ОЛЮЛЕРИМИЗГЕ ДУА ВЕ ИСТИГЪФАР | ЦРО ДУМК

Четверг

28

марта

18
Рамазан
1445 | 2024
Утр.5:02
Вос.6:20
Обед.12:53
Пол.16:20
Веч.19:16
Ноч.20:34
Времена намазов
Календарь 2024

Намаз

ОЛЮЛЕРИМИЗГЕ ДУА ВЕ ИСТИГЪФАР

Опубликовано:

Вефат эткен бир мусульман ичюн япыладжакъ биринджи дуа – онынъ дженазе намазыны къылмакътыр. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) бу меселеде: «Къайсы мусульманнынъ дженазесинде Аллахкъа ширк къошмагъан къыркъ киши азыр булунып, намазыны къылса, Аллах оларнынъ вефат эткен кимсе аккындаки шефаатыны мутлакъа къабул этер», – муждесини берген (Муслим, «Дженаиз», 59).
Мында анъылгъан «къыркъ» ракъамы къалабалыкъ инсан джемаатыны косьтермек ичюн къулланылгъан.Чюнки бир башкъа хадис-и шерифте бу сайы ичюн «юз» ракъамы айтыла, башкъа бир риваетте де учь сафлыкъ бир джемаатнынъ булунмасы етерли корюле (Муслим, «Дженаиз», 58; Эбу Давуд, «Дженаиз», 39/3166; Тирмизий, «Дженаиз», 40). Сонъки риваетни бизге еткизген Малик бин Хубейра бир мусульманнынъ дженазесине къошулгъанларнынъ аз олгъаныны корьсе, эшиткени бу хадиске эсасланып, аман оларны учь саф шеклинде къоя эди.
Бунынъ янында мусульманларнынъ гузель шаатлыкъларыны да алмакъ вефат эткен кимсе ичюн буюк бир яхшылыкътыр. Онынъ ичюн дженазелерде ольген киши акъкъында оны «насыл биле эдинъиз?» – деп сорайлар. Чюнки Хазрет-и Энес бойле анълаткъан: «Пейгъамбер Эфендимиз иле базы сахабелер бирликте олгъанда янларындан бир дженазе кечти. Сахабелерден базылары о дженазени хайырлы сёзлернен анъдылар. Бундан сонъ Эфендимиз (с.а.в.):
– Ваджип олды! – деп, буюрды.
Сонъра бир дженазе даа кечти. Анда олгъанлар вефат эткеннинъ япкъан яманлыкълары акъкъында лаф эттилер. Ресул-и Экрем Эфендимиз кене:
– Ваджип олды! – деп, буюрды.
Буны эшиткен Хазрет-и Умер:
– Я, Ресулюллах, ваджип олгъан шей недир? – деп сорады.
Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.):
– Башта кечкен мевтаны хайырлы адам дединъиз, бундан себеп онынъ дженнетке кирмеси ваджип олды. Сонъракининъ де яманлыгъыны айттыныз, онынъ да джеэннемге кирмеси ваджип олды. Чюнки сиз (муминлер), Аллахнынъ ер юзюндеки шаатларысынъыз», – буюрды» (Бухарий, «Дженаиз», 86; Муслим, «Дженаиз», 60). Яни бизим шаатлыгъымыз, сёзлеримиз, дуаларымыз вефат эткенлер ичюн чокъ муимдир.
«Дженазе намазыны къылгъанынъыз вакъыт, ольген кимсеге ихляснен дуа этинъиз!» – деп, буюргъан Аллах Ресули, бу хусуста да умметине энъ гузель бир мисаль олгъан (Эбу Давуд, «Дженаиз», 54-56/3199).
Келинъиз, онынъ дженазелерде япкъаны дуаларындан мисаллер берейик.
Эбу Абдуррахман Авф бин Малик ривает эткенине коре: «Ресулюллах бир дженазе намазыны къылды. Онынъ бойле дуа эткенини эшиттим ве эзберледим:
«Аллахым! Оны багъышла, онъа рахмет эт, оны азап ве сыкъынтылардан къорчала, нокъсанлыкъларыны афу эт! Дженнеттен насибини ихсан эт! Киреджек ерини (къабирини) кенъишлет! Оны сувнен, къарнен ве бузнен юв! Беяз урбалар кирден темизленгени киби, оны гунахларындан темизле! Оны дженнетке къой, къабир ве джеэннем азабындан муафаза эйле!» (Муслим, «Дженаиз», 85);
Ибн Аббас анълата: «Ресулюллах Эфендимиз гедже вакъытында бир къабирнинъ башына барды. Янында бир къандиль якъылгъан эди. Узатылып яткъызылгъан мевтагъа сесленип: «Керчектен, сен чокъ дуа эткен ве чокъ Къуран окугъан бир кимсе эдинъ. Аллах санъа рахметини чокъ эйлесин!» – деп, дуа этти. Бундан сонъ дёрт текбир кетирди» (Тирмизий, «Дженаиз», 62/1057).
Къуран-ы Керим муминлернинъ кечмишлери ичюн бойле дуа этильгенини хабер бере: «Раббимиз! Бизни ве бизден эвель келип кечкен иманлы къардашларымызны багъышла; къальплеримизде иман эткенлерге къаршы ич бир кин къалдырма! Раббимиз! Шубесиз, Сен чокъ шефкатлы ве чокъ мерхаметлисинъ» («Хашр» суреси, 59/10 ает).
Вефат эткен кимселернинъ артта къалгъанлардан беклегенлери эн муим шейлерден бири де олар ичюн истигъфар этильмесидир. Чюнки бир гедже Хазрет-и Джебраиль (а.с.) Пейгъамбер Эфендимизге кельген ве: «Раббинъ Бакъий эхлине барып олар ичюн истигъфар этменъни эмир эте!» – деген. Эфендимиз (салляллаху алейхи ве селлем) де аман бу эмирге уйып, Дженнету’ль-Бакъий мезарлыгъыны зиярет эткен эди (Муслим, «Дженаиз», 103).
Пейгъамбер Эфендимиз бойле буюргъан: «Инсан ольгени заман бутюн амеллери кесиле. Амма, бу учь шей бундан истиснадыр: Садакъа-и джарие, истифаде этильген илим ве озюне дуа эткен хайырлы эвлят» (Муслим, «Васиет», 14).
Дюньяда эвлятлар, оськенде, ана-бабаларына мухтадждыр. Лякин, аятларынынъ сонъунда ана-бабалар эвлятларына мухтадждыр. Вефатларындан сонъ да ана-бабалар, джеми кечмишлер кене эвлятларынынъ, торунларынынъ хайыр дуаларына, озьлери ичюн бирер садакъа-и джарие олмаларына мухтадждыр. Оларны унутмайыкъ, миллетимизде адет олгъан дуаларымыз бар, ана-бабаларымыз къартана-къартбабаларымыз ичюн насыл дуа эткен олсалар, бу гузель адетни девам этейик, оларны да дуаларымызда анъайыкъ. Бу дуаларымызны яман корьгенлер буюк янълыш этелер, чюнки оларда динимизге уймагъан ич бир меселе ёкъ. Эждатларымызнынъ, деделеримизнинъ бизге къалдыргъан эманетлерине саип чыкъайыкъ.
Биз бу дюньядан кеткенден сонъ, Аллаху Тааля бизлерге аркъамыздан бизим ичюн дуа эткен несиллерни насип этсин!

 

Раим Гафаров