Ойле бир айнен ведалашамыз ки, бу айда ораза тутып, Аллахнынъ разылыгъыны къазанмагъа тырыштыкъ, туткъан оразаларымызнен сагълыгъымызгъа къавуштыкъ, берген зекят ве садакъаларымызнен малларымыз темизленди, маддий-маневий аятымызда пек чокъ гузелликлер олып кечти. Бу куньлери артыкъ сененинъ сонъки оразаларыны тутамыз ве теравих намазларыны къыладжамыз. Бизни Рамазангъа къавуштыргъан ве ораза тутмагъа фырсат берген Раббимизге сонъсуз шукурлер олсун. Юдже Раббимиз туткъан оразаларымызны къабул этсин. Бир сенеден келеджек Рамазан айына сагъ-селямет олып, бутюн уммет-и Мухаммедни къавуштырсын.
Эфендимизнинъ сёзлерине коре, Рамазан айынын башы — рахмет, ортасы — магъфирет, сонъу исе Джехеннемден къуртулыш вакъытыдыр. Бу айда рахмет таптыкъ, бу айнынъ урьметине, Ин ша Аллах, гунахларымыз багъышланды, бу айда япкъан ибадетлернен инсанлар арасы мунасебетлеримизнен, мусульманлыкъкъа келишкен яшайыш кечирип, Джехеннем азабындан, аз олса да, узакълаштыкъ. Рамазан айы девамында аятымызгъа кечирген бу гузелликлерни йыл боюнджа ве аятымызнынъ эр саасына яйылмасы — бизге ахиретте къуванч ве бахт береджек. Раббимиз Къуранда: «Санъа олюм кельмегендже ибадет эт» (Хиджр суреси, 15/99 ает) буюрып, бизге бу бахтнынъ ёлуны косьтере.
Рамазан айыны озгъарыр экенмиз, энъ эвеля нелерни къазангъанымызнынъ эсабыны япайыкъ. Эгер нелер къазангъанымызны анъласакъ, бу гузель къазанчларны омюр бою девам эттирмеге имкян олур.
Рамазан — ораза айыдыр. Бу айда Юдже Аллахнынъ эмир эткен ибадетлеринден бириси олгъан оразамызны туттыкъ. Раббим оразаларымызны къабул этсин. Ораза ибадети Ислям динининъ беш шартындан бириси. Рамазан айында фарз оларакъ туткъан оразаны, Рамазан айындан сонъра да, базы куньлерде нафиле оларакъ тутмагъа девам этейик. Пейгъамберимиз эр афтанынъ Базарэртеси ве Джумаакъшамы куньлери, эр айнынъ 14, 15, 16 куньлерини оразанен кечире эди. Бизлер де элимизден кельгени къадар нафиле оразаларны тутмагъа тырышайыкъ. Чюнки ораза нефис истеклерини токътата, бизлерге ачлыкънынъ не олгъаныны косьтерип, мухтаджларнынъ вазиетини хатырлата, беденимизге сагълыкъ, гонълюмизге къуванч ве раатлыкъ бере.
Рамазанда биз элимизге, тилимизге дикъкъат эттик. Бойле бир ораза беден ве рухумызны камиллештире, ахлякъны гузеллештире. Беденимизнинъ эр азасынен ораза тутып, кендимизни янълышкъа тюшмектен токътаттыкъ. Бу ал ве вазиетни омюр бою девам эттирип, Аллахнынъ эмир эткен шейлерини ерине кетирмели, ясакълагъан шейлеринден узакъ турмалы. Эр кес дюнья ве ахиретте бахтлы олмагъа истей. Ахиретте къайб эткен инсанлардан олмагъа ич биримиз истемеймиз. Не дюньямызны йыкъмакъ, не де ахиретимизни зараргъа огъратмакъ истемеймиз. Ойле исе, инангъанымыз къыйметлерге дикъкъат этип, эписини омюрге кечирейик.
Рамазан — Къуран айыдыр. Бу айда Къуран эндирильмеге башлагъаны себебинден Рамазан айы он бир айнынъ султаны оларакъ къабул этильди, бу айда ораза тутмакъ фарз къылынды. Бу айда бинъ айдан даа да хайырлы олгъан Къадыр геджеси бар. Бу айда башкъа вакъытлардан даа да чокъ Къуран окъудыкъ. Бу алышкъанлыкъны бутюн омюрге яймакъ керекмиз. Чюнки Къуран, Оны окъугъан инсангъа севап кетире, гонъюллюлерге шифа бере, инсангъанларны рахметке къавуштыра, догъру ёлны косьтере. Къуран — сонъки иляхи месадждыр. Къыяметке къадар келеджек инсанларгъа Аллахнынъ бир нимети. Бу ниметнен файдаланмакъ — бизим элимиздедир, бизге къадар ич бир арифи биле денъишмейип кельген Къуранны окъумакъ, анъламакъ ве аятымызгъа кечирмек керекмиз.
Биз инсан оларакъ бир арада яшамакъ меджбурмыз. Кедерлермизни пайлашсакъ — азарыр, севинчлеримизни пайлашсакъ — чокълашыр. Иште, Рамазан айы бирлик-бераберлигимизни энъ юксек дереджеге чыкъармагъа весиле олгъан бир ай эди. Бергенимиз садакъа, зекятлар ве ифтар софраларында корюшювлер — бирлигимизни костерген къыйметлердир. Теравих намазларында бир арагъа кельгенимиз, бир сырада омуз-омузгъа тургъанымыз, бир къыблеге бакъмакъ, бир Раббимизге ибадет этмекнен къардашлыгъымыз къуветленди. Бу айда къазангъанымыз бирлик-бераберликни омюр бою девам эттирмек керек.
Рамазан — ярдымлашув айыдыр.Бу айда зенгинлеримиз — зекятларыны, имкяны еринде олгъанлар — фитир садакъаларыны мухтаджларгъа берди ве бермеге девам эте. Эгер бу вакъыт кечсе, ве зекятымыз, фитир садакъаларымызны бермеген олсакъ, байрам сабахына кедер ичинде олмагъа истемеген къардашларымызгъа садакъаларымызны берейик. Пейгъамберимиз (с.а.с.) бойле буюра: «Мусульман мусульманнынъ къардашы. Онъа зулюм этмез.Оны душмангъа теслим этмез.Ким дин къардашына ярдым этсе, Аллах та онъа ярдым этер .Ким мусульман къардашынынъ бир сыкъынтысыны кеткизсе, Аллах та онынъ къыямет кунюндеки сыкъынтыларындан бирисини кеткизир. Ким бир мусульманнынъ айыбыны сакъласа, Аллах та къыямет куню онынъ айыпларыны орьтер» (Бухари).
Рамазан — севимли Пейгъамберимизнинъ муждесине коре, гюнахларгъа кефалет айы.Чюнки Пейгъамберимиз бойле буюрды: «Инсан буюк гунахлардан узакъ турса, беш вакъыт намаз, эки джума ве эки Рамазан, араларында ишленген кучюк гунахларгъа кефалетидир» (Муслим). Рамазанда гунахлардан узакъ турып, гонълюмизни темизледик ве, бойлеликнен, ишлеген хаталарымызны тюшюнмеге имкянымыз олды.
Бу ай бизге сабырны огретти. Нефиснинъ истеклерине сабыр, шейтан весвеселерине сабыр, ачлыкъ ве сувсызлыкъкъа сабыр, инсанлардан кельмеси ихтимали олгъан яманлыкъларгъа сабыр, буларнынъ эписи бу айнынъ бизге огреткен гузелликлеридир. Бу сабырны аятымыз бою косьтермели.
Мына-мына Рамазан айы битеджек. Бир къач куньден сонъ онынънен веда этеджемиз. Бельки де, бир даа Рамазангъа етишип оламамыз. Бир даа Рамазаннынъ фейз ве берекетинден файдаланып оламамыз.Элинде олгъанынынъ къыйметини бильген инсанлар бахтлыдыр. Унутмайыкъ ки, омюр — бизге берильген энъ буюк ниметлерден бириси. Бу аятны мувафакъиетнен битирмек ичюн Рамазанда къазангъанымыз къыймет ве гузелликлерни омюрюмизге яймакъ керекмиз.
Севгили Пейгъамберимизнинъ шу сёзлерини даима акъылымызда тутайыкъ: «Амеллернинъ энъ хайырлысы, аз олса да, девамлы олгъандыр» (Бухари).
Аллаху Теаля туткъан оразаларынъызны ве Рамазан боюнджа япкъан хайырлы ишлеринъизни къабул этсин!
Иса ВЕЛИЕВ