06.03.20 — ИСЛЯМДА КЪАДЫН
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى
[Я эййюха’н-насу инна халекънакум мин зекерив ве унса].
Азиз муминлер! Aллaхнынъ инсанлыкъкъa рахмети олгъан Ислям динининъ гузелликлеринден бири – къадынлар джемиетини юджельтип, оларнынъ акъларыны ве урриетлерини бельгилемесидир. Эркеклерге нисбетен, беден ве рух тарафындан фаркълы хусусиетлер ташыгъан къадын динимизде эр кишинен тенъ дегерлендириле. «Эй, инсанлар! Сизни бир эркек иле бир къадындан яраттыкъ» аети къадын ве эркекнинъ инсаниетликте бир бутюн олгъаныны ифаде эте («Худжурат» с., 49/13).
Раббимизге къуллукъта да эркек ве къадын тенъ шекильде месулиетлидир. Намаз, зекят, ораза ве хадж киби ибадетлер эркеклерге эмир этильгени киби, къадынларгъа да эмир этильген. Зина, фаиз, къумар ве ички киби гунахлар да эр экисине ясакъ этильген. Динимизде къадынларгъа, эркеклерден бир фаркъ олмадан, чалышмакъ, къазанмакъ, масраф этмек, алмакъ, сатмакъ, васиет этмек, хайрие ишлерини япмакъ, темсиль этмек ве этильмек киби акълар берильген.
Динимиз, къадынларнынъ яратылышыны итибаргъа алып, базы темель меселелерде оларны эркеклерден фаркълы тутаракъ, вазифелерини азлаштыра ве къолайлаштыра, акъларыны титизликнен къорчалай, месулиетни даа зияде эркеклер устюне юклей.
Мухтерем муминлер! Аятлары бонджа къадынлар къыз бала, омюр аркъадашы ве ана оларакъ огюмизге чыкъа. Ве эр бир сыфатында динимиз оларгъа гузель бакъылмасыны эмир этип, бунынъ буюк савапларгъа ёл ачкъаныны бельгилей.
Къыз балаларнынъ дегерини Пейгъамберимиз (с.а.с.) бир хадисинде бойле анълаткъан: «Эр кимнинъ бир къыз баласы олса, ве о, къызыны хор корьмесе ве огълан баланы онъа устюн тутмаса, Аллах, о кимсени дженнетке къояр» (Тирмизий, 1915). Келеджек несильнинъ маневий мимарлары оладжакълары ичюн, хусусан, къыз балачыкъларнынъ тербиесине агъырлыкъ берген Пейгъамберимиз (с.а.с.) эм де бойле буюргъан: «Бир мумин эки къызыны гузель бир шекильде тербие этип, ихтияджларыны къаршыласа, мен ве o кимсе дженнетте ян—янгъа оладжакъмыз» («Теджрид-и Сарих», 10/432). Гузель тербие – динимизни ве элял-арамны огренмек демектир.
Эвлиликтен сонъра да къадынларгъа насыл давранмакъ керек олгъанымыз акъкъында Юдже Раббимиз бойле эмир эте: «Къадынларынъызнен яхшы мунасебетте олунъыз» («Ниса» суреси, 4/19). Веда хутбесинде исе, Пейгъамберимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Эй, инсанлар! Къадынларнынъ акъларына риает этменъизни ве бу хусуста Аллахтан сакъынманъызны тевсие этем. Сиз къадынларны Аллахнынъ эманети оларакъ алдынъыз. Оларны Аллах адына сёз берип, элял эттинъиз. Сизинъ къадынлар устюнде акъкъынъыз, оларнынъ да сизинъ устюнъизде акълары бар» («Муснед», 5/278).
Урьметли муминлер! Пейгъамбер Эфендимиз энъ хайырлы ниметлернинъ бири – инанчына коре яшамагъа ярдымджы олгъан къадын олгъаныны бильдирип (Тирмизий, 1162), онъа мунасебетимиз насыл оладжагъыны бойле бильдирген: «Сизинъ энъ хайырлыларынъыз къадынларына нисбетен ахлякълы олгъанларынъыздыр» («Мишкатуль-Месабих», 1898).
Сайгъылы муминлер! Юдже Раббимиз аналарымызны сёзю мытлакъа динъленеджек, оларгъа алякъа косьтериледжек азиз кимселер оларакъ такъдим эте. «Исра» суресининъ 23-нджи аеттинде бойле буюрыла: «Раббинъ ялынъыз Онъа ибадет этменъизни ве ана-бабагъа эйиликлер япманъызны эмир эте». Севгили Пейгъамберимиз (с.а.с.) исе, эйилик ве сайгъы ичюн энъ ляйыкъ кимсе ана олгъаныны бильдирип (Ибн Мадже, 3658), бойле айткъан: «Дженнет аналарнынъ аякълары астындадыр» («Кешфу’ль-хафа», 1078). Анагъа косьтериледжек лякъайтлыкъ ве сайгъысызлыкъ да – агъыр бир гунахтыр.
Азиз муминлер! Кунюмизде де къадын, бир тарафтан, динимизнинъ эмирлерине ве къадыннынъ фытратына терс шекильде тербие алып, яшай биле, дигер тарафтан исе, онъа динимиз юклемеген вазифелер берилип, акъкъына кириле биле. Ич шубесиз, кучюмизден файдаланып, къадынны эзмек – буюк зулумдыр!
Эр заманда олгъаны киби, къадынгъа керчек дегерини береджек ве оны бахтлы этеджек низам динимиз Ислямдыр. Динимизни яшап, хайырлы мусульманлар олмагъа, Раббимизнинъ разылыгъына етишмеге истесек, къадынларымыз ичюн хайырлы арекет япмагъа тырышайыкъ.