Ах, не гузель эди шу шефталилер, Усеин деденинъ шефталилери. Бутюн бостаныны шефтали тереклеринен яраштыргъан. Эрте пишкенини истейсинъми, орта пишкенини я да кеч пишкениними? Язнынъ башындан башлап, сонъуна къадар сийлекелеримизни акъыта эди. Къырмызы, сары, беяз тюслеринде мейвалар теректе о къадар дюльбер асылып тура эди ки, дерсинъ гедже симасында йылдызлар парылдагъаны киби, Усеин деденинъ азбарында шефталилер парылдай эди. Къокъусы исе, оны сёзлернен анълатып оламазсынъ! Мисклерден де яхшы, буруны къокъусыны алгъаннынъ башыны айландырыр, сархошлатыр. Козьлер къапалыр, аякълар къокъу чыкъкъан тарафкъа алып барыр. Элинъе алгъанда, шыралары акъып, балкъурт чечеклерден балны къызгъанып-къызгъанып ичип алгъаны киби, сувларыны элинъден ичиртир. Тишлесенъ, коклерге учуртыр, башкъа дюньяларгъа алып барыр!
Бельки де балалыкъта ойле корюне эди.
Не олса да, шу шефталилерни бизге базыда бере эдилер, амма бойле зевкъны сыкъча алмакъ ичюн тек бир ёлу бар эди.
Усеин деде баягъы яшында олгъан керчек къырымтатарны темсиль эткен бир инсан эди. Дюльберден-дюльбер, бакъылгъан беяз сакъалы ве шу сакъалыны элинен охшамасы аля даа козюм огюнде. Адети-тербиесини ачыкъламам, тек бир мисаль етерли. Сюргюнликтен сонъ коюмизде биринджи эзан онынъ эвинден янъгъырагъан, онынъ агъызындан айтылгъан.
Эльбетте, Усеин деде кичик балаларны севе эди, келип элини алгъанларында, шефталинен сыйлай эди. Куньде бир къач кере эвининъ азбар къапусына чыкъа, сакъалыны элинен охшап догърулай, сигаретини мунштугына къойып, икмет толу козьлеринен этрафкъа назар ташлап, сигаретини тютете эди. Эр кунь бойле анларны беклеп, чапып чыкъып элини опе эдим – куньде шефтали ашай эдим!
О кунь исе, озю дегиль де, башкъа къомшумыз, Абдульгъаний деденен берабер тура эдилер. Мен де чапып чыкъып Усеин деденинъ элини алдым:
– Селям алейкум, Усеин деде!
– Алейкум селям, балам. Машаллах, не де гузель тербие! Эр корьгенде, селямлаша ве келип элимни ала.
– Бу яхшы балачыкъ кимнинъ огълу?
– Абдурахимнинъ огълу да. Сен не ичюн Абдульгъаний деденинъ къолуны алмадынъ?
– Я о манъа шефтали бермей де…
Таир Ибрагимов