Къудус
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ
[Бисмилляхи’р-рахмани’р-рахим. Субхане’л-лези эсра биабдихи лейле’м-мине’ль-месджиди’ль-харами иле’ль-месджиди’ль-экъса’л-лези баракна хавлеху линуриеху мин аятина иннеху хуве’с-семиу’ль-басыр].
Азиз джемаат!
Пейгъамберлер джамиси олгъан Месджид-и Акъса, бутюн мусульманлар ичюн учюнджи мукъаддес ердир. Онынъ топракълары Аллах тарафындан берекетли илян этильди ве бу себептен ады «Къудус», яни «темиз, гунахсыз ве мукъаддес» олды. Къудуста ерлешкен Месджид-и Акъса, Мирадж геджесинде олып кечкен вакъиалар саесинде Къуранда анъылды ве Ислям тарихында мустесна бир ер алды.
Исра деп адландырылгъан пейгъам-беримизнинъ гедже ёлджулыгъы Меккеден Кудуске япылды. Шу ерде булунгъан месджитте Юдже Раббимиз бутюн Пейгъамберлерни топлап, Пейгъамбер Эфендимизни (с.а.в.) оларгъа имам этти ве «мирадж», яни Пейгъамберимизнинъ (с.а.в.) дюньядан семагъа олгъан ёлджулыгъы да Месджид-и Акъсадан башланды.
Учь семавий диннинъ бешиги ве бир чокъ пейгъамбернинъ ватаны олгъан Къудуснынъ топракълары, 20-джи асырда зулум ве акъсызлыкъларгъа огърады. Севгили Пейгамберимиз (с.а.в.) де бир хадис-и шерифинде шойле буюрдылар:
«Умметимден бир къысым, акъ узре олып, душманларына гъалип келеджеклер. Баш-ларына кельген сыкъынтылардан тыш, душманлары оларгъа зарар кетирип оламайджакълар. Аллахнынъ эмиринен къыяметке къадар бу алда оладжакълар».
Буны эшиткен бир сахабе:
«О инсанлар къайда оладжакъ, эй, Аллахнынъ Ресули?», деп сорады.
Севгили Пейгъамберимиз (с.а.в):
«Бейтуль Макъдис ве этрафында», деп буюрдырлар.
Къудус халкъы асырлар бою эр тюрлю баскъы, зулюм ве джинает корьди. Бу халкъ хузур ве рефахны мусульманларнынъ укюмдарлыгъы заманында корьди. Рашид Хали-фелерден Хазрети Омер (р.а.) Къудусны фетих эткенден сонъ, Эмевий, Аббасий, Эйюбий, Мемлюк ве Османлы девирлеринде, о ерде яшагъан бутюн миллетлер ве динлер барыш ичинде яшады ве адалет иле идаре этильди.
Бутюн динлер ве миллетлер бу заманларда фаркълы гуллерден ибарет олгъан багъча мисали, бу диярда севинч ве бахт корьдилер. Кимсенинъ диний ве миллий къыйметлери тапталмады. Ибадетлерине ве мабетлерине зарар кетирильмеди. Атта бутюн гъайр-ы муслимлер бу топракъларда вергисиз яшадылар.
Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) бу топракъларнынъ зиярети ве эмиетини шойле хабер бильдирдилер:
«Ибадет ичюн учь месджит зиярет этилир. Месджид-и Харам, Месджид-и Небий ве Месджид-и Акъса…» (Бухарий). Эбу Дерда Пейгъамбер Эфендимизден (с.а.в.) шойле хабер эттилер;
«Месджид-и Харамда къылынгъан намазнынъ севабы юз бинъдир, меним джамимде (Месджид-и Небевиде) къылынгъан намазнынъ севабы бинъдир, Месджид-и Акъсада къылынгъан намазнынъ да севабы беш юздир» (Табераний, Ибн Мадже, Фетхуль-Барий).
Азиз къардашларым!
Мусульманларнынъ биринджы къыбласы ве Месджид-и Харамдан сонъ дюньяда къурулгъан экинджи месджид олгъан Месджид-и Акъса, мусульманлар башта олмакъ узере, фаркълы дин менсюплернинъ да акълары корьмемезликтен келине.
Къудуста яшагъан мусульман къардаш-ларымызнынъ акъ ве укъукъларына риает этильмей, эр кунь бир чокъ гунахсыз инсанларнынъ ве масум балачыкъларнынъ къанлары акъытыла. Инсанлыкътан тыш давранув, ич бир медениетнинъ къабул этмейджек яшав шараитлери ве баскъы япыла. Адалетсизлик, къан, нефрет, фитне ве зулум санки тарихнынъ къаранлыкъ саифелерининъ апсинден къуртулып, кене укюмдарлыгъыны сюрдюрмеге истей.
Раббим бу мукъаддес топракъларда кене акъ ве адалетнинъ, севги ве урьметнинъ, рефах ве селяметнинъ хаким олмасыны насиб эйлесин. Залимлернинъ зульминден ве фитнеджининъ фитнесинден мухафаза эйлесин. Хутбемни хутбе башында окъугъаным аетнинъ меалинен битирмеге истейим:
«Бир геджеде, муджизелеримизден бир къысмыны косьтермек ичюн къулу (Мухаммедни (с.а.в.)) Месджид-и Харамдан, этрафыны мубарек къылгъанымыз Месджид-и Акъсагъа алып баргъан Аллах нукъсан сыфатлардан узакътыр. О, (Аллах), шубесиз, эр шейни эшиткен ве корендир» («Исра» суреси, 1-джи ает).