«Айткъан сёзлеримни ерине кетирмек, адалетли олмакъ – меним омюр шиарымдыр», – деп пайлашты Джанкой районынынъ баш имамы Музаффар Ягъяев. Гъурбетликте догъгъан Музаффар оджа дини, тили ве урф-адетлерни сакълап, балаларына ашлады. Бугуньки куньде Музаффар оджа Джанкой районынынъ баш имамы, бахтлы баба ве къартбабадыр. Музаффар Ягъяевнен якъынджа таныш олмагъа теклиф этемиз.
Музаффар оджа, яшынъызгъа коре, сиз гъурбетликте догъдынъыз, лякин бир шейге бакъмадан, Ана-Ватанымызгъа къайттынъыз. Ватангъа не вакъыт авдет олдынъыз, сиз ичюн бу авдет ёлу насыл олды?
Мен Озьбекистаннынъ Маргъылан шеэринде 1956 сенеси дюньягъа кельдим. Ватан севгисини бизге миллетимиз ве, эсас, къорантамызда рахметли анам ве битам ашладылар. Ана сютюнден башлап, Къырымгъа кельгенимизге къадар, Ватангъа къайтаджакъмыз деп, яшай эдик. Атта, Озьбекистанда топракъ алайым да, эв къурайым деген дуйгъу ёкъ эди. Эбет, бу мевзу акъкъында чокъ сёйлемек мумкюн, амма эвде Ватан севгиси, асрети, ана, бита, тизелер севгиси манъа да тесир этти. Иште, Аллаху Таалянынъ ярдымынен, ниает, 1989 сенеси Къырымгъа кельдик, Раббимизге шукюрлер олсун.
Гъурбетликте яшап энъ эсасы дин, урф-адет ве тилимизни гъайып этмемеге сизге не ярдым этти?
Дин, зенаат, тилимизни джоймайып, джемаатымызгъа багъланмагъа тырыштыкъ. Эвеля, эбет, къорантамыз тесир этти. Эвде тек ана тилиде лаф эте эдик, битам намаз къыла, Къуран окъуй эди. О вакъытлары медресе ёкъ эди, къартлардан оларнынъ дин бильгилерини ала эдик. Керчектен, динден фарз, суннет, мекрухны темелинден бильмей эдик, амма мусульман ахлякъы, намусымыз бар эди, бутюн буюк гунахлардан узакълаша эдик.
Бу ёллардан кечкен сонъ, Къырымда догъгъан ве яшагъан несильден не беклейсинъиз?
Къырымда догъгъан несильден беклегеним ве умют эткеним шудыр ки, сагълам олсунлар, япкъан ишлерини билип япсынлар, эгленджелерде, окъувда (колледж, институтта) земаневий ишлеринде догърусыны сайласынлар, эр бир япкъан арекетте орта ёлны сечсинлер. Языкъ ки, базы яшларымыз сапма-деструктив джемаатларгъа къошулып, миллетимиз ве динимизден узакълаштылар.
Динге якъынлашма ёлунъыз насыл олды?
Динге якъынлашма ёлум насыл олды десек, асыл озюм мусульман олгъанымны биле эдим, амма чокъ шейден хаберсиз эдим. Бир кунь коюмизге рахметли Музафер агъа Керимов бир къач тюрк оджасынен кельген эдилер. Бизге сен киби инсанлар керек, дедилер. Туркиеде окъумагъа чаре бар, анда махсус имам курслары ачылгъан экен. Мен исе, эв къурам, оны битирмек керек деп, джевап бердим. Анда барып окъумагъа къысмет олмады. Бираз вакъыт кечкен сонъ, Аллаху Тааля о тюрк оджаларыны Къалайгъа ёллады. Ве, ниает, тюрк оджалары Муфтиятнынъ рехберлигинде Къалайда эркек ве къыз медреселерини инша эттилер. Чокъ оджаларнен таныш олдыкъ, сухбетлерде, ифтарларда, мусафирликте бильги алдыкъ. Аллаху Тааля эписинден разы олсун!
Джанкой районынынъ баш имамы вазифесини беджересинъиз. Вазифенъиз акъкъында тариф этинъиз.
Мен 10 йыл девамында Къалай къасабасынынъ имамы олып, хызмет этем ве 5 йыл Джанкой районынынъ баш имамы вазифесинде булунам. Районымызда 30-дан зияде дин джемиетимиз бар. Бу сене базы сыкъынтылар артты. Бир къач койнинъ имамы, молласы Ковид-19 хасталыгъы себебинден вефат этти, Аллах оларгъа рахмет эйлесин. Шу себептен кадрлар етишмемезлиги меселеси ортагъа чыкъты.
Ал-ы азырда Джанкой районында не къадар джами чалыша?
Муфтиятымызгъа багълы олгъан 30 дин джемиет, джами ве ибадетхане бар, ве эписи чалышкъан алда.
Къач баланъыз бар? Балаларынъызгъа насыл тербие бермеге тырыштынъыз. Фикиринъиздже, баланынъ тербиесинде энъ чокъ неге дикъкъат этмек керек?
4 балам бар. Эписи медресе тахсилини алды. Харам ве элял не олгъаныны бильмелерини истедим, чюнки инсаннынъ къыскъа омюри бар ве бу омюрни догъру иманнен ве дин къаиделеринен яшамакъ керек. Ана тилини ашламагъа тырыштым, бир-бирине мерхамет косьтермелерини ве бирлик олмаларыны тербие этмеге тырыштым. Балаларымдан разым.
Бугунь сиз бахтлы къартбаба оласынъыз, не къадар торунынъыз бар, оларгъа не ашламагъа тырышасынъыз?
Аллахкъа шукюрлер олсун, 13 торуным бар, оларгъа да ана тилини, диний ве миллий дегерлерни ашламагъа тырышамыз. Бирлик олмагъа, бир-бирине яхшы давранмаларыны огретемиз.
Сизинъ арзунъыз насыл? Халкъымызгъа насыл тилек ве насиатларынъыз олур?
Арзум будыр ки, халкъымыз, миллетимиз бир олсун. Чешит тюрлю фитнелерден узакъ турсынлар, бир-биримизге дестек косьтерейик, агъа-къардаш олайыкъ, арамызда кин, нефрет ачув дуйгъуларыны бастырайыкъ. Ватанымызгъа, эвлятларымызгъа догъру ёл косьтергичи олайыкъ!
Эвелина Аблязова