Умму Харам (радыяллаху анха) | ЦРО ДУМК

Пятница

03

мая

24
Шевваль
1445 | 2024
Утр.3:45
Вос.5:18
Обед.12:45
Пол.16:38
Веч.20:01
Ноч.21:34
Времена намазов
Календарь 2024

Намаз

Умму Харам (радыяллаху анха)

Опубликовано:

Умму Харам – белли ханым сахабелеринден бири, Энес бин Маликнинъ тизесидир. Энъ шерефли акъраба багъы исе, Пейгъамберимизге (с.а.с.) сют тизеси олмасыдыр.
Биринджи акъайы Амр бин Кайс эди. Умму Харам Мединеде Ислямнынъ ильк кирювинен мусульман олды ве акъайынынъ да бу нур иле шерефленмесини джан-юректен истей эди. Лякин, бу ёлда не къадар гъайрет этсе де, ич бир нетидже аламады. Акъайы мусульман олмакънынъ ерине омюрини къаранлыкъ ичинде девам эттирмеге истеди. Умму Харам омюрини Ислям давети ичюн адагъан эди, амма мушрик олгъан акъайы онъа бу ёлда даима кедер эте эди. Ве бу мубарек ханым акъайындан айырылды. Арадан чокъ кечмеден, бу фазилетли ханымгъа белли сахабе Убаде бин Самит эвленмеге теклиф эте. Ве, ниает, Умму Харам бу юдже давада озюне ляйыкъ бир инсаннен ёлуна девам этти.
Пейгъамберимиз (с.а.с.) бу мубарек ханымны, сют тизесини, сыкъ-сыкъ зиярет эте эди. Базы вакъытларда, онынъ эвинде уйле вакъытында ятып, «къайлюле» япа эди.
Куньлерден бир кунь, Пейгъамберимиз (с.а.с.) кене уйле вакъытында онынъ эвинде юкъугъа дала. Уянгъанда, тебессюм эте эди. Буны корьген Умму Харам: «Эй, Аллахнынъ Пейгъамбери! Анам, бабам санъа феда олсун! Не ичюн кулесинъиз?», – деп сорады. Севгили Пейгъамберимиз (с.а.с.): «Эй, Умму Харам! Умметимден базыларынынъ гемилерге отурып, кяфирлернен дженк этмеге кеткенлерини корьдим», – деген.
Бу сёзлерни эшиткен Умму Харамнынъ козьлери йылтырамагъа башлады ве: «Эй, Аллахнынъ Пейгъамбери! Дуа этсенъиз де, мен олардан бири олсам!», – деп риджа этти. Пейгъамберимиз: «Я, Раббим! Бу ханымны да олардан эйле», – деди ве кене юкъугъа далды. Бираздан, кене тебессюм этип уянды ве: «Умметимден базыларынынъ падишаларнынъ тахтларына отургъанлары киби, дженкке кеткенлерини корьдим», – деди. Умму Харам, Пейгъамберимизнинъ текрар дуа этмесини истеди. Амма Пейгъамберимиз (с.а.с.): «Сен биринджилерденсинъ», – деп буюрды.
Пейгъамберимизнинъ (с.а.с.) вефатындан сонъ Умму Харамнынъ акъайы Убаде бин Самит (р.а.) Хумус шеэрине инсанларгъа Ислямны анълатмакъ ичюн ёлланылды. Акъай-апай берабер Хумускъа кочип, Ислямнынъ нуруны даркъатмакъ ичюн хызмет эттилер.
Хазрет-и Османнынъ (р.а.) халифелиги девиринде, стратегик эмиети себебинден Къыбрыс адасына бир сефер азырлана. Ёлгъа чыкъаджакъ ордуда Убаде бин Самит ве апайы Умму Харам да бар эдилер. Бизим къараманымыз Умму Харам о вакъыт 86 яшында эди! Юдже Аллахнынъ динини юджельтмек ичюн насыл бир гъайрет! Кунюмиз инсанына бу имкянсыз киби корюне биле, амма оларгъа кучь берген, оларны рухландыргъан Иман нуры эди.
Бу фетих мусульманларнынъ ильк денъиз сефери эди. Шу себептен, олар ёлда чокъ къыйынлыкълар чектилер. Умму Харам бу сеферни аяты боюнджа бекледи. Юдже Аллахнынъ шеитлерге береджеги дереджени тюшюнип, сабыр эте эди. Бир къач афта ичинде Къыбрыснынъ къамачавы девам этти. Сонъунда, румлар теслим олып, берги бермеге разы олдылар. Бойледже, Къыбрыс адасы хиджретнинъ 28-нджи сенеси фетих этильди ве Къыбрыс халкъы Ислямнынъ адалети ве мераметинен танышты.
Дженктен сонъра, Ислям ордусы гъалебе севинчинен эвге къайта эди. Амма Умму Харам шеит олмакъ арзусынен яна ве буны беклей эди. Албуки, онынъ ичюн шеит олмакъ баш язысы эди. Бинъ бир тюрлю мешакъат толу бу сеферден къайткъанда, атындан тюшип, шеит олды. Бойледже, о, юдже шеитлик дереджесине наиль олды.
Умму Харам Къыбрыс адасындаки Ларнака шеэринде дефин этильди. Османлы падишалары онынъ мезары этрафында тюрбе къурып, зиярет ери яптылар. Адыны да «Хала Султан» къойдылар. Бу шеэр янындан гемилер кечкенде, топ атешинен онъа селям бере эдилер.
Аллах ондан разы олсун!

 

Эмине АСАНОВА