27.03.2020 — ИНСАН, ИМАН ВЕ АЯТ
لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ إِلَّا الَّذِينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ
[Лекъад халекъна’ль-инсане фи эхсени такъвим. Сумме радеднаху эсфеле сафилин. Илле’ллезине амену ве амелю’с-салихати фелехум эджрун гъайру мемнун].
Мухтерем мусульманлар! Окъугъаным «Тин» суресинде кечкен аетлерде Аллах Тааля бойле буюра: «Биз инсанны энъ гузель шекильде яраттыкъ. Сонъра, оны ашагъыларнынъ ашагъысына эндирдик. Иман этип, салих амель ишегенлер (бундан) истиснадыр. Олар ичюн эксильмеген (девамлы) мукяфат бар» («Тин» суреси, 95/4-6).
Севгили Пейгъамберимиз Мухаммед Мустафа (с.а.с.) де озь хадисинде бойле буюра: «Аллахны Мевля, Ислямны дин, Мухаммедни пейгъамбер оларакъ гонъюльден менимсеген кимсе иманнынъ дадыны алгъан олур» (Муслим, «Иман», 56).
Азиз муминлер! Ерлернинъ ве коклернинъ екяне саиби олгъан Юдже Аллах инсаны мукеммель шекильде яраткъан. Онъа догъру иле янълышны айырмагъа ярагъан бир акъыл ве эйилик ёлунда реберлик эткен бир видждан берген. Кучьлю, шуурлы, ираде ве месулиет саиби бир барлыкъ оларакъ, инсан кяинатнынъ козь бебегидир. Инсанны ёкътан бар эткен, оны ашаткъан, ичирген, тоюргъан, къорчалагъан Аллах Таалянынъ ондан истегени исе, иман этмеси ве гузель ишлер япмасыдыр. Инсаннынъ бар олув себеби – бир къул оларакъ эманетни юкленип, дюньяны инсанлыкъ ичюн хузурлы, адиль ве яшана биледжек бир юва япмакътыр.
Къыйметли мусульманлар! Инсан огълу сонъ дередже устюн васыфларгъа, имтиязлы кучь ве къабилиетлерге саиптир. Булар саесинде эйиликке ниет этип, аятны эйи истикъаметте ёнлендире билир. Амма, ярамайлыкъны истеп, дюньягъа зулум да яя билир. Инсан сабырлы, азимли, федакяр, барышыкъ ве адиль арекетлернен бахтлы бир дюнья къура биледжеги киби, джаиль, кибирли, ачкозь, хырслы, аджеледжи ве нанкёр арекетлери себебинден озюни ве чевресини телюкеге де ата биле.
Шу себептен Раббимиз, инсанны ич бир заман башы бош быракъмады, аятта ялынъыз, ниметсиз ве ярдымсыз къалдырмады. О, эр ань коре, козете, идаре эте, эр ань янымызда, боюн дамарымыздан бизге даа якъындыр. Юдже Аллахнынъ бизлерге энъ буюк дестеги исе, – пейгъамбери ве китабы иле ёл косьтермесидир.
Дегерли муминлер! Дин ильк инсан иле башлагъан ве ахиретке къадар бар оладжакъ. Эпимиз билемиз ки, «Шубесиз, Аллах къатында дин Ислямдыр» («Ал-и Имран», 3/19). Къыяметке къадар бутюн инсанлыкъ Севгили Пейгъамберимиз Мухаммедге (с.а.с.) уммет олмакънен, онынъ даветине иджабет этмекнен мукеллефтир. Чюнки «Ким Ислямдан башкъа бир дин сайлап алса, бильсин ки, бу ондан асла къабул этильмейджек ве о, ахиретте зиян эткенлерден оладжакъ» («Ал-и Имран», 3/85).
Инсаннынъ суаллерине джевап ала биледжеги, меселелерине чезюм тапа биледжеги энъ сагълам бильги менбасы диндир. Ислямнынъ даветине уйып, иман эткен кимсе, аятынынъ энъ догъру къарарыны берген. Эр анги бир зорлав олмадан, озь терджихи ве арзусынен Аллахкъа ёнельген. Онынъ эмир ве ясакъларыны къабул эткен. Артыкъ, ондан бу иманнынъ кереклерини ерине кетирмеси, муминдже яшамасы бекленир.
Сайгъылы мусульманлар! Иман эткен кимсе, келиме-и шехадет кетирип, дюнья ве ахирет ичюн инанч, умют ве бахтлылыкъ къапыларыны ача. Бу къапыдан кечкен кимсе, низам ве сабырнен ибадетлерини эда этер. Ислямда ибадетнинъ макъсады – инсаннынъ озюнен, Раббинен ве дигер бутюн барлыкъларнен сагълам бир мунасебет къурмасыны теминлемектир. Бу себептен, эр бир ибадет гузель ахлякъ иле екюнленмекни беклер. Мусульманджа бир аят, ибадетлерде олгъаны киби, ахлякий эсасларгъа де саип чыкъмакънен яшаныр. Акъраба багъыны къорчаламакъ, буюклерге урьмет этмек, кичиклерге мерхамет косьтермек, адалет, дюрюстлик, алчакъгонъюллилик, ишкирлик ве джомертлик иле аяткъа берекет къошмакъ мусульманынъ аслий васыфыдыр. Унутмайыкъ, акъылыны хакъкъа, къальбини хайыргъа, имкянларыны файдалы ишлерге багълагъанлар иманнынъ керегини ерине кетирген олур.
Мухтерем мусульманлар! Хутбени екюнлер экеним, бир хусускъа дикъкъатынъызны чекмеге истейим. Диний идаремиз Къырым мусульманлары фондынен берабер ярдымгъа мухтадж агъыр хаста балаларгъа, етимлерге, ихтиядж саиплерине ярдым ниетинен «Ёлунъ эйилик олсун» шиарынен башлатылгъан «Мерхаметлик» ярдым кампаниясыны девам эте. Эр кесни бу эйилик сеферберлигине давет этемиз. Садакъаланъызны имамларгъа я да Муфтиятнынъ озюне бермек мумкюн. Аллах садакъаларынъызны къабул этсин!