Ашнынъ элял олгъаныны сайла!
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
وَلاَ تَأْكُلُواْ مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ
[Бисмилляхи’р-рахмани’р-рахим. Ве ля те’кулю мим-ма лем юзкери’с-меллахи алейхи ве иннеху лефискъун].
Урьметли диндашларым!
Инсаннынъ табиаты, ахлякъы, инсанлар арасындаки мунасебети ве энъ эмиетлиси иманы онынъ ашагъаны ве ичкени шийлернен пек багълыдыр. Бунынъ ичюн эр бир инсан ашкъазаныны не иле толдургъанына дикъкъат этмеси керектир. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) бир хадис-и шерифте бойле буюрдылар: «Инсаннынъ толдураджагъы энъ ярамай къазан – къурсагъыдыр» (Тирмизий).
Келеджек несиллеримизнинъ алим, ахлякълы ве иманлы олгъанларыны истесек, миллетимизнинъ Раббимиз тарафындан къорчаланып азиз ве шерефли олгъанларыны арзу этсек, ве энъ эмиетлиси, Раббимизнинъ ризасыны къазанып эм дюнья, эм де ахиретте бахтиярлыкъ беклесек, элял къазанып, элял ашамакъ ве ашатмакъ тырышмалымыз. Чюнки эр бир аш генетик бир япувгъа саип олып, ахлякъымызгъа ве иманымызгъа тесир эте ве бу, эввеля, ананынъ баласына эмиздирген сютюнден башлай. Бунынъ ичюн, бу ашларны кетирген бабагъа буюк месулиет тюше.
Бир миллетнинъ, башкъа миллет ичинде ёъ олмасынынъ себеплери пек чокътыр. Олардан кумерлери; озь ана тилинде лаф этмемек, диний ве миллий дегерлерге козь къапатмакъ. Ашанылгъан ашларгъа, ичильген шийлерге, япылгъан ал ве арекетлерге дикъкъат этмемектир. Харам ашап, харам ичкен, харам сёз айткъан кимселернен берабер олгъан кимсе, бутюн дегерлерини джойып ёкъ олмагъа ёл туткъан демектир. Бунун ичюн, «Мен Мусульманым», деген кимсе, ненинъ якъшы ненинъ ярамай, ненинъ элял ве ненинъ харам олдугъуну пек якъшы бильмеси керектир. Юдже Раббимиз Къуран-ы Керимде бизим ичюн ашанылмасы харам олгъан шейлерни шу шекильде хабер этмектелер:
«Сизге олю айван этини, къанны, домуз этини ве Аллахтан гъайры башкъасынынъ адына союлгъан айван (этини) харам къылдыкъ. Амма къыйын вазиетте олгъан кимселер гонюль истеги олмадан ве ольчюли (ольмейджек къадар) ашамаларында гунах ёкътыр. Шубесиз, Аллах багъышлайыджы ве мерхамет саибидир» («Бакъара» суреси, 2/173 ает). Башкъа бир ает-и керимеде Юдже Мевлямиз шойле буюрдылар:
«Олю, къан, домуз эти, Аллахтан башкъасы адына богъазлангъан, богъулып, урулып, юксекликтен юварланып я да башкъа айван тарафындан ольдюрильген, йыртыджы айванлар тарафындан парчалангъан айванларны ашамагъа харам къылдыкъ. Джанлары чыкъмадан эвель кесмеге етиштиргенинъиз элялдыр. Тикильген ташлар (путлар) ичюн кесильгенлер ве фал бакъып кысмет къыдырмакъ ичюн союлгъан айванлар да сизге харам къылынды. Буларнынъ эписи гунахтыр…» («Маиде» суреси, 5/3 ает).
Азиз къардашларым!
Харам ве элял этме еткиси тек Аллахтадыр. Чогъу харам олгъан шийнинъ азыда харамдыр. Биле-биле, элялны харам, харамны исе элял сайгъан кимсе динден чыкъар. Бир шейнинъ харам олмасы, онынъ зарарлы олгъаныны косьтерир. Харамдан узакъ турмакъ ичюн етерли къадар элял бардыр. Харамгъа алып баргъан эр ёл харамдыр. Яхшы ниет харамны элял япмаз. Бир шей харам исе, эр кес ичюн харамдыр. Шубели шейлерден къачмакъ динимизнинъ талабыдыр. Заруриет аллары харам шейлерни заруриети олгъаны муддетине къадар элял этер.
Иште бу къаиделер эр бир мусульман тарафындан билинмели ве яшамына ышыкъ тутмалыдыр. Хутбемни хутбе башында окъудугъум шу ает-и керименинъ меалинен битирмеге истейим. Юдже Мевлямыз шойле буюрдылар:
«Аллахнынъ ады анъылмадан (союлгъан айванларны) ашаманъыз! Шубесиз, бу гунахтыр…» («Эн’ам» суреси, 6/121 ает).
Раббим догъруну догъру олуп корьмеге ве догъру ёлдан кетмеге бизлерге насиб эйлесин. Янлышны да янлыш олуп корьмеге ве янлыш ёлдан узакъ турмагъа ярдым этсинъ. Тек элял къазанмагъа, элял ашамагъа ве элял ашатмагъа куч, такъат берсинъ. Къул акъкъына кирмейип, башкъаларынынъ акъларыны да элял эттирмеге насиб эйлесин. Амин!