Сахабе ханымлардан буюк шахысларнен таныш оламыз. Олар, Ислям дини ичюн, эр тюрлю къыйынлыкъларгъа сабыр этип, динимизни огренип, онынънен омюрлерини шекиллендирмеге гъайрет эттилер. Эбу Бекирнинъ къызы Эсма да, олардан бири эди.
Эсма (р.а.) – биринджи 18 мусульман олгъанлардандыр. Эбу Бекирнинъ (р.а.) буюк къызы. Эсманынъ (р.а.), бабасы Эбу Бекирден корьген иман севгиси ве Ислям тербиеси, омюр бою онъа ребер олды ве ахлягъыны гузеллештирди.
Эсманынъ (р.а.), хиджрет этильгенде, япкъан федакярлыгъыны да корьмек мумкюн. Мусульманлар яваш-яваш Мединеге коче эдилер. Пейгъамберимиз (с.а.с.), досту Эбу Бекирнен берабер Меккеден айырылды. Эсма (р.а.), бабасынынъ Пейгъамберимизге ёлдаш оладжагъына пек севинди. Ёлда керек оладжакъ, ашаладжакъ ве ичиледжек шейлерни азырлады. Лякин, торбаларны багъламакъ ичюн йип тапамады. Хазрети Эсма аман белиндеки пек севген къушагъыны чыкъарып, ортадан экиге больди. Бирисинен аш торбасыны, дигеринен де сув торбасыны багълады. Пейгъамберимиз (с.а.с.), Эсманынъ бу юректен ве самимий арекетини пек бегенди ве: «Эй, Эсма! Санъа бунынъ ерине Дженнетте эки къушакъ бериледжектир!». Ве бу сёзлерден сонъра, Эсма (р.а.) «Затун-Нитакайн» («эки къушакъ саиби»), деп анъылды ве чагъырылды.
Мушриклер, Пейгъамберимизни тутып, ольдюргенге буюк сервет бере-джеклерини илян эттилер. Пейгъамберимизнен Эбу Бекир махсус Мединеден акси олгъан бир тарафтаки къобада сакъланып, учь куньни анда кечирдилер. Геджелери оларгъа аш ве сувны Эсма (р.а.) кетире, агъасы Абдуллах исе куньдюз къойларыны отлатмагъа келип, Меккеден хаберлерни кетире эди. Пейгъамберимиз (с.а.с.) Эсманынъ бу федакярлыгъыны такъдир этти ве пек севген сахабеси Зубейр бин Аввамнен таныштырды ве оларны эвлендирди.
Эсма (р.а.) Пейгъамберимизнинъ субетинде иштирак эткен ве ондан маневий бесленген бахтияр къадынлардан бири эди. Эм де татасы Айше (р.а.) Пейгъамберимизнинъ ханымы олгъан сонъ, оны Пейгъамберимизге даа да якъынлаштыра эди. Бир кере, Эсма (р.а.) шеффаф бир антер кийип, татасына мусафирликке келе. Пейгъамберимиз эништеси олгъаны ичюн, янында бойле урбада корюнмекнинъ мумкюн олгъаныны тюшюнди. Амма Пейгъамберимиз (с.а.с.) оны ойле корьгенинен, бетини чевирип: «Эй, Эсма! Бир къадын мукеллеф олгъан сонъ, (эль ве юзюне ишарет этип) шу ве шундан башкъа ерининъ корюнмеси догъру дегильдир», – деп тенбиеледи. Эсма (р.а.) янълышыны анълап, бундан сонъра эп догъру шекильде кийинди.
Эсма (р.а.) пек утанчакъ эди. Пейгъамберимиз (с.а.с.) бу янъы аилеге маддий дестек косьтермек ичюн, хурма багъчасыны багъышлады. Бир кунь, Эсма (р.а.) хурма джыйгъан сонъ, сепетни башы устюне къойып, эвге къайта эди. Ёлдан Пейгъамберимиз (с.а.с.) сахабелернен берабер кече эди. Эсманы бу алда корьген Пейгъамберимиз, девени токътатып, отурмасыны теклиф этти. Утангъанындан, истемегенини айтты ве озю ёлуна девам этти.
Эсма (р.а.) – эли ачыкъ, юреги зенгин, джумерт эди. Пейгъамберимиз (с.а.с.): «Эй, Эсма! Элини багълама (къызгъанма), ёкъса, Аллах да санъа озь рахметини йибермез», – айткъан сонъ, джумертлигинен даа да белли олды. Ихтияджындан зияде олгъаныны фукъарелерге берип, адий бир аятны бегене эди. Къысметине разы олып, шукюр эте, зенгинлик пешинде дегиль эди.
Акъайы ичюн гузель омюр аркъадашы олгъаны къадар, балаларына да гузель бир ана эди. Зубейрнен (р.а.) берабер бахтлы-частлы бир омюр кечирдилер. Секиз баласы олды: учь къыз, беш огълан. Тербие бермек меселесинде пек дикъкъатлы эди. Даима эшиткенимиз сахабелерден Абдуллах бин Зубейр ве табиинден Урве бин Зубейр киби, гузель огъулларны тербие этти.
Хазрети Эсма, 100 яшыны кечип, огълу Абдуллахнынъ шеит олмасындан бир къач кунь сонъра вефат этти. Пейгъамберимизден 85 хадис ривает этти.
Аллах ондан разы олсун!
ЭМИНЕ Асанова