Къадир геджеси | ЦРО ДУМК

Вторник

30

апреля

21
Шевваль
1445 | 2024
Утр.3:52
Вос.5:23
Обед.12:45
Пол.16:36
Веч.19:57
Ноч.21:29
Времена намазов
Календарь 2024

Намаз

Къадир геджеси

Опубликовано:

Юдже Раббимизнинъ икметинен базы вакъытлар дигеринден устюн япылгъан, бу вакъытларгъа даа зияде мукяфат ваде этильген. Къадир геджеси исе, Аллахнынъ Къуран-ы Керимде энъ зияде мукяфат ваде эткени энъ къыйметли замандыр. 2020 сенеси Къадир геджеси майыс 19-20 багълагъан геджеге тюше.
«Дуррун менсур» адлы эсерде, Хазрет-и Энестен (р.а.) кельген риваетке коре, Аллахнынъ Ресули бу гедже акъкъында бойле буюргъан: «Аллаху Тааля Къадир геджесини умметиме лютуф этти. Эвельки умметлерге бойле бир гедже берильмеди».
Ривает этильгенине коре, Ресулюллахкъа (с.а.с.) умметининъ омюри косьтерильген. Ресулюллах (с.а.с.) буны, эвельки умметлернинъ омюрине нисбетен, къыскъа корьди. Умметининъ эвельки инсанларнынъ узун омюрлеринде ишлегенлери амеллерге иришемейджеклерини тюшюнди. Бу себептен, Аллаху Тааля онъа ве умметине бинъ айдан даа хайырлы олгъан Къадир геджесини лютуф этти («Муватта», «Итикаф», 15).
Дигер бир риваетке коре де, Ресулюллах Эфендимиз (с.а.с.) Исраиль союндан бир инсаннынъ бинъ йыл Аллах ёлунда джихад эткенини анълаткъаны вакъыт сахабе-и кирам бунъа сукъландылар. Бунынъ ичюн Юдже Аллах уммет-и Мухаммедке бу геджени лютуф этти.
Эбу Хурейреден (р.а.) ривает этильгенине коре, Ресулюллах Эфендимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Ким, иман этип, ве ихляс иле Къадир геджесини ибадет ве итаатнен кечирсе, кечкен гунахлары магъфирет этилир» (Бухарий, «Иман», 25).
Къадир геджесине иришмек ве онынъ фейиз ве берекетинден файдаланмакъ ичюн эр геджени Къадир геджеси киби бильмек ве эр вакъыт салих бир къул оларакъ яшамакъ керек. Амма, хусусан, Рамазан айында ве онынъ сонъ он кунюнде юкъламамакъ ве Къадир геджесини къыдырмакъ керек.
«Къадир геджесини Рамазаннынъ сонъ он куню ичинде аранъыз» (Бухарий, «Лейлету’ль-къадр», 3; Муслим, «Сыям», 219) буюргъан Аллах Ресулюнинъ бу сонъ он кунюндеки алыны Хазрет-и Айше анамыз (р.а.) бойле анълата: Ресулюллах (с.а.с.) Рамазан айында дигер айлардан даа зияде ибадет этмеге тырыша эди. Рамазаннынъ сонъ он кунюнде де Рамазан айынынъ дигер куньлерине коре даа чокъ ибадет эте эди (Муслим, «Итикаф», 8).
Дигер бир ривает исе бойледир: «Рамазан айынынъ сонъ он куню киргенде, Ресулюллах (с.а.с.) геджелерни ибадетнен кечире, эв халкъыны уяндыра, джиддиетнен ибадет эте ве апайларынен мунасебетини кесе эди» (Бухарий, «Лейлету’ль-къадр», 5; Муслим, «Итикаф» 7).
Бинъ айдан даа хайырлы олгъан Къадир геджеси эйилик ольчюлерининъ тайин этильгени ве вазифели мелеклерге эмирлер алында берильгени геджедир. Келеджек йылгъа къадар мейдангъа келеджек адиселер бу геджеде языла ве мелеклерге бильдириле. Язылмагъан ич бир шей мейдангъа кельмей. Къадир геджесинде акъкъымызда эйи шейлернинъ белли олып, языгъа кечмеси ичюн чокъ дуа этейик. Ресулюллах (с.а.с.) бу мубарек гедженинъ, хусусан, Рамазан-ы Шерифнинъ сонъ он кунюнде аранмасыны тевсие эткен ве озю де эр йыл итикафкъа кирип, бу геджени ибадетнен къаршыламагъа истеген.
Бу мубарек геджеде япылгъан итаат, ибадет ве савап ондан тыш бинъ ай амель иле къазаныладжакъ олгъан хайыр ве саваптан даа хайырлыдыр.
Бу мубарек геджеде дуа суннеттир. О, дуа вакъытларындан биридир. Хазрет-и Айше анамыз (р.а.) бу геджеге иришсе, насыл дуа этмеси керек олгъаныны: «Эй, Аллахнынъ Ресули, Къадир геджесине расткельсем, не айтайым?» – деп сорады. О да бойле буюрды: «Аллахумме иннеке афуввун, тухиббу’ль-афве фефуанни / Аллахым! Сен афу этесинъ, афу этмеге севесинъ, мени афу эйле».
Суфьян-ы Севрий хазретлери деген ки, бу гедже дуа этмек намаз къылмакътан даа саваптыр. Къуран-ы Керим окъуп, дуа этильсе, гузель олур. Ресул-и Экрем хазретлери (с.а.с.) Рамазан геджелеринде гъайретнен ибадет эте ве тертиль иле Къуран окъуй эди. Истер, рахмет аети кечкенде, истер, азап аети кечкенде Аллахкъа сыгъына эди («Хакъ дини Къуран дили»).
Кене хадис-и шерифлерде Къадир геджеси акъкъында «Сонъ он кунюндеки тек геджелерде аранъыз», «Йигирми дёртюнджи геджесинде аранъыз», «Йигирми единджи геджесинде аранъыз» шекилинде ифаделер ер ала.
Базы сахабелер тюшлеринде Къадир геджесининъ Рамазаннынъ сонъ еди геджесинде олгъаныны корьгенлер ве буны Хазрет-и Пейгъамберге бильдиргенлер. Бунъа джевап оларакъ Ресулюллах (с.а.с.): «Къадир геджесинен алякъалы тюшлеринъизнинъ Рамазаннынъ сонъ еди геджеси устюнде топлангъаныны корем. О алда, Къадир геджесини арагъан оны Рамазаннынъ сонъ еди геджесинде арасын!» – деп буюрды (Бухарий, Муслим).
Хазрет-и Энестен (р.а.) ривает этильгенине коре, Рамазан айы кельгенде, Ресулюллах (с.а.с.) бойле буюра эди: «Сизге ичинде бинъ айдан даа хайырлы бир гедже олгъан бир ай кельген. Ким о гедженинъ хайырындан марум къалса, о, бутюн хайырлардан марум къалгъан демектир. О гедженинъ хайырындан ялынъыз керчектен насипсиз бири марум къалыр» (Ибн Мадже).
Хазрет-и Энеснинъ (р.а.) риваетине коре, Ресулюллах (с.а.с.) бойле буюрды: «Къадир геджесинде Джебраиль (а.с.) мелеклерден бир джемаат иле ер юзюне эне. (Мелеклер) аякъта я да отурып, Аллахны зикир эткен (ве ибадет иле мешгъуль олгъан) кимселерге рахмет дуасы япалар. Байрам куню кельгенде, Аллаху Тааля къулларынынъ (япкъанлары ибадетлер иле) мелеклерге къаршы макътаныр. (Чюнки олар инсаннынъ ильк яратылышында оны къусурлы корьген эдилер). Оларгъа: «Мелеклерим! Вазифесини там япкъан бир ишчининъ мукяфаты недир?» – деп сорар. Олар: «Раббимиз! Онынъ мукяфаты акъкъынынъ там оларакъ берильмесидир», – дерлер. Сонъра Аллаху Тааля шойле буюрыр: «Мелеклерим! Меним эркек ве къадын къулларым оларгъа юклегеним вазифени ерине кетирдилер. Сонъра, юксек сес иле дуа япып, байрам намазыны къыладжакълары ерге чыкътылар. Иззетиме, джелялиме, керемиме, юджелигиме ве юстюнлигиме емин олсун ки, оларнынъ дуаларыны мытлакъа къабул этеджем. Сонъра инсанларгъа сесленип: «Айды, къайтынъыз, сизни багъышладым, гунахларынъызны эйиликке чевирдим», – буюрыр. Бойледже, олар, гунахлары багъышлангъан оларакъ, (байрам намазыны къылгъанлары ерден) эвлерине къайтарлар» (Бейхакъий, М. З. Къандехлевий, «Фезаилю Рамазан», 62).
Раббим бу мубарек геджени Уммет-и Мухаммеднинъ уянмасына ве къыямына весиле этсин!

 

Ремзи Къуртдеде