Аллах Тааля Лутны (а.с.) Содом халкъына пейгъамбер оларакъ ёллагъан эди. Бу къавым путларгъа табынгъан, ахлякъсызлыкълар япкъан ве мемлекетлерине кельген ёлджуларгъа, мусафирлерге чешит эзиетлер бермектен зевкъ алгъан халкъ эди. Олар ёллар устюнде отурып, ябанджы мусафирлерге таш ата эдилер. Лут (а.с.) оларны имангъа чагъырды, лякин олар озь имансызлыкъ ве гунахларындан вазгечмейджеклерини косьтердилер. Аллах Тааля оларнынъ эляк этиледжеклерини бильдирмек ичюн, Луткъа (а.с.) мелеклерни ёллады.
Къуртубийнинъ тефсиринде анълатылгъанына коре, Лутнынъ (а.с.) янына гузель генчлер шекилинде кельген мелеклер арасында Джебраиль (а.с.) де бар эди. Джебраиль (а.с.) ве онынънен берабер олгъан мелеклер Лут (а.с.) яшагъан ерге баргъанларында, Лутнынъ (а.с.) къызыны Содом озенинден сув алгъаныны корьдилер. Къыздан бу гедже оларны мусафир этеджек бир кишини сорадылар. Къыз оларнынъ эйбетинден къоркъты. Барып, бабасына хабер берди. Лут (а.с.) «Олар ичюн кедерленди, джаны сыкъылды. Бу – агъыр бир куньдир», – деди» («Худ» суреси, 11/77 ает).
Барып, оларны къаршылады ве:
– Сиз бу къавымнынъ япкъанларыны эшитмединъизми? – деп сорады.
Мелеклер:
– Япкъанлары недир? – деп, сорадылар.
Лут (а.с.):
– Аллах шааттыр ки, олар ер устюндеки энъ шер олгъан къавымдыр – деди.
Джебраиль (а.с.) башкъа мелеклерге:
– Бу биринджи шаатлыкътыр, – деди.
Чюнки Аллах Тааля, мелеклерге, Лут (а.с.) о азгъын къавым акъкъында дёрт кере менфий шаатлыкъ этмегендже, азап этмемелерини эмир этти. Сонъунда, Лут (а.с.) къавмына къаршы дёрт кере шаатлыкъ этти.
Лутнынъ (а.с.) апайы гузель генчлер шекилинде кельген мелеклерни корьген сонъ, аман къавымнынъ янына кетти ве:
– Бу гедже Луткъа ойле мусафирлер кельди ки, гузеллик тарафындан бенъзерлери корюльмегендир, – деди.
Содом халкъы чапып, Лутнынъ (а.с.) эвине кельдилер ве ондан (а.с.) мусафирлерини истедилер. Лут (а.с.) мусафирлери ичюн кедерленмеге башлады. О азгъын ве ашшалыкъ къавымгъа:
– Эй, къавмым! Меним къызларым сайылгъан ханымларынъыз тургъанда, не ичюн бу чиркин ишке янашасынъыз? – деди. Лякин, бу акъылсыз масхаралар буна къулакъ асмадылар.
Лут (а.с.) мусафирлерни эвине алып, къапуларны сым-сыкъ къапатты. Содом халкъы исе, Лутны (а.с.) къапуны ачмасы ичюн зорлай эдилер. Лут (а.с.):
– Кешке сизге къаршы (мусафирлеримни къорчалайджакъ) бир кучюм, я да сыгъынаджагъым кучлю бир къалем олса эди, – деди («Худ» суреси, 79-80 аетлер). Бундан сонъ мелеклер:
– Сенинъ даянагъынъ пек кучлю. Къапуны ач. Биз Аллах Таалянынъ санъа ёллагъан эльчилеримиз, – дедилер.
Кельген мелеклер Луткъа (а.с.) Содомнынъ эляк оладжагъындан хабер бердилер. Аллах Тааля «Худ» суресининъ 81-инджи аетинде бойле буюра: «(Мелеклер) дедилер ки: «Эй, Лут! Биз Раббининъ эльчилеримиз. Олар санъа асла токъунамазлар. Сен гедженинъ бир къысмында аиленънен (бу ерден) чыкъ. Къадынынъдан башкъа, сизден ич бири артта къалмасын. Чюнки оларгъа келеджек (азап), шубесиз, онъа да токъунаджакъ. Оларгъа ваде олунгъан (эляк) заманы – саба вакътыдыр. Саба якъын дегильми?» – дедилер». Аетте корьгенимиз киби, Аллахнынъ гъазабы тек иман этмеген кяфирлер устюне оладжакъ эди.
Лут (а.с.) къапуны ачты. Бир риваетке коре, Джебраиль (а.с.) къанатынен урды. Башкъа риваетте, ерден бир авуч топракъ алып козьлерине сачты, бир аньде козьлери корьмез олды. Шашмалагъан кяфирлер къапуны тапып, къачып оламадылар. Атта, Лут (а.с.) оларны къолларындан тутып тышары чыкъарды. Аетте бу акъикъат бойле бильдириле: «Олар Лутнынъ мусафирлерине нисбетен яманлыкъ япмакъны къарарлаштыргъан эдилер. Аман биз оларнынъ козьлерини кёр эттик. – «Айды, азабымны ве тенбиелеримни татынъ!», – (дедик)» («Къамер» суреси, 54/37 ает).
Бу вазиеттен дерс алмагъан акъылсыз халкъ:
– Лутнынъ эвинде ер юзюнинъ энъ буюк сихирбазлары бар. Бизге сихир эттилер де козьлеримиз корьмез олды, – дедилер ве перишан бир вазиетте дагъылып кеттилер.
Аллах Тааля Лут къавмынынъ эляк этильмеси акъкъында чешит сурелерде бойле хабер бере: «Эмиримиз кельгенинен, о ернинъ алтыны устюне кетирдик ве устьлерине (балчыкътан) пиширилип, ард-ардындан ташлар ягъдырдыкъ. (О ташлар) Раббинъ къатында ишаретлернен бельгиленерек (ягъдырылгъан). Олар залымлардан узакъ дегильдир» («Худ» суреси, 11/82-83 аетлер).
«Бойледже, улькелерининъ устюни астына чевирдик. Устьлерине де балчыкътан пиширильген ташлар ягъдырдыкъ. Иште, бунда ибрет алгъанлар ичюн, ишаретлер бар. Олар аля козьлер огюнде тургъан бир ёл устюнделер. Акъикъатен, бунда иман эткенлер ичюн бир ибрет бар» («Хиджр» суреси, 15/74-77 аетлер).
Лутнынъ (а.с.) къавымы гомосексуаллик киби фена бир гунахны ишлегенлери ичюн, Аллах Тааля оларгъа, эвеля, къоркъунч бир сес дуюргъан, сонъра мемлекетлерининъ астыны устюне чевирген, даа сонъунда устьлерине таш ягъдыргъан ве оларны ёкъ эткен. Бир миллетнинъ ёкъ олып, тарих сахнасындан силинмеси ичюн бундан даа шиддетли фелякет оламаз.
«Анкебут» суресининъ 35-инджи аетинде бу къавымнынъ элягинен багълы оларакъ, аркъадан кельген умметлерге ибрет олмасы ичюн, базы аляметлер къалдырылгъаны бильдириле: «Ант олсун ки, биз, акъылыны къулланаджакъ бир къавым ичюн, о ерден ап-ачыкъ бир ибрет нишанеси быракъкъан эдик». Бу нишане эляк этильген къавымнынъ башына кельгенлернен алякъалы икяелер, харабе олгъан юртларынынъ къалымтылары, коктен ягъдырылгъан ташлар ве къап-къара акъкъан озенлер шекилинде тефсир этильген.
Лутнынъ (а.с.) аилеси.
Лут (а.с.), пейгъамбер оларакъ вазифелендирильген вакъытта, онъа иман эткен Феват адында бир ханымы бар эди. О, 20 йыл сонъра вефат этти. Онынъ вефатындан сонъ, Лут, (а.с.) Вахиле адлы содомлы бир къадыннен эвленди. Лякин Вахиле мунафыкъ бир къадын эди. Къавымынынъ имансызлыкъ ве ахлякъсызлыкъларына къаршы сессиз къала эди. Атта, къавымыны, Луткъа (а.с.) къаршы гизлидже дестеклей эди.
Бир акъшам вакъыты, халкъыны эляк этмекнен вазифели мелеклер, гузель юзьлю генчлер шекилинде эвлерине кельгенде, Вахиле буны аман барып, къавымына хабер берди ве Луткъа (а.с.) хаинлик этти.
Лутнынъ (а.с.) эки иман эткен къызы бар эди. Аллахнынъ эмиринен Лут (а.с.) эки къызы ве иман экенлернен берабер гедже вакъыты Содомдан айырылды («Худ» суреси, 11/81 ает). Саба, кунеш догъгъанда, къоркъунч бир сес эшитильди. Артындан Джебраиль (а.с.) къанатынен Содом ве Гоморени коклерге котерди ве ерге урды, тюбюни устюне кетирди. Сонъра коктен устьлерине ташлар ягъдырылды. Коктен ягъгъан эр бир ташнынъ устюнде тюшип ольдюреджек адамнынъ ады язылы эди.
Лут (а.с.) Содомдан чыкъкъанда, янында олгъан мусульманларгъа ич айланып бакъмамаларыны эмир этти. Къуртубийнинъ тефсиринде анълатылгъанына коре, Лутнынъ (а.с.) апайы да оларнен берабер шеэрден чыкъкъан эди Лякин о къоркъунч сес эшитилип, Содом коктен ерге урулгъанда, къадын айланып, аркъасына бакъты. Бу дехшетли алны корьгенде: «Вай, къавымымнынъ башына кельгенлер», – деди. Шу вакъыт онъа да бир таш тюшти ве о, эляк олды. Бойледже, хаинлигининъ джезасыны алды ве Аллахтан юзь чевирген ахлякъсыз къавымнен берабер ер юзюнден ёкъ олып кетти.
Даа сонъра Лутнынъ (а.с.) къызлары бабаларынен берабер Ибрахимнинъ (а.с.) янына кеттилер. Ибрахим (а.с.) бу эки къызны да озь къавымындан эки муминнен эвлендирди. Юдже Аллах Лутнынъ неслини берекетлендирди. Медьен халкъы да олардан пейда олды.
Содом ве Гоморе булунгъан ерде шимди денъиз севиесинден 400 метр ашагъыда булунгъан Лут голю ерлеше. Бу тузлу гольнинъ суву аля даа пис къокъулар яйдыра. Гольде балыкъ ве онъа бенъзеген ич бир джанлы яшамай. Онынъ ичюн гольнинъ башкъа ады Олю денъиздир.
Алейхисселям…
Лейля Умерова