Базы къарарлар инсаннынъ аятына яхшы я да ярамай тесир эте биле, шу себептен алгъан къарарларымызда пек мукъайт олып, догъруларны сайламагъа тырышмакъ керекмиз. Инсан бир къарар алгъанда, озюне коре белли критериялары ола биле. Биз аятымызнынъ эр бир дакъикъасында бир къарар аламыз. Энъ муим къарарларымыздан базылары – зенаат сайлавы, эвленеджегинъ омюр аркъадашынъ ве достунъ иле алыкъалыдыр. Келинъиз, берабер мусульман бирининъ досту, аркъадашы насыл олмакъ керек олгъанына бакъайыкъ.
Ресулюллах (салляллаху алейхи ве селем) бойле буюргъан: «Ялынъызлыкъ ярамай аркъадаштан даа хайырлыдыр, салих бир аркъадаш исе, ялынъызлыкътан даа яхшыдыр» (Хаким, III, 343; Бейхакий, «Шуаб», 256/4993).
Ал, арекет инсандан инсангъа кече биле. Киши хайырлы бир инсаннен аркъадаш олса, хайыргъа ёнеле. Ярамай бир кимсенен олса, ярамай тесирде къала. Бу ал инсан рухиятынынъ энъ темель къанунларындан биридир. Аталарымыз шу мевзуда бойле дегенлер: «Юзюм юзюмге бакъып къарара».
Инсан кимни севсе ве кимнен берабер олса, онынъ ал-арекетинден тесирлене. Яни инсан, истер-истемез, муаббет ве достлукъ косьтерген башкъа бирининъ хусусиетлерини озюне ала биле. Шу хусусиет, хусусан, шахсиет ве инсан табиаты шекилленген генчлик девиринде даа чокъ эмиетлидир.
Шу себептен Аллах Тааля Къуран-ы Керимде бойле буюра: «Садыкъларнен берабер олунъыз!» («Тёвбе» суреси, 9/119).
Акъикъатен, инсан севги дуйгъаны бир кишиден ис, фикир, аят тарзы ве ишлеринден озюне нумюне ала. Яни, салих дост инсангъа мусбет тарафтан инкишаф этмеге ярдым эте. Шу вазиетте, эльбетте ки, гъафиль ве фасыкъларнен бир арада булунмакътан шиддетнен сакъынмакъ керек. Шу хусуста Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.с.) ашагъыдаки мисальни берген: «Яхшы ве ярамай аркъадашларнынъ алы – гузель къокъу саткъан ве комюр саткъан адамнынъ алларына бенъзей. Миск саткъан кимсе я санъа гузель къокъусындан бир микъдар эдие берер, я да сен ондан сатып алырсынъ. (Яхут янында булунгъанынъ вакъыткъадже) гузель къокъу къокълагъан олурсынъ. Комюр саткъан кимсе исе, я урбанъны якъар я да комюрнинъ ярамай къокъусындан раатсыз олурсынъ» (Бухарий, «Зебаих», 31).
Бойледже, сайгъылы окъуйыджылар, кимнен достлукъ япкъанымызгъа пек дикъкъат этейик. Аллахым, бизге салих достлар бер, оларнен берабер Сени даа яхшы танымамызны ве Санъа даа якъын олмамызны бизлерге насип эт. Амин!
Мерьем СУЛЕЙМАНОВА