эбу Давуд, «Витр», 26; Несаий, «Сехв», 60). [embed]https://www.youtube.com/watch?v=eJKX-o5IOns&t=11s[/embed]
БЕРААТ ГЕДЖЕСИ
Опубликовано:
03.04.2020 БЕРААТ ГЕДЖЕСИ قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ اَسْرَفُوا عَلَى اَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّٰهِ اِنَّ اللّٰهَ يَغ-ْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً اِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ [Къуль я ибадие’ллезине эсрафу аля энфусихим ля текънету мир рахметиллях. Иннеллахе егъфиру’з-зунубе джемиа. Иннеху хуве’ль-гъафуру’р-рахим]. Азиз муминлер! Рахмети сонъсуз, багъышлавы сынъырсыз олгъан Юдже Раббимиз окъугъаным «Зумер» суресининъ 39/53-юнджи аетинде бизлерге бу муждени бере: «Айт: «Эй, озь нефислерине къаршы адден ашкъан къулларым! Аллахнынъ рахметинден умют кесменъиз! Чюнки Аллах бутюн гунахларны багъышлай. Шубесиз, О, чокъ багъышлайыджы, чокъ мерхаметлидир». Урьметли мусульманлар! Базы дегерли вакъытлар бар ки, Юдже Раббимиз эсналарында мусульманларгъа даа зияде багъышланув ве тёвбе ичюн имкянлар бере. Бойле мубарек вакъытлардан бири – Шабан айынынъ ортасында ерлешкен Бераат геджесидир. Бу йыл апрельнинъ 7-сини 8-ине багълагъан шу гедже акъкъында Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.с.) бир хадисинде бойле буюргъан: «Шабан айынынъ он бешинджи кунюни оразалы кечиринъиз. Геджесинде исе, ибадетке турунъыз. Чюнки, о куню, кунеш баткъаны вакъыт, Аллах Таала энъ якъын семагъа теджелли этип, танъ аткъангъа къадар: «Менден багъышланув тилеген ёкъмы, оны багъышлайым?! Менден рызыкъ истеген ёкъмы, онъа рызыкъ берейим! Мусибетке огърагъан ёкъмы, она афиет берейим, …», – буюра» (Ибн Маджe, «Икъамету’с-сaлят», 191). Мухтерем джемаат! Омюримиз – энъ къыйметли сермиямыздыр. Бераат геджеси де – аят ёлджулыгъымызнынъ энъ берекетли ерлеринден биридир. Бераат геджеси – бизлерге аятымызны янъыдан козьден кечирмек, озь-озюмизни эсапкъа чекмек ве тефеккюр этмек ичюн буюк фырсаттыр. Берат геджеси – иляхий рахметнинъ теджелли эткени куньдир. Берат геджеси – пешманлыкъ ве умют заманы, эллернинъ дуагъа, гонъюллернинъ коклерге ачылгъаны геджедир. Бу мубарек гедже бизлерге эр тюрлю гунахтан узакъ къалмагъа огрете. Аллахнынъ багъышлавына иришмеге тырышмакънен берабер афу этмек кереклигини де хатырлата. Чюнки Аллахтан афу беклеген кимсе озю де багъышлайыджы олур. Якъынларына, дин къардашларына, этрафтаки инсанларгъа нисбетен сабырлы, анълайышлы ве афу этиджи олур. Аллахнынъ разылыгъыны истеген мусульман, ич кимсени хор ве кичик корьмез. Аллахнынъ севгисине иришмек истеген мумин эр вакъыт юрегинде севги ве мерхамет ташыр. Бераат геджеси эм де гонъюллерни алмакъ, даргъынлыкъ диварларыны йыкъмакъ, кин, нефрет ве интикъам дуйгъуларыны ашмакъ куню олмалы. Сайгъылы диндашларым! Бу гедже весилесинен бир кере даа хатырлатмакъ истейим ки, инсанлыкъ ичюн ёлланылгъан хайырлы бир уммет олмакъ ёлунда эпимизге айры-айры месулиетлер юклене. Келинъиз, шу берекетли заман ичинде унуткъанымыз ве терк эткенимиз вазифелеримизни янъыдан хатырлайыкъ. Энъ якъынларымыздан башлап, этрафтаки инсанларгъа севги ве мерхаметимизни бералмасакъ, етим ве оксюзлерге, зулумгъа огърагъан къардашларымызгъа ярдым элини узатамасакъ, бунынъ ичюн тёвбе этейик. Ихмал эткен къуллугъымызны козьден кечирейик. Гонъюль дюньямызны дуа, ибадет ве тефеккюр иле гузеллештирейик. Гунахкъа ве ярамайлыкъкъа кеткен ёлларны къапатайыкъ. Эйилик укюм сюрген бир дюнья ичюн кучюмизни сарф этейик. Аллахнынъ рахмети бол олгъан бу геджени энъ гузель шекильде дегерлендирейик. Аллахкъа бойсунып ве теслим олып, гузель амеллеримизнен тёвбелеримизни ве истигъфарларымызны ялынъыз Онъа арз этейик. Хаталарымыздан, къусурларымыздан, гунахларымыздан, оларгъа бир даа къайтмамакъ узьре, юз чевирейик. Хутбени Пейгъамберимизнинъ дуасынен битирмеге истейим: «Аллахым! Гъазабынъдан разылыгъынъа, джезанъдан багъышлавынъа, Сенден кене Санъа сыгъынам. Санъа макътавларны саймакънен битирип оламам. Сен Озюнъни насыл макътагъан олсанъ, ойлесинъ» (Mуслим, «Сaлят», 222); «Аллахым, Сени анъып, зикир этмек, ниметине шукюр этмек, Санъа энъ гузель шекильде ибадет этмек ичюн бизге ярдым эт» (Эбу Давуд, «Витир», 26).
ИНСАН, ИМАН ВЕ АЯТ
Опубликовано:
27.03.2020 - ИНСАН, ИМАН ВЕ АЯТ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ إِلَّا الَّذِينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ [Лекъад халекъна’ль-инсане фи эхсени такъвим. Сумме радеднаху эсфеле сафилин. Илле’ллезине амену ве амелю’с-салихати фелехум эджрун гъайру мемнун]. Мухтерем мусульманлар! Окъугъаным «Тин» суресинде кечкен аетлерде Аллах Тааля бойле буюра: «Биз инсанны энъ гузель шекильде яраттыкъ. Сонъра, оны ашагъыларнынъ ашагъысына эндирдик. Иман этип, салих амель ишегенлер (бундан) истиснадыр. Олар ичюн эксильмеген (девамлы) мукяфат бар» («Тин» суреси, 95/4-6). Севгили Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) де озь хадисинде бойле буюра: «Аллахны Мевля, Ислямны дин, Мухаммедни пейгъамбер оларакъ гонъюльден менимсеген кимсе иманнынъ дадыны алгъан олур» (Муслим, «Иман», 56). Азиз муминлер! Ерлернинъ ве коклернинъ екяне саиби олгъан Юдже Аллах инсаны мукеммель шекильде яраткъан. Онъа догъру иле янълышны айырмагъа ярагъан бир акъыл ве эйилик ёлунда реберлик эткен бир видждан берген. Кучьлю, шуурлы, ираде ве месулиет саиби бир барлыкъ оларакъ, инсан кяинатнынъ козь бебегидир. Инсанны ёкътан бар эткен, оны ашаткъан, ичирген, тоюргъан, къорчалагъан Аллах Таалянынъ ондан истегени исе, иман этмеси ве гузель ишлер япмасыдыр. Инсаннынъ бар олув себеби – бир къул оларакъ эманетни юкленип, дюньяны инсанлыкъ ичюн хузурлы, адиль ве яшана биледжек бир юва япмакътыр. Къыйметли мусульманлар! Инсан огълу сонъ дередже устюн васыфларгъа, имтиязлы кучь ве къабилиетлерге саиптир. Булар саесинде эйиликке ниет этип, аятны эйи истикъаметте ёнлендире билир. Амма, ярамайлыкъны истеп, дюньягъа зулум да яя билир. Инсан сабырлы, азимли, федакяр, барышыкъ ве адиль арекетлернен бахтлы бир дюнья къура биледжеги киби, джаиль, кибирли, ачкозь, хырслы, аджеледжи ве нанкёр арекетлери себебинден озюни ве чевресини телюкеге де ата биле. Шу себептен Раббимиз, инсанны ич бир заман башы бош быракъмады, аятта ялынъыз, ниметсиз ве ярдымсыз къалдырмады. О, эр ань коре, козете, идаре эте, эр ань янымызда, боюн дамарымыздан бизге даа якъындыр. Юдже Аллахнынъ бизлерге энъ буюк дестеги исе, – пейгъамбери ве китабы иле ёл косьтермесидир. Дегерли муминлер! Дин ильк инсан иле башлагъан ве ахиретке къадар бар оладжакъ. Эпимиз билемиз ки, «Шубесиз, Аллах къатында дин Ислямдыр» («Ал-и Имран», 3/19). Къыяметке къадар бутюн инсанлыкъ Севгили Пейгъамберимиз Мухаммедге (с.а.с.) уммет олмакънен, онынъ даветине иджабет этмекнен мукеллефтир. Чюнки «Ким Ислямдан башкъа бир дин сайлап алса, бильсин ки, бу ондан асла къабул этильмейджек ве о, ахиретте зиян эткенлерден оладжакъ» («Ал-и Имран», 3/85). Инсаннынъ суаллерине джевап ала биледжеги, меселелерине чезюм тапа биледжеги энъ сагълам бильги менбасы диндир. Ислямнынъ даветине уйып, иман эткен кимсе, аятынынъ энъ догъру къарарыны берген. Эр анги бир зорлав олмадан, озь терджихи ве арзусынен Аллахкъа ёнельген. Онынъ эмир ве ясакъларыны къабул эткен. Артыкъ, ондан бу иманнынъ кереклерини ерине кетирмеси, муминдже яшамасы бекленир. Сайгъылы мусульманлар! Иман эткен кимсе, келиме-и шехадет кетирип, дюнья ве ахирет ичюн инанч, умют ве бахтлылыкъ къапыларыны ача. Бу къапыдан кечкен кимсе, низам ве сабырнен ибадетлерини эда этер. Ислямда ибадетнинъ макъсады – инсаннынъ озюнен, Раббинен ве дигер бутюн барлыкъларнен сагълам бир мунасебет къурмасыны теминлемектир. Бу себептен, эр бир ибадет гузель ахлякъ иле екюнленмекни беклер. Мусульманджа бир аят, ибадетлерде олгъаны киби, ахлякий эсасларгъа де саип чыкъмакънен яшаныр. Акъраба багъыны къорчаламакъ, буюклерге урьмет этмек, кичиклерге мерхамет косьтермек, адалет, дюрюстлик, алчакъгонъюллилик, ишкирлик ве джомертлик иле аяткъа берекет къошмакъ мусульманынъ аслий васыфыдыр. Унутмайыкъ, акъылыны хакъкъа, къальбини хайыргъа, имкянларыны файдалы ишлерге багълагъанлар иманнынъ керегини ерине кетирген олур. Мухтерем мусульманлар! Хутбени екюнлер экеним, бир хусускъа дикъкъатынъызны чекмеге истейим. Диний идаремиз Къырым мусульманлары фондынен берабер ярдымгъа мухтадж агъыр хаста балаларгъа, етимлерге, ихтиядж саиплерине ярдым ниетинен «Ёлунъ эйилик олсун» шиарынен башлатылгъан «Мерхаметлик» ярдым кампаниясыны девам эте. Эр кесни бу эйилик сеферберлигине давет этемиз. Садакъаланъызны имамларгъа я да Муфтиятнынъ озюне бермек мумкюн. Аллах садакъаларынъызны къабул этсин!
ИСРА ВЕ МИРАДЖ
Опубликовано:
20.03.2020 - ИСРА ВЕ МИРАДЖ سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ اٰيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ [Субхане’ллези эсра биабдихи лейлем мине’ль-месджиди’ль-харами иле’ль-месджиди’ль-экъса’ллези баракна хавлеху линуриеху мин аятина. Иннеху хуве’с-семиу’ль-басыр]. Мухтерем мусульманлар! Мартнынъ 21-ини 22-сине багълагъан гедже – Исра ве Мирадж геджесидир. Исра Дженаб-ы Аллахнынъ къулу ве пейгъамбери Хазрет-и Мухаммедни (с.а.с.) Месджид-и Харамдан алып, Месджд-и Акъсагъа алып бармасыдыр. Мирадж исе, Хазрет-и Мухаммеднинъ (с.а.с.) Месджид-и Акъсадан юксек табакъаларгъа чыкъмасыдыр. Муджизевий шекильде бир геджеде олып кечкен Исра ве Мирадж адисеси эм рух, эм де беден оларакъ керчеклешти. Бу вакъиа хиджреттен эвель, пейгъамберликнинъ 13-нджи йылында, Реджеп айынынъ 27-нджи геджеси олып кечти. Ресулюллах (с.а.с.) Месджид-и Акъсагъа (Бейт-и Макъдиске) ёлджулыгъыны адымыны козьнинъ ирише биледжеги ернинъ огюне аткъан Буракъ адындаки бир айван устюнде япкъан. Месджид-и Акъсагъа кельгенде, Аллахнынъ Ресули о ерде бутюн пейгъамберлерге намаз къылдырып, сонъра семагъа догъру юксельтильди. Эр къатта она чешит тюрлю адиселер ве ибретлер костерильди. Энъ сонъ Сидрету’ль-мунтеха деген ерге барып етти. Анда Джебраиль (а.с.) Ресулюллахтан айрылды, Пейгъамберимиз исе, Аллах иле корюшти. О ерде мусульманлар ичюн куньде беш вакъыт намаз къарар этильди, «Бакъара» суресининъ сонъ эки аети – «Аменеррасулю» берильди; ширк тышында бутюн гунахларнынъ афу этиле биледжеги муждеси берильди. Мираджда Мухаммед Пейгъамберге (с.а.с.) дюньядаки эйи амеллернинъ мукяфаты, ярамай амеллернинъ де джезасы костерильди. Азиз муминлер! Ресулюллах (с.а.с.), Мирадж ёлджулыгъыны анълаткъанда, иман этмегенлернинъ кюфюри, мусульманларнынъ исе, иманы къат-къат арта эди. Иманлары пекинмегенлернинъ бир къысымы, бу адисенинъ хабери чыкъкъан сонъ, мушриклернинъ тесиринен динден чыкъып, бу имтианда мувафакъиетсиз олгъан эдилер. Базы мусульманларнынъ юрегине шубе тюшти, дигерлери бу фитнеден раатсыз олдылар. Иманлары къавий олгъанлар: «Эшиттик ве итаат эттик!» – деп, Пейгъамберни тасдыкъ эте эдилер. Хазрет-и Эбу Бекир (р.а.) инкяр эткенлерге: «Эгер бу адисени Ресулюллах (с.а.с.) анълаткъан исе, мытлакъа догърудыр. Бунда шашыладжакъ не бар?» – деп теслимиетини ортагъа къойгъан эди. Бу айда Хазрет-и Пеигъамбернинъ догъру сёзлю, ишанчлы бир инсан олгъаны ортагъа къоюла эди. Чокъ вакъыт кечмеден, Пейгъамберимизнинъ сёзю догъру олгъаныны тасдикъ эткен делиллер пейда олды. Ич бир вакъыт Къудусте олмагъан Пейгъамберимиз (с.а.с.) Аллахнынъ ярдымынен андаки Бейт-и Макъдиснен алякъалы мушриклернинъ суаллерине джевап берип, Мираджгъа чыкъкъаныны тасдикълагъан. Дегерли мусульманлар! «Исра» суресининъ 1-нджи аетинде анъылгъан Месджд-и Харам ве Месджид-и Акъса мусульманлар ичюн пек эмиетли ве мукъаддес олгъан эки мекяндыр. Мекке ве Къудус (Иерусалим) шеэрлеринде ерлешкен бу мубарек ерлер тевхид динининъ бир бютюн олгъаныны косьтерген бирер тимсальдир. Месджд-и Акъса мусульманларнынъ биринджи къыбласы, Месджд-и Харам исе, 14 асыр эвель аетнен бельгиленген къыбламыздыр. Зиярет этильмесине ляйыкъ мукъаддес мекянлар учтюр – ичинде Кябе олгъан Месджид-и Харам, Месджид-и Акъса ве Медине шеэринде ерлешкен Месджид-и Небийдир. Урьметли мусульманлар! Исра ве Мирадж муджизесининъ эр бир мусульман ичюн эмиети пек буюктир. Бу геджени бир фырсат билип, ибадетлеримизни ве хайыр-хасенатымызны чокълаштырайыкъ. Эм Исра ве Мирадж адисесининъ, эм де динимизнинъ бирер муджизе ве нимет олгъаныны хатырлайыкъ, буны балаларымызгъа анълатайыкъ. Эр йылнынъ Мирадж геджесинде мукъаддес топракъларнынъ бизлер ичюн эмиетини ве Месджид-и Акъсанынъ шимдики алыны эр вакъыт акъылымызгъа кетирейик. Андаки вазиетнинъ тюзельмеси, мусульманларгъа япылгъан зулумларнынъ токътамасы ве шейтан оюнларынынъ бозулмасы ичюн Аллахкъа дуа этейик, Ондан ярдым истейик. [embed]http://www.youtube.com/watch?v=4b5SOHBuc9E&t=6s[/embed]
ТЕФЕККЮР
Опубликовано:
13.03.20 - ТЕФЕККЮР وَمَا هـٰذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ ۚوَإِنَّ الدَّارَ الْاٰخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ [Ве ма хазихи’ль-хаяту’д-дюнья илля ляхвув ве леиб. Ве инне’д-дара’ль-ахирате лехийе’ль-хаеван. Лев кану елемун]. Мухтерем мусульманлар! Окъугъаным «Анкебут» суресининъ 29/64-юнджи ает-и керимесинде Юдже Раббимиз бойле буюра: «Бу дюнья аяты садедже бир эглендже, бир оюндыр. Ве, ич шубесиз, ахирет юрту исе, – (асыл) яшав еридир. Кешке бильселер эди!». Мевзунен алякъалы хадис-и шерифте исе, севгили пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) бойле буюргъан: «Дюньяда кимсесиз бир гъарип я да келип кечкен бир ёлджу киби ол!» (Бухарий, «Рикъакъ», 3). Азиз муминлер! Яшларымыз фарклы олса да, эпимиз омюр деп айтылгъан сайылы куньлерге саипмиз. Не бир нефес эвель, не де бир нефес сонъра, ялынъыз Аллах Тааля бильген бир вакъытта джан эманетимизни теслим этип, бу дюньядан кочеджекмиз. Эсап ичюн махшер мейданына догъру ёлгъа чыкъкъанымыз вакъыт, янымызда иманымыз ве салих амеллеримиз тышында алгъанымыз олмайджакъ. Заманнынъ къыйметини, аятнынъ анъламыны, яшлыкънынъ эмиетини, бир локъма ниметнинъ ве бир нефес сагълыкънынъ шукюрини идрак эткен олсакъ, не гузель бизге! Амма куньлеримизни зая эткен, малымызны исраф эткен, акъылымызны я да беденимизни зеэрлеген, севгенлеримизни ынджыткъан, ибадетлеримизни акъсаткъан олсакъ, эйвахлар олсун бизге! Мухтерем мусульманлар! Бу дюнья аятымызнынъ макъсадыны, япкъанларымызнынъ догъру олып-олмагъаныны анъламакъ ичюн даима тефеккюр этмек керекмиз. Тефеккюр – эр анги бир мевзуда терен тюшюнип, онынъ шууруна бармак демектир. Тефеккюр инсанны инсан япкъан, онъа хас ве оны дигер махлюкълардан айыргъан энъ муим хусусиеттир. Динимизде тюшюнмек пек муимдир. Къуран-ы Керимде бир чокъ ает-и кериме бутюн инсанларны тюшюнмеге чагъыра. Тюшюнген инсан этрафта олгъан эр бир шейде Юдже Раббимизнинъ барлыгъы, бирлиги ве къудретининъ аляметлерини корер. Сайгъылы мусульманлар! Раббимизнинъ бизлерге ихсан эткени омюр ичинде Онъа олгъан багълылыгъымызны, севги ве итаатымызны эп берабер тюшюнейик. Ниметлернинъ шукюри ве ихтиядж саиплернинъ акъкъы олгъан садакъа ве зекят анълайышымызны козьден кечирейик. Пайлашкъанымыз вакъыт бахтлы оладжагъымызны ве саранлыкъ хасталыгъындан къуртуладжагъымызны билейик. Пейгъамберимизни орьнек алып, аиле дегерлеримизге саип чыкъайыкъ. Севгинен къургъанымыз юваларымызны адалет ве мерхаметнен къорчалайыкъ. Къадынларымызгъа баскъы япмайып, меселелеримизге акъл-ы селим иле чаре тапайыкъ. Къыйметли муминлер! Дюнья аятында ахиретке догъру юрген инсан месулиет юкленген бир ёлджу кибидир. Омюр исе, мешакъкъатлы, амма къыйметли бир ёлджулыкътыр. Ойле экен, дюньяда ёлджу олгъанымызны акъылымыздан чыкъармайыкъ. Бу яланджы дюньяда къалдырып кетеджегимиз беш къурушлыкъ мал ичюн, сиясет ичюн, макъам ичюн бир-биримизнинъ джаныны агъыртмайыкъ. Сой-соп арасында къавгъа-дава олмасын. Айрылыкъкъа тюшмейик. Дюньялыкъ олгъан не бар исе, эписине бир ёлджу къадар къыймет берип, сонъ мурадымызнынъ Аллахнынъ разылыгъы ве дженнети олгъаныны унутмайып яшайыкъ. Омюримизнинъ ве элимиздеки имкянларнынъ къыйметини билейик. Эр кюнюмизни Раббимизнинъ ризасына келишкен файдалы ишлер иле эйилик япып, аятымызны тефеккюр иле кечирейик. Хиджрий 1441-инджи йылнынъ орталарына кельгенимиз шу куньлерде, келинъиз, ярым хиджрий йыл ичинде нелер яшагъанымызны, къайсы маневий берекет къапыларындан ве иляхий имтианлардан кечкенимизни, къайсы имтианларны берип оламагъанымызны тюшюнейик. [embed]http://www.youtube.com/watch?v=Fm74eEZjL7k&t=4s[/embed]