Герай мераметли, джумерт бир инсан эди. Эвининъ янында фукъаре бир къомшусы бар эди. Шу къомшунынъ ады Хамза эди. Бир кунь Хамзагъа акъча пек керек олды, ве, о, чаресизликтен озь эвчигини сатмагъа къарар бере. Бир къач инсан эвни сатып алмакъ ниетинен, Хамзагъа келелер ве эвнинъ фиятыны сорайлар.
– Эвим ичюн эки миллион истейим, – деди Хамза.
– Амма шу эв о къадар акъча турмай! – деп итираз этти муштерилернинъ бириси, – бу эв ичюн тек бир миллион бермеге азырмыз!
Хамза тебессюмнен:
– Эбет, догъру айтасынъыз. Амма меним гузель бир къомшум бар. Онынъ ады Герай. Къомшум эр вакъыт меним сагълыгъымны сорай, мени зиярет эте, эр вакъыт ярдымджым ола, ондан ич бир яманлыкъ корьмедим ве ич бир вакъыт раатсыз олмадым, – деп джевапланды.
Буны эшиткен муштерилер: «Бойле гузель, мераметли къомшусы бар олгъан инсан озь эвини сатмамакъ керек!», – дедилер.
Герайнынъ исе, Хамза къомшусынынъ акъчагъа ихтияджы олгъанындан хабери ёкъ эди. Амма, бу адисени эшиткен сонъ, Герай чапа-чапа къомшусына келе.
– Эвинъни сатмагъа керекмей, – деди Герай, – сайгъылы къомшум, санъа не къадар акъча керек, айт, мен санъа ярдымджы олмагъа тырышырым. Сен киби, виджданлы бир къомшуны джоймагъа истемейим.
Бойледже, Хамзагъа озь эвини сатмагъа ихтиядж къалмады ве олар Герайнен даа чокъ йыллар девамында къомшулар оларакъ якъын яшадылар.
Бу икяеден насыл десрлер чыкъармамыз мумкюн?
Акърабаларымыздан сонъ бизге энъ якъын олгъан инсанлар –къомшуларымыздыр. Эр кунь къаршылашкъанымыз, чокъ вакъыт берабер олгъанымыз къомшуларымызнен яхшы кечинмек динимизнинъ эмиридир. Юдже Аллах Къуран-ы Керимде къомшуларгъа яхшылыкъ япмамызны эмир эте, Севгили Пейгъамберимиз де: «Аллахкъа ве ахирет кунюне инангъан кимсе къомшусына яхшылыкъ этсин» (Муслим); «Аллахкъа ве ахирет кунюне инангъан кимсе къомшусыны раатсыз этмесин», – деп буюргъан (Бухари).
Бир башкъа хадисинде Пейгъамберимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Къомшусы ач олып, озю токъ яткъан бизден дегиль» (Хейсемий, «Меджмеу’з-зеваид»).
Къомшуларымызгъа нисбетен энъ биринджи вазифелеримиз булардыр:
1. Къомшуларнынъ акъкъына сайгъы косьтермек, оларны сёз ве арекетлеримизнен ынджытмамакъ. Севгили Пейгъамберимиз Хазрет-и Мухаммед (с.а.с.) бойле буюргъан: «Джебраиль манъа къомшулар акъкъында о къадар насиат этти ки, мен къомшу манъа мирасчы оладжакъ деп белледим» (Бухарий).
2. Кулер юзьлю, татлы сёзлю олмакъ, севинч ве кедерлерини пайлашмакъ.
3. Дерт ве къасеветлерини эксильтмеге тырышмакъ, керек олгъанда, ярдым этмек, борджкъа бермек, бири-бирлерине бахшыш бермек. Севгили Пейгъамберимиз Хазрет-и Мухаммед (с.а.с.) бойле буюргъан: «Бир адам бир муминнинъ дюнья къасеветлеринден бирини кеткизсе, Аллах да къыямет куню о муминнинъ къасеветлеринден бирисини кеткизер» (Муслим).
4. Сеснен ве шаматанен (гурюльтинен) къомшуларны раатсыз этмемек. Аллахнынъ Ресули (с.а.с.) бойле буюргъан: «Аллахкъа ве ахирет кунюне инангъан кимсе къомшусына зарар бермесин» (Бухарий).
5. Хасталангъаны вакъыт, къомшуларны зиярет этмек, вефат эткенде, дженазесине къатнашмакъ, тазие бильдирмек. Севгили Пейгъамберимиз (с.а.с.) бойле буюргъан: «Аллах къатында энъ яхшы дост – достунен яхшы мунасебетте олгъан кимсе, энъ яхшы къомшу исе – къомшусынен яхшы мунасебетте олгъан кимседир» (Тирмизий).
Гульсум Ширинская