«Ишим битти» дегенлернинъ иши биткендир | ЦРО ДУМК

Пятница

29

марта

19
Рамазан
1445 | 2024
Утр.5:00
Вос.6:18
Обед.12:53
Пол.16:20
Веч.19:17
Ноч.20:36
Времена намазов
Календарь 2024

Намаз

«Ишим битти» дегенлернинъ иши биткендир

Опубликовано:

Ислямда асыл олгъан адамнынъ чалыша бильгени къадар ишинде, меслегинде чалышмагъа девам этмесидир. Бир де Аллах ёлунда япылгъан хызметлерде нафакъагъа чыкъмакъ, я да япылгъан ишни ташлап, бир кенаргъа чекильмек олмай. Чюнки дин ёлунда хызмет Аллах ичюн япылгъан бир ибадет кибидир. Бунынъ ичюн адам, рухуны Аллахкъа теслим этеджеги вакъыткъа къадар, Аллахкъа къуллукънен юкюмли олгъаны киби, Аллах ёлунда хызмет япмакънен де юкюмлидир. Меселя, адам намазны аякъта къыла бильсе, аякъта, отурып къыла бильсе, отурып, ятып къыла бильсе, ятып, амма эр алда бу вазифени ерине кетирмекнен мукеллефтир. Айнен, шу шекильде, бир мусульман, кучю неге етсе, о ольчюде динине хызмет этмеси, динини анълатмасы, дин ичюн япылгъан бир ишнинъ аркъасында турып, о ишке дестек олмасынен юкюмлидир ве бойле юкюмлилик мусульмандан ич бир вакъыт тюшмез. Эр бирмиз, яш я да къарт, эр киши я да къадын олгъанына бакъмадан, озь дини ичюн Аллах ёлунда гъайрет этмек керек. Ве бу гъайрет омюримизнинъ сонъуна къадар девам этмели.
Бу мунасебетнен мевзумызнен алякъалы олгъан бир керчекни сизлерге анълатайым. Бир оджа, ятып, къолунда китап тутмагъа кучю еткени къадар, талебелерини окъутты. Амма ойле бир вакъыт кельди ки, китапны къолунда тутамайып, вакъыт-вакъыт тюшюрмеге башлай. Онынъ бу алыны корьген талебелери, оджаларынынъ алыны озюр корип, китапны элинден алмагъа истейлер. Иште, бу эснада оджа эллерини котерип, «Аллахым, мени мазур корь, китапны ташламагъа истемедим, амма булар элимден алдылар», – деп, окюр-окюр агъламагъа башлай.
Меселеге бу пенджереден бакъыладжакъ олса, адамнынъ белли бир яшкъа кельген сонъ, Аллах ёлунда ерине кетирмекнен месуль олгъан вазифени ташлап, бир тарафкъа чекильмесининъ кечерли бир озюр олмайджагъы анълашыла. Бунынъ ичюн, кучюмиз еткени къадар, Юдже Аллахнынъ ризасыны къазанмакъ ёлунда тырышмакъ эм вазифемиз, эм де динимизге нисбетен борджумыздыр. Башкъаджа ифаде этеджек олсакъ, насыл ки, олюм къапымызгъа кельген ангъа къадар намаз, зекят, ораза киби ибадетлер месулиетимизден тюшмегени киби, Ислямны юксельтип, рухунынъ дюньянынъ дёрт бир янына яйылмасы ичюн, кучюмиз еткени къадар, гъайретте олмакъ эпимизнинъ устюнде олгъан месулиеттир, ве бу месулиет нефесимизни береджек сонъ анымызгъа къадар девам этер.
Бир вакъытлары дин адына бир топлашувдан дигер бир топлашувгъа чапкъан, бир ерде гонъюллерни атешлетип, дигер ерде эеджангъа эеджан къошмакъ ичюн гъайретте олгъан, элинде бир мешъаленен башкъаларнынъ чырагъыны якъып ве, бойлеликнен, дюньяны айдынлатмакъ дертинде олгъан кимселер, къартайгъанлары ичюн, болдурыр ве яш олгъан вакъытлардаки арекетни япамагъанларыны ис этерлер. Оларнынъ бу вазиетлерини корьген кимер яшлар, олар киби чалышамайджакъларыны тюшюнип, оларны озьлеринден ителер я да къартлар озьлерини четке итильген яхут да ёлдан чыкъарылган киби ис этелер. Бойле вазиетте япылмасы керек олгъан шей – бир вакъытлары бутюн кучюнен чапкъалагъан бу адамларгъа, оларнынъ яш ве севиелерине коре, бир вазифе теклиф этмектир. Керек олса, олардан бир меджлис япып, эсап ишлери ве теджрибелеринден истифаде этилир. Бойледже, яшлар да оларнынъ теджрибелеринден файдаланыр.
Бильгенимиз киби, Умму Харам анамыз, къарт олса да, о куннинъ шартларында, Къыбрыскъа къадар келип, анда вефат этти. Эбу Эюб Энсарий хазретлери яшына-башына бакъмайып, девенинъ устюне отураракъ, Истанбул къалесине къадар келип, диварлары тюбюнде шеит олды. Оларнынъ биринджи сафларда олгъанларыны корьген яшлар, бу алдан эеджанланып, даа да чокъ гъайрет этип, озь араларында ярышмагъа башлагъан эдилер.
Меселеге бу нокъта-и назардан бакъылгъанда, вазифенинъ ве гъайретнинъ ич бир вакъыт битмейджегини коремиз. Амма, вазифе япылгъан вакъытта кимнинъ не япаджагъы ве насыл япаджагъы яхшы билинмек керек. Эльбетте, вазифе дагъытылгъанда, бир тарафтан диннинъ рухундаки къолайлаштырув эсаскъа алынып, эр кеске кучю еткен ольчюде иш берильмеси керек; башкъа тарафтан кимсенинъ юреги агъырмайып, маневиятыны сарсаджакъ иш ве арекетке кирмеюви керек. Къартларнынъ кучю етмеген ерде яшлар огге чыкъып, оларнынъ дуаларыны аларакъ, «мында бу ишни япмакъ месулиети бизлерге тюше…», – демелери керек. Бойлеликнен, эм къартларнынъ фикир ве эеджанларындан истифаде этилир, эм де яшларнынъ битмез арекетлеринден файдаланылыр. Яшларны, теджрибелери олмагъаны ичюн, бир четке алып къоймакъ, алдырмамакъ, вазифеден алмакъ, эллерини иштен чекип, инкишаф ве пишкинлешмелерине мани олмакъ догъру олмагъаны киби, къартайды, деп, бирисини нафакъагъа алып, хакъ ёлунда япа биледжек хызметлеринден де четке чекмек догъру дегиль. Эр кес япа биледжеги къадар хызмет япмасы ве сонъуна къадар бу иш ичюн эль узатмасы керек. Динге хызмет эткен кимселер эр вакъыт озь араларында, чарелерине коре, вазифе дагъытса, ве эр кес озюне тюшкен вазифесини ерине кетирсе, файдалы иш ортагъа чыкъар.
Бир хуляса чексек, эр мусульман, вефат эткенде, ишининъ башында вефат этмеси керек. Дерс чалышкъан кимсе дерс чалышкъан вакъытта, элинде къалем туткъан кимсе язгъан вакъытта, китапны муаррирлик япкъан кимсе озь ишини япкъан вакъытта, ёлджулар ёлда, къараманлар исе, хиджрет эснасында вефат этмелери керек. Къыскъасы, эр кес хакъ адына къайсы ёлда чапкъалай олса, о ёлда вефат этмеси ве, бойлеликнен, олюмини дегерли ве къыйметли япмасы керек.
Демек ки:
Ислямда асыл олгъан – адамнынъ чалыша бильгени къадар ишинде, меслегинде чалышмагъа девам этмесидир. Эм де Аллах ёлунда япылгъан хызметлерде ич бир вакъыт нафакъагъа чыкъылмаз.
Чаре еткени къадар, Аллах ризасыны къазанмакъ ёлунда чапып турмакъ эм вазифемиз, эм де динимизге нисбетен борджумыздыр.
Вазифе дагъытылмасы япылгъан вакъытта, диннинъ «къолайлыкъ» эсасы козь огюнде тутулып, эр кеске кучю еткени къадар вазифе юкленилир; кимсенинъ шерефи зиянгъа огърамамасы керек.

Эмир- Асан Умеров