Диний Идаремизге къабирлернен алякъалы ватандашларымыздан чокъ суаллер кельмекте. Керчек шу ки, мезлыкълар – бир мусульман диярыдыр. Онынъ ичюн Севгили Пейгъамберимиз: «Эсселяму алейкум, эй, мумин джемаатынынъ [яткъан] ери. Сиз бизден огюне кеттинъиз, биз исе аркъанъыздан келемиз. Аллах гунахларынъызны багъышласын ве сизни аджысын. Сизге ве бизге тынчлыкъ тилейим» дегендир.
Мындан шу хуляса чыкъа – къабирлер: 1 – шу фаний дюньяны терк эткен къардашларымызнынъ къыяметке къадар къаладжакъ «мекяндыр»; 2 – мусульманларнынъ юзюдир ве темиз-пак олмалы; 3 – динимизнинъ къаиделерине коре абаданлаштырылгъан ве тертипли олмалы; 4 – къабристангъа киргенде, селям бермек керек; 5 – кечмишлеримиз бизни эшитмекте.
Бу хусусларны козь огюнде туткъан Муфтиятымыз, мезарлыкъларгъа бакъкъан дин джемиетлеримизнинъ, «Къырымда бутюн мезарлыкълар бир шекильде олмалы ве динимизге келишмеген ал-вазиетлер ёкъ этильмели» деген талапларгъа бинаэн, та 2009 сенеси къарар къабул эткен эди. Ишбу къарарны, базы илявелер япаракъ, текрар дердж этемиз ки, эм вазифели инсанлар, эм де халкъымыз бунъа риает этсин.
КЪЫРЫМ МУСУЛЬМАНЛАРЫ ДИНИЙ ИДАРЕСИНИНЪ
3-санлы КЪАРАРЫ
Акъмесджит ш. 2009 с.
2019 сенеси сентябрь 23 куню, 1, 2, 3, 4, 5 мадделерге кирсетильген илявелер иле…
Къырымнынъ бутюн мусульман мезарлыкъ ве къабристанлары бир шекиль олувы, тертип ве низамнен япылувы ве Ислям шериатына уйгъунлыгъы макъсады иле, шу къарар къабул этильгендир:
1. Мезарлыкътан месуль хадим, мунтазам суретте бир джедвель тутып, эр бир къабирге номера берип, комюльген инсаннынъ ады, сойады, бабасынынъ ады, догъгъан ве комюльген тарихы, якъынларынынъ телефон малюматларыны бир дефтерге къайд этсин. Бу малюматлар эки нусха оларакъ алып барылсын ве эр йыл архивленсин.
2. Башташ къоюлмасынынъ макъсады – къабирде яткъан инсаннынъ ким олгъаныны ве не вакъыт комюльгенини бильмектир. Бойлеликнен, шу макъсаткъа коре, орта къарарда бир башташ олмалыдыр. Шатафат (косьтериш) ве исрафтан узакъ олмалыдыр.
3. Башташына, мерхумнынъ ады, сойады, бабасынынъ ады, догъув ве вефат этюв куньлери языла. Тамырлары эскиден Къырымнынъ къайсы еринден олгъаны къайд этилебиле. Язынынъ башында, адет узре, «Хуве’ль-бакъи», сонъунда исе «Рухуна эль-Фатиха» джумлелери ер алмакъта.
4. Языларнынъ, башташнынъ ич тарафында, я да эр эки тарафта да олмасы макъсаткъа ве адетлеримизге уйгъундыр.
5. Башташына, мерхумнынъ сурети япылувы я да фотосурет къоюлувы, шериаткъа коре харам ве ясакътыр. Эвель къоюлгъан суретлер силинмели я да алып ташланмалы.
6. Къабирнинъ узерине гульчемберлернинъ къоюлувы Ислям дининде ёкътыр ве адетлеримизге зыттыр. Къабир устюнде табиий отлар осьмели, зияде оськен чатырманлыкълар алып ташланмалы. Къабир абадан ве бакъымлы олмалыдыр.
7. Къабир сыралары арасында ёлчыкълар олмалы.
8. Умумий мезарлыкъта къабир ичюн эвельден ер алып къалув, сой-сопнынъ янында ер айырув адети янълыш ве макъсаткъа уйгъун дегильдир.
9. Бир я да бир къач къабирни исар иле сарып алмакъ ясакътыр. Эр бир къабир ачыкъ ве умумий корюнишке уйгъун олмалыдыр.
10. Къабир янында маса ве скемле япмакъ, келип отурмакъ, ашап ичмек мусульман адетине зыт келе ве ясакътыр.
КъМДИ Реиси
Къырым мусульманларынынъ Муфтиси хаджы Э. Аблаев