Хазрети Исмаил (а.с.)
Хазрети Исмаил (а.с.) Къуран-ы Керимде ады кечкен пейгъамберлерден биридир. Онъа «Аллахнынъ курбаны» манасында «Зебихуллах» да дейлер. Исмаил (а.с.) Йеменден кельген Джурхумий къабилесине пейгъамбер оларакъ ёлланылгъан. Ады «Аллахкъа итаат эткен» манасына келе, ибранийдже «Исмуель». Араплар «Исмаиль» дегенлер.
Исмаил (а.с.) Джурхумийлернинъ балаларынен берабер оськен, окъ атмагъа да олардан огренген. Йигитлик чагъына кельген вакъытта, пек яхшы окъ ата ве аткъаныны ура эди. Эслем къабилесинден бир джемаат ярышмакъ ичюн окъ атышкъанда, Ресулюллах (с.а.в.) оларнынъ янларына барып: «Эй, Исмаил огъуллары! Окъ атынъыз! Сизинъ атанъыз да уста бир окъчы эди», – деп буюргъан (Бухарий, «Энбия», 9).
Исмаил (а.с.) бабасы Ибрахимнинъ (а.с.) вефатындан сонъ, Кябе ве хаджнен багълы хызметлерни юрютмеге девам эткен. Ильк оларакъ, Кябеге ортю ортькен. Юдже Аллах онъа пейгъамберлик берген, оны Мекке ве этрафында яшагъан Джурхум ве Амалика халкъы иле Йемен къабилелерине, Мариб ве Хадрамевт тарафларына пейгъамбер оларакъ ёллагъан. Исмаил (а.с.) оларны 50 йыл Ислямгъа давет эткен. Базылары иман эткенлер, базылары исе, куфюрлеринде инатлашкъанлар. Лякин, иман эткенлер пек аз олгъан. Исмаил (а.с.) сабыр ве себатнен вазифесине девам эткен. Ает-и керимеде бойле буюрыла: «(Я, Мухаммед!) Исмаилни, Идрисни ве Зулькифльни де (хатырла). Эписи де сабыр эткенлерден эдилер» («Энбия» суреси, 21/85 ает).
Исмаил (а.с.) берген сёзюне садыкъ, намаз ве зекятны эмир эткен ве Аллах къатында ризагъа къавушкъан бир пейгъамбер олгъан. Онынъ бу васыфлары башкъа бир ает-и керимеде бойле бильдириле: «(Я, Мухаммед!) Китапта (Къуранда) Исмаилни де анъ. Чюнки о, сёзюне садыкъ эди, ресуль ве небий эди. Эхлине (ве умметине) намазны ве зекятны эмир эте эди. Раббининъ къатында да ризагъа иришкен бир кимсе эди» («Мерьем» суреси, 19/54-55 аетлер).
Исмаилнинъ (а.с.) муджизелери
1. Тикенли ерни ешиллик алына кетирюви
2. Къысыр къойларнынъ онынъ дуасы берекетинен сют берюви
3. Къойларнынъ юньлери ипек киби олувы
4. Дуа этмесинен янындаки къумларнынъ ун алына келюви
5. Земзем сувынынъ онынъ весилесинен чыкъувы ве къыяметке къадар девам этеджеги…
Исмаилнинъ (а.с.) энъ белли олгъан васыфлары: сабыр, хильм (йымшакълыкъ) ве теслимиеттир. Алейхиʼс-селям…
Лейля УМЕРОВА