Хутба
Тёвбе этмекнинъ эмиети
Опубликовано:
Тёвбе этмек وَالَّذِينَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللّٰهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَن يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ اللّٰهُ وَلَمْ يُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ يَعْلَمُونَ [Веллезине иза феалю фахишетен эв залему энфусехум зекеруллахе фестегъферу лизунубихум ве мей егъфируʼз-зунубе илляллаху ве лем юсырру аля ма феалю ве хум елемун] Мухтерем мусульманлар! Юдже Аллах инсанны эм яхшылыкъ эм де ярамайлыкъ япып оладжакъ шекильде яратты. Инсан базан акълыны ве ирадесини къулланып, динимиз эмир эткен ве яхшы корьген шейлерни япа, базан да нефсининъ ве дуйгъуларынынъ тесиринде къалып, динимизге терс давранышлар япмасы мумкюн. Бу алда япыладжакъ шей – ишленген гунахтан себеп пешман олмакъ ве тёвбе этмектир. Мусульманны гюнахкъа итеген тыш факторлер де бардыр. Шейтан ве шейтан рухлы инсанлар сизге бакъып кулер, хош сёзлер сёйлер, бир шейлер ваде этерлер. Исъянгъа ве гюнах ишлерге тешвикъат япарлар. Буны фаркълы васталарнен япарлар: телевизор, радио, интернет ве иляхре. Унутманъыз ким де ким ачыкътан биревге акъарет этсе, аякъланмагъа ве итаатсизликке чагъырса, аранъызгъа кин ве душманлыкъ сокъмагъа тырыша демектир. Бизим исе энъ буюк къыйметимиз къардашлыкъ ве бирлигимиздир! Гунахлар инсаннынъ маневий дюньясыны къарарткъан бирер лекедир. Истигъфар (Аллахтан багъышлав тилемек) исе, бу лекелерни темизлеген сув ве сабун кибидир. Истигъфар иле бу лекелер темизленмесе, олар кет-кете инсаннынъ ичини къаплар, инсанны рухий темизлик ве юджеликни ис этмез алгъа кетирир. Иште, гунах кирлеринден темизленмек ичюн мураджаат этиледжек чаре тёвбедир. Къул акълары тышында, Аллахкъа къаршы келип ишленген гунахларнынъ тёвбеси учь шарткъа багълы: 1- Гунахтан бус-бутюн вазгечмек, 2- Япкъанындан пешман олмакъ, 3- Бир кере даа о гунахны ишлемемек. Эгер де ичинде къул акъкъы олгъан бир ярамайлыкъ ишленген олса, акъкъыны одемек ве эляллашмакъ керек. Аллахкъа, Пейгъамберге, Ахирет кунюне инангъан бир киши ишлеген гунахлардан себеп асла умютсизликке тюшмемели, Аллахнынъ мерхаметинден умютини джоймамалы. Чюнки Къуран-и Керимде бойле буюрыла: «Айт: «Эй, озь нефислери зарарына (Аллахнынъ къойган) сынъырларны кечкен къулларым! Аллахнынъ рахметинден умют кесменъ! Чюнки, Аллах бутюн гунахларны багъышлар. Шубесиз, О, чокъ багъышлайыджы, чокъ мерхаметлидир» («Зумер» суреси, 39/53) Башкъа аетлерде де бойле буюрыла: «Аллах, эр даим тёвбе эткенлерни севе» («Бакъара» суреси, 2/222); «Олар бир феналыкъ япкъанларында, я да озьлерине зулум эткенлеринде, Аллахны хатырлап, гунахлары себебинден, аман тёвбе-истигъфар этелер. Затен, гунахларны Аллахтан башкъа ким багъышлай биле! Бир де олар, япкъан феналыкъларында биле-биле исрар этмейлер» («Али Имран», 3/135); «Аллахтан магъфирет тиле, Аллах багъышлар ве магъфирет этер» («Ниса» суреси, 4/106). Динимиз тёвбе ве истигфарны Аллахнен къул арасында олып кечкен бир адисе оларакъ къабул эте. Мусульман тёвбе этип, багъышлав тилегенде, башкъа бир ярдымджыгъа я да вастагъа ихтиядж дуймадан буны япа. Аллах биз, къулларына, ачкъан тёвбе къапусыны сыкъ-сыкъ чалмалы, багъышлав тилемели ве керчек хузурнынъ бунда олгъаныны бильмек керекмиз. Севимли Пейгъамберимиз буюргъан: «Аллах къулунынъ тёвбе этмесине, уджсыз-буджакъсыз сахрада девесини (ашыны, сувыны) джойып, сонъра тапкъан адамнынъ къуванчындан даа зияде къуваныр». Мухтерем муминлер! Япкъанымыз бу къадар гунах ве исъянгъа бакъмадан, бу къадар нийметлер, къолайлыкълар ве мужделер берген Юдже Аллахкъа насыл да тёвбе этмейик, гунахларымыздан темизленмекни Ондан истемейик? Аллахнынъ Ресули биле: «Мен эр кунь етмиш кере Раббиме истигъфар этем», – деген. Къул, тёвбе ве истигъфар иле Раббине ёнельгенинен, Аллахнынъ рахмет дерьясы джошар, къулнынъ гунахларыны ювар, темизлер. Тёвбе ве истигъфар инсаннынъ рухуны сыкъынтылардан къуртаргъан бир илячтыр. Эмиетли олгъан хусус шу ки, джан богъазгъа кельмеден эвель, Юдже Аллахнынъ сонъсуз рахметинден файдаланмакъ ве тёвбемизни кечке къалдырмамакъ керекмиз. [embed]https://www.youtube.com/watch?v=Vijoldzj1dE[/embed]
Керчек мумин
Опубликовано:
КЕРЧЕК МУМИН لَقَدْ خَلَقْنَا الإنْسَانَ فِي أحْسَنِ تَقْوِيمٍ ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أسْفَلَ سَافِليِنَ [Лекъад халякънеʼль-инсане фи эхсени такъвим. Сумме радеднаху эсфеле сафилин] Урьметли мусульманлар! Инсан – юрьген, лаф эткен, кульген, севген, несиль арттыргъан, ашамагъа ве къорчаланмагъа тырышкъан бир яратыкъ дегильдир. Оны яраткъан Юдже Мевлянынъ буюргъанына коре, акъикъий инсан – яратылгъанларынъ энъ шерефлиси ве Аллахнынъ ер юзюнде халифесидир. О, беден ве рух оларакъ, акъыл ве диггер къабилиетлер оларакъ мукеммель яратылгъандыр. Иманы, ибадети ве ахлякъыны инкишаф эттиргени вакъыт мелеклерден устюндир. Феналыкъларда да шейтаннынъ огюне кече биледжек бир къабилиеттедир. Акъикъий мусульман олюмни тюшюнир, о бир дюньяда нелер оладжагъыны эр вакъыт юрегинде ташыр, унутмаз. Ольмеден эвель олюмден сонъра оладжакъларгъа азырланыр. Бойледже, яшайышыны маналандырыр. Омюрини ялынъыз бу дюньядан ибарет деп бильмез. Дюнья аятындан сонъ ахирет аятынынъ бар олувына инаныр. Азиз джемаат! Мукъаддес китабымыз Къуран-ы Керимден инсаннынъ бош-бошуна яратылмагъаныны билемиз. Аят ве олюм инсанны имтиан этмек ичюндир. Дюнья аятынынъ ве ахирет аятынынъ керчеклерини корьмеген, оны ве кяинатны яраткъан Юдже Аллахны тюшюнмеген, ичинде яшагъан топлумгъа файдалы ишлер япмагъан, гъафиль ве фикирсиз инсанларнынъ башкъа махлюкъатлардан ич бир фаркъы ёкътыр. Юдже Аллах, ашап ичмектен, кезип тозмакътан бир шей тюшюнмегенлерге, бир тюрлю месулиет дуймагъанларгъа инсанлыкъны ляйыкъ корьмей. Оларны дёрт аякълы айванларгъа бенъзете. Аллах къатында акъикъий инсан – иманлы, амели ве гузель ахлякъынен юксек дереджеге иришкен ве мукемеллешкен инсандыр. Сайгъылы мусульманлар! Акъикъий мусульманнынъ дюнья аятында эки муим гъаеси бар: - Аллахнынъ эмирлерине сайгъы, - Яратылгъанларгъа шевкъат ве мерхамет. Аллахнынъ эмирлерине сайгъы ве бойсунув эр бир инсаннынъ биринджи ве энъ муим вазифесидир. Акъикъий мусульманнынъ энъ юдже гъаеси – оны яраткъан ве яшаткъан Аллахнынъ ризасыны къазанмакътыр. Иманы, ибадети ве ахлякъынен Аллах ризасыны къазангъан инсанларгъа Аллах эм бу дюньяда, эм де ахиретте мукяфатлар береджек. Пейгъамбер эфендимиз (с.а.в.) бу мукяфатларны: «Козьлер корьмегени, къулакълар эшитмегени ве акъыллар тюшюнемегени къадар гузель», – деп таныткъан. Урьметли мусульманлар! Инсан озюни гюнахлардан къорчаламалы. Яландан, харамлардан, ошектен, бевтан айтмакътан ве лаф ташып юрюмектен узакълашмалыдыр. Бу арекетлер инсаннынъ юрегини кирлете, Аллахтан узакълаштыра ве джеэннемге кермесине себепчи ола. Яратыджынынъ къатында къыйметли олгъан инсан озюни бойле чиркин арекетлеринен тюшюрмемек керек. Инсанны акъикъий инсан макъамына юксельткен арекетлерни ашагъыдаки хадис-и шериф бойле анълата: «Инсанларнынъ хайырлысы инсанларгъа энъ файдалы олгъанларыдыр». Ислям дини фаланча яхшы, фаланча ярамай демез. Ислам дини бу тюшюндже ве дуйгъу яхшыдыр, ама бу дуйгъу ярамайдыр дер. Я да бу арекет севаплыдыр, бу арекет харамдыр дер. Ве бизге озюмизни тюзетмеге шанс берир. Инкишаф этмекнинъ ёлларыны огретир. Ойле исе биз эм киши оларакъ, эм де джемаат оларакъ динимизнинъ эмирлери догърултусында арекет этмелимиз, нефсимизнинъ я да шейтан сыфатында базы инсанларнынъ насиатлары догърултысында дегиль. Аллахны танымагъан, элял-арамгъа дикъкъат этмеген кишилернинъ мусульман бир миллетке насыл хайырлары токъуныр?! Ойле исе биз хайырлы лаф айтаджакъмыз, файдалы ишлер япаджакъмыз, ветанымызда барышыкълыкъны сакълайджакъмыз ве [embed]https://www.youtube.com/watch?v=w2YG4QTnUXs[/embed]
Илим огренмек
Опубликовано:
ИЛИМ ОГРЕНМЕК قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ [Къуль хель естевиллезине елемуне веллезине ля елемун] Мухтерем муминлер! Джаилликнинъ терси олгъан «илим» сёзю акъкъынен бильмек, анъламакъ манасына келе. Бизлерни яраткъан Раббимиз бизге ёллагъан Пейгъамберине ильк вахийде «Окъу!», – деп, эмир буюрды. Айса, инсанлыкънынъ ильк муаллими ве тербиеджиси Аллах Таалядыр. Окъумакъ ве язмакъны инсангъа Джебраиль (а.с.) васытасынен О огретти. Шу себептен мусульманнынъ ильк вазифеси илим огренмек ве озюни джаиллик чукъурындан къуртарып, дюнья ве ахирет сеадетини къазанмагъа тырышмакътыр. Дженаб-ы Хакъ хутбемнинъ башында окъугъан аетте: «Айт: «Ич, бильгенлернен бильмегенлер бир олурмы?», – буюра. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) де бир хадис-и шерифинде шойле буюрды: «Бир кимсе илим огренмекни арзу этип, ёлгъа чыкъса, Аллах оны дженнетке алып баргъан бир ёлгъа ёнельтир. Мелеклер де, эльбетте, къанатларыны илим огренмек истегеннинъ ризасы ичюн эндирирлер. Алим ичюн коклердекилер ве ердекилер, атта, сув ичиндеки балыкълар биле багъышлав тилейлер. Алимнинъ, чокъ ибадет эткен кимсеге нисбетен устюнлиги айнынъ дигер йылдызлардан устюнлюги кибидир. Алимлер Пейгъамберлернинъ варислеридир. Чюнки пейгъамберлер не бир динар, не де бир дирхем мирас къалдырмадылар. Анджакъ илимни мирас къалдырдылар. Айса, ким оны алса, насибини алгъан демектир». Бир башкъа хадисте: «Илим огренмек эр мусульман эркек ве къадынгъа фарздыр», – деп, айтты. Ахмед бин Ханбель де: «Бир инсан илимге ынтылгъаны муддетче алимдир. Артыкъ меним бильгеним манъа етер деп, илимни терк эткени вакъыт джаильдир. Джаиллер исе, олюлер кибилер», – буюргъан. Азиз муминлер! Ислям буюклери илимни эки къысымгъа айыргъанлар. Биринджиси – фарз-ы айн, яни мукеллеф олгъан эр мумин эркек ве мумине къадын ичюн огренильмеси боюн борджу олгъан илимдир. Бу – мусульман неге инанмакъ керек олгъаныны, фарз, ваджип ве дигер ибадетлерни ерине кетирмек ичюн, оларнынъ насыл къылынгъаныны, харам-элялны бильмек демектир. Илимнинъ экинджи къысмы исе, фарз-ы кифае, яни джемиетте бир къысым муминлернинъ бильмеси ве япмасынен керек олгъан къысым. Булар динде терен бильгилер огренмекнен берабер, джемиет ичюн файдалы ве керекли фаркълы илим ве зенаатларны огренмек – математика, физика, биология, астрономия, медицина, муэндислик, къуруджылыкъ, програмирование ве бунъа ошагъан илимлерни огренмектир. Мухтерем муминлер! Балаларымызнынъ эки дюньяда сеадетли олмасыны истесек, бу дюньяда оларгъа ве этрафындаки инсанларгъа файда кетиреджек зенаат огретмектен гъайры, оларгъа фарз-ы айн олгъан темель дин бильгисини огретмек, гузель ахлякъ ве тербие бермек керекмиз. Бу – эр бир ана-бабанынъ месулиетидир. Яни балаларымызны гузель тербие этмек, оларгъа тилимизни, урф-адетимизни ве, хусусан медениетимизнинъ темели олгъан динимизнинъ эсасларыны огретмек – бизим вазифемиздир. Кунюмизде джамилер янында имамлар ве ханым дин оджалары алып баргъан дин дерслери алып барыла. Артыкъ бинълердже семетдешимиз, баладан буюгине къадар, динден терендже бильгилер огренип башлады, Къуран окъумагъа башлады. Бойле дерслерге озюмиз де барып, балаларымызны да ёллайыкъ. Хусусан яз татиль вакъытыны бош кечирмейик. Саваплы ишлер огренийик, япайыкъ ве якъынларымызгъа огретейик. Муфтиятымызнынъ Къалай медресеси чалышмакъта. Анда огълан ве къыз болюклеринде балаларымыз онунджы сыныфтан башлап, эм мектеп, эм дин дерслерини учь йыл девамында окъуп корелер. Баласыны медреседе окъутмагъа истеген ана-бабалар, джами имамларына мураджаат эте билелер. Тек дин кутьмек дегиль де умумен джемиет ичюн, келеджек ичюн япылгъан эр файдалы иш севаптыр! Буны бильмелимиз. Мусульман, пейгъамберимиз айткъаны дайын, тезден къыямет къопаджагъыны бильсе де кене терек сачкъан кишидир! Ойле исе Ватанымыз Къырымда биз де бирлик олып, чалышмалымыз, янъы несиль осьтюрмелимиз. Къуранда «инсан ичюн анджакъ кенди элинен япкъаны бардыр» деп, айтыла. Ойле исе Аллахнынъ берген акъыл, сагълыкъ ве тынчлыкъ нийметлерининъ феркъында олып, Онъа таянып ве ишанып чалышаджакъмыз, ярдымлашаджакъмыз! Аллах келеджегимизни парлакъ этсин! [embed]https://www.youtube.com/watch?v=Ce2ByNVAcrs[/embed]
Джамилерни абаданлаштырмакъ
Опубликовано:
Джамилерни абаданлаштырмакъ بسم الله الرحمن الرحيم إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلاَةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ يَخْشَ إِلاَّ اللّهَ فَعَسَى أُوْلَـئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِينَ { Иннема е’муру месаджиделлахи мен амене билляхи вель евмиль ахири ве экъамес-саляте ве этаэз-зекяте ве лем йехше Илляллах.Фе’аса уляике эн екуну минель мухтедин } Азиз Мусульманлар! Ислям дини, джемаат рухуна буюк еммиет бергендир. Топлумнынъ булунгъан ерде рахмет, ниметте берекет, ибадетте зевкъ ве севабында арткъачлыкъ бардыр. Бунынъ ичюн беш вакъыт намазнынъ джемаатнен эда этилюви йигирми еди къат савап къазандырыр. Намазларнынъ топлу алда эда этильмеси ичюн джамилер къурулгъандыр. Ер юзюнде ильк къурулгъан джами Месджид-и Харамдыр. Даа сонъра Месдж-и Акъса къурулгъандыр. Онынъ артындан кеткен Куба Месджиди, даа сонъ Пейгъамбер Эфендимизнинъ Медине-и Муневвередеки джамиси къурулгъандыр. Джамилер бир мемлектненъ ислямий муурюдир. Джамилер, куньде беш кере бизни Аллах узурунда топлагъан мукъаддес ибадет ерлеридир. Джамилер, бу топракъларгъа аит олгъанымызны бильдирген тарихий весикъалардыр. Хутбемнинъ башында окъугъаным аетте Аллах-у Теаля буюрмакъта ки: «Аллахнынъ месджитлерини ялынъыз Аллахкъа ве ахирет кунюне иман эткен, намазыны дос-догъру къылгъан, зекятыны берген ве Аллахтан гъайры кимседен къоркъмагъан кимселер абаданлаштырыр. Умют этилир ки догъру ёлгъа эришеджек олгъанлар булардыр.» (тевбе9/18) Джамилерни абаданлаштырмакъ демек тек къуруп бояланмасы дегильдир. Бойле фикирде олмакъ джамилернинъ къурулуш гъаесини унутмакъ олур. Джамилернинъ иншаатына арджлангъан мал элял олуп джемааткъа ачыкъ айдын олмалы. Ичинде намаз къылмакъ, Къуръан окъумакъ ве Аллахны зикр этмек о ернинъ маневий донатмасыдыр. Вааз ве насиатлар ве ильмий къонушмалар джамилернинъ маневий донатылмасыдыр. Бир хадис-и шерифте буюрылмакъта ки: «Ким Аллахнынъ ризасыны тилеп бир джами къурар исе Аллах да дженнетте онъа бенъзегенини япар» (Бухари ве Муслим) Тирмизининъ риваетине коре «йыфакъ яда буюк» бир джами япанынъ айни лютфкъа эришеджеги анлатылмакъта. Азиз муминлер! Аллах-у теалянынъ буюклюгини ве ондан башкъа ич бир илях олмагъаннынъ иляны куньде беш кере минарелерден айтылыр экен муминлернинъ къальплерини раатлыкъкъа къавуштура. Эви джамиден узакъ олгъанларнынъ севабы даа чокътыр. Ресулюллах Эфендимиз джумаэртеси куню базы вакъыт юрюп, базы вакъыт минме вастасыннен Куба джамисине барып ибадетнен мешгъуль ола эди. Бу суннетке уймакъ макъсадынен Абдуллах ибн Умер де бу шекилде амель эте эди. Аз. Умер (р.а.) деген ки: «Месджитлер Аллахнынъ эвлеридир. Намаз къылгъан бир мумин де о ернинъ зияретчисидир. Зиярет олунгъан, зияретке кельгенге эбет икрам этеджектир.» Ичи джемаатсыз джамилер, бойну букюк оксюз ве гъариптир. Къафеснинъ къыймети бульбуль олгъаны киби, джамининъ къыйметини джемаат ортагъа къояр. Месджид-и Харам, Месджид-и Неби ве Месджит-и Акъсанынъ тышында намаз къылмакъ ичюн ёлгъа чыкъылмаз. Чюнки джамилернинъ дегери эпси бирдир. Дагъ башындаки бир уфакъ кой джамисинде къылынгъан намаз, меркез джамисинде къылынгъан намазнынъ савабындан бир фаркъы ёкътыр. Ялынъыз намаз кългъаннынъ иманында ве ихлясында фаркъ бардыр. Дин къардашларым! Джематнынъ дыкъкъат этмеси керек олгъан хусуслар бардыр. Урбалары ягълы паслы ве пис олмамасы, чораплары тер-темиз олмасы. Сарымсакъ согъан ве оларгъа бенъзеген шейлер ашап халкъкъны раатсызламамакъ. Джемаатнынъ омузларындан атылып оларны раатсыз этип огке кечмемемек. Джамиге « Аллахым манъа рахмет къапуларыны ач» сезлеринен кирмели. Эгер беш вакъыт намазындан башкъа вакъытта джамиге кирсек кераэт вакъыт дегиль исе эки рекаат нафиле намаз къылмалы. Кераат вакъыты кирген олса келиме-и тевхид, тесбих ве саляват киби бир шейлер окъумалы. Джамиде ер ичюн мунакъаша этмемели ве намаз кългъанларнынъ огюнден кечмемели. Намаз къылдыкъта Аллахны корьген киби ибадет этип, дюньягъа багъ ве севгисини юректен чыкъармагъа чалышмалы. [embed]https://www.youtube.com/watch?v=9unrwRx80xM[/embed]
КЪОРАНТАДА МУАББЕТЛИК
Опубликовано:
КЪОРАНТАДА МУАББЕТЛИК بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ [Бисмилляхи’р-рахмани’р-рахим. Ве мин аятихи эн халякъа лекум мин энфусикум эзваджен литескуну илейха ве джеале бейнекум меведдетев ве рахметен инне фи залике леаятиль ликъавмий етефеккерун]. Урьметли мусульманлар! Топлумларны мейдангъа кетирген ве аякъта туткъан къоранталардыр. Бунынъ ичюн динимиз къорантагъа пек буюк эмиет бере. Пейгъамберимиз (с.а.в) бизлер ичюн нумюне олып, бир мусульманнынъ къорантада насыл давранмасы керек олгъаныны яшап косьтерген. Къорантаны тешкиль эткен кимселер устьлерине тюшкен вазифени ерине кетирген вакъытларында, къорантада бахтлы ве тынч яшайыш башлай. Къорантада энъ буюк юк ана-бабанынъ омузларына тюше. Чюнки къорантада мисаль алынгъан шахыслар олардыр. Бунынъ ичюн ана-баба, эвеля, озьлери тербиели олып, элял ве арамларгъа дикъкъат этмелери керек. Динлерини яшап, балаларына гузель мисаль олмагъа тырышмалары керек. Бир-бирининъ айыпларыны сакълап, йымшакълыкъ ве анълайышнен арекет этмелери керек. Юдже Раббимиз бу эсасны Юдже Китабымызда бойле бильдире: «Къадынларынъыз сизлер ичюн бирер урба, сизлер де олар ичюн бирер урба кибисинъиз» («Бакъара» суреси, 187-нджи ает). Урбалар насыл айыпларны къапата исе, къорантада да къадын ве эркек бир-бирининъ айыпларыны къапатып, тышкъа чыкъармамакъ ичюн гъайрет этмели. Къадынларымыз ве балаларымыз Аллах тарафындан бизлерге берильген эманеттир. Эманетке саип чыкъмакъ керек. Севимли Пейгъамберимиз (с.а.в.) бир хадис-и шерифинде бойле буюргъан эди: «Муминлернинъ иман бакъымындан энъ мукеммели ахлякъы энъ гузель олгъаны ве къорантасына йымушакъ даврангъан союдыр». Азиз джемаат! Адам не къадар чокъ проблемаларнен къаршылашса-къаршылашсынъ, оларны чезювде энъ эвель ярдымгъа келеджек кимселер, бизни анълап аджыйджакълар – къорантамыз ве якъынларымыздыр. Бунынъ ичюн динимиз къоранта къурмакъны ве якъынларгъа яхшы муамеледе булунмакъны даима тевсие эте. Раббимиз Къуран-ы Керимде бойле буюра: «Шубесиз, Аллах адалетли олмакъны, яхшылыкъны ве якъынларгъа ярдым этмекни эмир эте» («Нахль» суреси, 90-ынджы ает). Якъынларына, къорантасына яхшы бакъкъан кимсе берекетни аятынынъ бутюн сааларында корер. Фудайль ибн Ияд азретлери бойле айта эди: «Динге уймагъан бир иш япкъанымны, къадынымнынъ итаатсызлыгъындан анълай эдим. Тёвбе эткенден сонъ, къадынымнынъ итаатсызлыгъы да ёкъ ола эди. Бойледже, тёвбемнинъ къабул олгъаныны анълай эдим». Динимиз къадын ве акъайларнынъ устюне белли вазифелер юкледи. Эр бир тараф озь вазифесини ерине кетиргени вакъыт, къорантада тынчлыкъ, севги ве муаббетлик ола. Бу вазифелер ерине кельмегенде исе, тасалар, ишанчсызлыкъ ве нефрет ортагъа чыкъа. Эр алда бир-бирини анъламагъа тырышмалы. Пейгъамбер Эфендимиз (с.а.в.) бойле буюргъан эди: «Бир мумин къадынына ачувланмасын! Ярамай бир адети бар исе, яхшы тарафы да бардыр» (Муслим). Хутбемни башындаки аетнинъ манасынен битирмеге истейим: «Сизинъ ичюн озьюнъизден, оларгъа сыджакълыкъ дуйманъыз ичюн, къадынларны яратмасы Онынъ бар олувынынъ делиллериндендир. (Аллах) аранъызгъа севги ве мерхаметни пейда этти. Шубесиз, бунда тюшюнген къавм ичюн бир чокъ ибретлер бар» («Рум» суреси, 21-инджи ает). Раббим бизлерни мабетликтен, севгиден ве озюмизден сонъ хайырлы несиль къалдырмакътан махрум этмесин. Эм дюнья, эм де ахиретте оларны бизлер ичюн фаидели къылсынъ. Амин!
ХИДЖАБ ВЕ ОНЫНЪ ЭМИЕТИ
Опубликовано:
ХИДЖАБ ВЕ ОНЫНЪ ЭМИЕТИ بِسْــــــــــــــــــمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيم يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ ذٰلِكَ أَدْنَى أَنْ يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُوراً رَّحِيماً [Бисмилляхи’р-рахмани’р-рахим. Я эййюха’н-небиййю къуль лиэзваджике ве бенатике ве нисаи’ль-муминине юднине алейхинне мин джелябибихинне залике эдна эй юрафне феля юзейне ве кяналлаху гъафура’р-рахима]. Урьметли джемаат! Энъ гузель шекильде яратылгъан инсан намус ве шерефини къорчаламакънен эмир олунды. Бунынъ ёлларындан бири де айып олгъан ерлернинъ къапатылмасыдыр. Чюнки айып олгъан ерлер къапалы олмагъанда, харамгъа бакъмакъ, флирт, зина ве, атта, къоранталарнынъ дагъылмасы ве миллетнинъ бозулмасына къадар менфийликлерге ёл ачыла, инсан ичиндеки хая, утанув дуйгъусы ёкъ ола. Хая дуйгъусы олмагъан кимседен исе, хайыр кельмез. Севимли Пейгъамберимиз (а.с.) бойле буюргъан: «Хаясы олмагъан кимсе истегенини япсынъ». Яни гунах япмакътан утанмагъан кимсеге, не япса-япсын, онъа энди файда кельмез. Аврет ерлерининъ корюнмеси динимизде эм акъайлар, эм де къадынлар ичюн харамдыр. Акъайлар мутлакъа кобектен тиз къапакълары къадарки ерлерини къапатмалары керек. Намазда исе, бунынъ янында, устьлерине бол, кениш ве индже олмагъан урба киймелери керек. Къадынлар исе, динимизде бизим махремлеримиз сайыла. Яни озь ана-баба, къардашлары, къартана-къартбабалары, дайы-эмджелери, озь балалары ве акъайлары тышындакилерге харам сайылалар. Бунынъ ичюн олар башкъаларнынъ козьлеринден къорчаланмакъ кереклер. Олар бизге Аллахтан бирер эманеттир, бирер эльмас ташы кибилер. Бу эльмас башкъа инсанларнынъ козьлеринден къапалыдыр ве тек саиби ичюн ачылыр. Динимизге коре, къадынларнынъ аврет ерлери – бети, эллери ве топукъларгъа къадар аякълары тышындаки бутюн беденлеридир. Бу беденлерини сайылгъан якъынлары тышында кимсеге косьтермелери харамдыр. Къадынлар авретлерини къапатмакъ ичюн устьлерине кийгенлери урбагъа динимизде «хиджаб» деп айтыла. «Хиджаб» арап тилинде къаршы тарафнынъ бер шей корьмемеси ичюн бутюн беденини къапатмасы демектир. Бу бакъымдан эгер урба индже, тар, къаршы тарафнынъ дикъкатыны чеккен, я да къадыннынъ белли бир ерини косьтерген белли эткен олса, о хиджаб озь вазифесини ерине кетирмеген сайыла ве хиджаб олмакътан чыкъа. Айше анамызнынъ ривает эткенине коре, бир кунь татасы Эсма оны зиярет этмеге кельди, устюнде де индже бир урба бар эди. Оны корьген Пейгъамберимиз (а.с.) бетини башкъа тарафкъа айландырып, буюргъан: «Эй, Эсма! Къадын хайыз яшына кирдими (пишкинликке ириштими), бети ве эллери тышында ич бир ери корюнмемеси керек» (Эбу Давуд). Башкъа бир хадисте ривает этильгенине коре, Пейгъамбер Эфендимиз (а.с.) бир сахабеге бир къач дане без парчасы берип, бойле буюргъан: «Буларнынъ бир къысмыны озюне ал ве кольмек яп. Дигер къысмыны апайына бер, о, озюне хиджаб япсын. Амма онъа айт, бедени корюнмемеси ичюн тюбюнден даа бир шей кийсин» (Эбу Давуд). Динимиз Ислям акъай ве къадыннынъ тербиесини балалыкътан башлап, ненинъ харам, элял, айып ве савап олгъаныны огрете. Бунынъ ичюн балаларымызны тербие этейик, еди яштан башлап, одаларыны я да, ич олмаса, яткъан ерлерини айырайыкъ. Ана-бабаларынынъ одаларына киреджеклери вакъыт, изин алсынлар. Намаз къылып, къапансынлар. Тышта юргенлери вакъыт, козьлерини харамдан къорчалап, ашагъы бакъсынлар. Хутбемни башындаки аетнинъ манасынен битирем. Юдже Раббимиз бойле буюра: «Эй, Пейгъамбер! Къадынларына, къызларына ве муминлернинъ къадынларына айт: устьлерине хиджаб кийип, къапансынлар. Бу оларнынъ танылып инджинмемелери ичюн даа хайырлыдыр. Аллах Багъышлайыджы ве Мерхаметлидир» («Ахзаб» суреси, 59).
ШЕВВАЛЬ АЙЫ
Опубликовано:
ШЕВВАЛЬ АЙЫ بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ اَلتَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللّٰهِ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ [Бисмилляхи’р-рахмани’р-рахим. Эттаибуне’ль-абидуне’ль-хамидуне’с-саихуне’р-ракиуне’с-саджидуне’ль-амируне биль маруфи вен-нахуне ани’ль-мункери вель-хафизуне лихудудиллях. Ве бешшири’ль-муминин]. Сайгъылы джемаат! Инсан эджели не вакъыт келеджегини бильмегени ичюн, хайырлы ишлерде, борджларда ве, энъ муими, Юдже Раббине олгъан борджларында аджеле этмеси керек. Бу борджларны ахиретке къалдырмадан, бу дюньяда къапатмагъа тырышмасы керек, чюнки ахиреттеки эсап даа буюк ве агъырдыр. Бунынъ ичюн, кимнинъ Рамазандан къалгъан борджлары бар исе, Шевваль айындан башлап, одемеге чалышмасы керек. Шевваль айы Ораза байрамынынъ биринджи кунюнден башлай. Къазалары олгъан кимсе байрам куньлерини байрам этерлер, якъынларыны зиярет этип хайырларлар, байрам куньлери ораза тутмазлар. Байрам куньлеринден сонъра исе, кимнинъ къазасы бар исе – къазасыны, кимнинъ кеффарети бар исе – кеффаретини, кимнинъ тутмагъа истегени суннет оразасы бар исе – суннетини тутарлар. Рамазан айынынъ тышында тутулгъан ич бир ораза Рамазан оразасынынъ ерини тутмаз. Пейгъамбер Эфендимиз (а.с.) бир хадисинде бойле буюргъан: «Ким Рамазан оразасынынъ бир кунюни себепсиз ве хаста олмагъаны алда, бозса, омюрининъ сонъуна къадар тутаджагъы ич бир ораза онынъ ерини тутмаз» (Бухарий). Ким де, Рамазан оразасыны бозмакъ джезасыны билип, себепсиз оразаны бозса, джеза оларакъ алтмыш кунь ораза тутмасы керек оладжакъ. Пейгъамбер Эфендимиз (а.с.) Рамазан оразасыны бозгъан бир адамгъа бир къулны азат этмесини, я да эки ай ораза тутмасыны, я да алтмыш фукъарени тоюрмасыны эмир буюргъан (Муслим). Бунынъ ичюн ким биле-биле оразасыны бозса, алтмыш кунь джеза оларакъ, бир де бир кунь къаза оларакъ ораза тутып, топлам алтмыш бир кунь ораза тутмалы. Айрыджа, Пейгъамберимиз (а.с.) Шевваль айына буюк эмиет берип, бу айда алты кунь ораза тута эди. Бир хадис-и шерифинде о, бойле буюргъан: «Ким Рамазан оразасыны тутса, сонъра Шевваль айындан онъа алты кунь къошса, бутюн йыл ораза туткъан киби олур» (Муслим). Башкъа бир хадисте Пейгъамберимиз (а.с.) бойле буюргъан: «Рамазан айында ораза тутмакъ он ай оразалы олмакъ кибидир. Шевваль айында ораза тутмакъ исе, эки ай ораза тутмакъ кибидир. Рамазаннен берабер Шевваль айыны оразанен кечирген кимсе бир йыл ораза туткъан кибидир» (Ибн Хузейме). Шейтан омурюмизни ве вакъытымызны файдасыз шейлернен толдурмадан ве бу мубарек куньлер битмеден озюмизни ахиретке азырлайыкъ. Хайырлы ишлер япып, савап къазанмагъа аджеле этейик. Намазларымызны ве оразаларымызны эда этип, Раббимизге сыгъынайыкъ. Чюнки туткъан оразаларымыз ве къылгъан намазларымыз бизлерни ярамай шейлерден къорчалай ве Дженнетке кеткен ёлумызны къолайлаштыра. Севимли Пейгъамберимиз (а.с.) бир хадис-и шерифинде бойле буюргъан: «Ораза Джеэннем атешинден къорчалагъан бир къалкъандыр» (Бухарий). Бунынъ ичюн эм беденлеримизни, эм де нефислеримизни оразанен даима тербиелемек керекмиз. Чюнки шейтан бизим вуджутларымызда, къанымыз киби, долаша биле. Пейгъамберимиз (а.с.) бойле буюргъан: «Шейтан адамнынъ беденинде къаннынъ долашкъаны киби долаша» (Бухарий). Къанны темизлеген ве дамарларны сыкъкъан исе, оразадыр. Бу да, шейтаннынъ бизге аким олып, ичимизде долашмасына кедер эте. Раббим бизлерни шейтаннынъ ийлелеринден ве шерринден къорчаласын. Хутбемни башында окъугъан аетимнен битирмеге истейим: «Тевбе эткен, ибадет эткен, шукюр эткен, ораза туткъан, руку ве седжде эткен, яхшылыкъны эмир этип, ярамайлыкътан вазгечирген ве Аллахнынъ сынъырларыны къорчалагъан кимселерге мужде бер» («Тёвбе» суреси, 112-нджи ает).
Рамазан айына киргенде
Опубликовано:
Рамазан айына киргенде شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي اُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَالْيَصُمْهُ ...(إلىَ آخِرِالآيَةِ) وَقَالَ النَّبِيُّ (ص): مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي اَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ Бисмилляхир-рахманир-рахим { Шехру рамаданел-лези унзиле фихи-ль Къур’ан худен линнас ве беййинатин мине-ль худа ве-ль фуркъан. Фемен шехиде минкумуш-шехра фельесумх……} Ве Къален-небиййю (с.а.в): {Мен лем еда’ къавлез-зури вель ‘амеле бихи фелейсе лилляхи хаджетен фи эн еде’а та’амеху ве шерабеху } Мухтерем муминлер! Къуран-ы Керимде ве Пейгъамбер эфендимизнинъ хадислеринде макътанылгъан Рамазан-ы шериф кунь-куньден якъынлаша. Рамазан айы – Къуран ве ораза айыдыр. Аллаху Таала Къуранда Рамазан акъкъында бойле буюра: «Рамазан айы ойле бир айдыр ки, Къуран-ы Керим онда эндирильди. (О, ойле бир Къуран ки), инсанларгъа хидаеттир (яни инсанларны догъру ёлнен алып кеткен бир китаптыр). О (Къуран), догъру ёлнынъ, догърунен янълышнынъ бир-биринден айырмакънынъ ап-ачыкъ делиллеридир. Айса, сизден Рамазан айына къавушкъан кимсе онда ораза тутсын. Ким о вакъытта хаста я да ёлджу олса, башкъа куньлерде (тутамагъан куньлери) ерине тутсын. Аллах сизинъ ичюн къолайлыкъ истей, къыйынлыкъ истемей...» («Бакъара» суреси, 2/185). Эльбетте, Раббимиз бизни энъ гузель суретте яратты. Бизни козь, къулакъ, юрек ве даа бир чокъ мукеммель суретте чалышкъан ве хызмет эткен органларнен донатты. Ве, энъ эсасы, бизге акъыл ве ираде берип, къалгъан яратылгъанлардан устюн этти. Бундан да гъайры, бизге ёл костериджи оларакъ Пейгъамберимизни ёллады ве Къуран-ы Керимни эндирди. Бутюн инсанларгъа, эм бу дюньяда, эм де олюмден сонъраки яшайышта бахтлы олмакънынъ ёлларыны огреткен Къуран, якъынлашмакъта олгъан Рамазан айында эндирильгендир. Бу айгъа къавушкъан мусульман эркек ве къадынларгъа Раббимиз, «…сизден Рамазан айына къавушкъан, онда ораза тутсын», – деп, ораза тутмакъны эмир эте. Бир башкъа аетте де ««Эй, иман эткенлер! Ораза сизден эвель яшагъанларгъа фарз олгъаны киби, сизге де фарз этильди. Умют этиле ки, (Алланынъ эмирине къаршы кельмектен) сакъынырсынъыз», – деп буюра. Къыйметли мусульманлар! Ораза тек куньдюзлери ашамамакъ ве ичмемек демек дегильдир. Ораза бутюн ярамай ал ве арекетлерден узакълашмакъ демектир. Яни, ораза – мусульманларнынъ озь-озьлерини ве нефслерини тербие этмеси демектир. Рамазанда мусульман кимсе ялан, ошек, пахыллыкъ, бефтан айтмакъ киби ярамай табиатлардан ве башкъа гунахлардан къуртулмагъа, арынмагъа тырышмакъ керек. Чюнки, Пейгъамберимиз айткъаны киби, дженнет къапулары ачыладжагъы, джеэннем къапулары исе, къапатыладжагъы ве шейтанларнынъ зынджырларнен байланаджагъы бу буюк ай, мусульманлар ичюн бир фырсаттыр. Акъыллы инсан исе, оны яраткъан, ниметлер берген ве ярын эсап бермек ичюн къайтып бараджагъы Раббисининъ ризасыны къазанмакъ фырсатыны къачырмаз. Бакъынъыз, Пейгъамберимиз бизге керчек оразанынъ не олгъаныны насыл огреткен: «Ким, ярамай сёзлерни, ярамай ишлерни ташламаса, о адамнынъ тек ашамакъны ве ичмекни ташламасына Аллахнынъ ихтияджы ёкътыр». Бир башкъа хадисте исе, Пейгъамберимиз бизге бойле насиат эткен: «Ораза бир къалкъандыр (яни, бизни ярамайлыкълардан ве гунахлардан къорчалагъан бир «щит» кибидир); сакъын, оразалы олгъанынъызда, джаиллик этип де, къаба-саба лаф этменъиз. Эгер бир кимсе сизге къашанаджакъ олса, я да сизнен талашмагъа (къавгъа этмеге) истесе, «мен оразалым, мен ораза тутам», – деп айтынъыз» (Бухари, Муслим); «Ораза туткъан ойле инсанлар бар ки, янларында тек чектиклери ачлыкъ ве сувсызлыкълары къала» (Ибн Мадже). Ойле экен, биз оразаны бу шекильде тутмагъа шимдиден ниетленийик. Рамазан, ораза ве теравих акъкъында окъуйыкъ, огренейик. Рамазаннынъ берекетини, оразанынъ файдаларыны къорантамызгъа анълатайыкъ ве оларгъа дженнет ёлуны костерейик. Аллах эпимизни, бутюн муслюманларны сагъ-селамет Рамазангъа къавуштырсын. Керчек манасынен ораза туткъан къулларындан эйлесин. Рахмет ве берекетини бизден эксик этмесин. Аминь!
Пейгъамберимизнинъвасиети
Опубликовано:
Пейгъамберимизнинъвасиети بسم الله الرحمان الرحيم الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا…. {Эль-евме экмельту лекум динекум ве этмемту‘ алейкум ни’мети ве радыту лекумуль-исляме динен}. Мухтерем Мусульманлар! Пейгъамберимизнинъ (с.а.с) хиджрий 9-ынджыйылда (миладий 632)Веда хаджджы эснасында Арафат, Мина, Акъабе киби ерлерде асхабына япкъан къонушмаларына Веда хутбеси дейлер. Бунъа Пейгъамберимизнинъ умметине васиети де деп айтыла. Сайгъылы джемаат! Васиет –бир кишининъ вефат эткенде, я да даа эвель, къорантасына, севген кишилерине къалдыргъаны мульктир. Меджазий манада япкъан сонъ насиат ве тевсиелерине де васиет деп айтыла. Аз Пейгъамбер (с.а.с) де Веда хаджджында мусульманларгъа васиетте булунгъан, бинълердже сахабеге сонъ оларакъ насиат эткен ве бутюн инсанлыкъкъа икмет толу тевсиелер айткъан. Къыйметли Мусульманлар! Келинъиз, эп берабер умумен Пейгамберимизнинъ (с.а.с) веда хутбесине къулакъ берейик: «Эй, инсанлар! Бильмейим, бельки де бу куньден сонъ бу ерде сизлернен бир даа корюшемейджем. Эй, инсанлар! Билинъизки, Раббинъиз бир, атанъызда бир. Арапнынъ арап олмагъаннынъ устюнде, арап олмагъаннынъ арап устюнде, беяз тенълининъ къара тенъли устюнде, къара тенълининъ де беяз тенъли устюнде ичбир устюнлюги ёкъ. Устюнлик тек такъвададыр. Билинъизки, малларынъыз ве джанларынъыз токъунылмаздыр. Фаиз ве къан давалары ортадан ёкъ олгъандыр.Эй, инсанлар! Къадынларнынъ акъларына дикъкъат этменъизни, бу хусуста Аллахтан къоркъманъызны тевсие этем. Айткъанлары мы яхшы динъленъиз! Мусульман мусульманнынъ къардашыдыр. Сакъын, зулум этменъиз. Эркес озюнинъ япкъан гунахындан месульдир. Баба огълунынъ, огъул да бабасынынъ къабаатындан месуль олмаз. Эркеснинъ мирастан пайыны беринъиз. Борчлар тёленмелидир. Кимнинъ янында бир эманет, белли бир вакъыткъа алып къуллангъаны бир шей бар исе,оны саибине къайтарып берсинъ. Раббинъиз олгъан Аллахтан сакъынынъыз, Онъа къуллукъ этинъиз, намазларынъызны къылынъыз, оразаларынъызны тутунъыз, хаджылыкъларынъызны япынъыз, зекятларынъызны гонъюль хошлугъынен беринъиз. Эй, муминлер, сизге эки эманет ташлайым. Оларгъа сым-сыкъ сарылгъанынъыздже, асла ёлунъызны шашырмазсынъыз. Булар– Аллахнынъ китабы Къуран ве Пейгъамберининъ суннетидир» (Муснед). Урьметли джемаат! Пейгъамберимизнинъ эвинде оськен эмджесининъ огълы Ибн Аббас бу къонушмаларны ривает эткен сонъ, «Аллахкъа емин этем,бу сёзлер Ресулюллахнынъ умметине васиетидир. Бу ерде булунгъанлар булунмагъанларгъа анълатсын»,–дегендир. Пейгъамбер эфендимиз озюне берильген пейгъамберлик вазифесини энъ гузель шекильде ерине кетирип, омюрини инсанларны яхшылыкъкъа давет этмек ичюн адагъан.Бутюн инсанлыкъкъа башта энъ юдже васиет Къуран-ы Керимни ве яшайышы бир Къуран олгъан нумюне ахлякъыны къалдыргъан. Бугунь бизге тюшкен вазифе, бизлерни эр эки алемде бахтлы япаджакъ Пейгъамберимизнинъ (с.а.с) бенъзерсиз бу мирасына саип чыкъмакътыр. Хутбемни башында окъугъаны мает-и керименинъ манасынен битирмеге истейим: « Бугунь сизинъ дининъизни текмилледим, узеринъиздеки ниметимни тамамладым ве сизинъ ичюн дин оларакъ Ислямдан разы олдым» («Маиде» суреси, 5/3).
Зияретлернинъ эмиети
Опубликовано:
Зияретлернинъ эмиети وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلاَ تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا وَ قَالَ النَّبِيُّ (ص): مَنْ اَحَبَّ اَنْ يُبْسَطَ لَهُ فِي رِزْقِهِ وَ يُنْسَأَ لَهُ فِي أَثَرِهِ فَلْيَصِلْ رَحِمَهُ Бисмилляхир-рахманир-рахим {Ве ати зель къурба хакъкъаху вель мискине вебнис-себили ве ля тубеззир тебзира} Ве къален-небиййу (с.а.в): {Мен эхаббе эн юбсета леху фи ризкъыхи ве юнсеэ леху эсерихи фель есыль рахимеху} Мухтерем Мусульманлар! Мусульманынъ вазифелеринден бириси де зияретлердир. Зияретлер, яни барып корюшмек ве ал-хатыр сорашмакъ, муминлерни Аллах ризасына еткизген гузель арекетлердендир. Мусульманлар, зияретлер себебинен бир-биринен якъынлашалар, араларындаки севги ве ишанч дуйгъуларыны теренлештирелер, бирлик ве къардашлыкъ ичинде яшагъан бир джемаат алына келелер. Бу джеэттен, эр мусульман, башта ана ве бабасындан башлап, бутюн якъынларыны, къомшуларыны, аркъадашларыны, достларыны, алим адамларны ве хасталарны зиярет этмели. Бундан да гъайры, ибадет ичюн месджитлер, ибрет ичюн къабирлер сыкъ-сыкъ зиярет этильмеси керек олгъан ерлердир. Зияретлернинъ бир къысмы фарздыр. Бунынъ ичине бир-бирине никях тюшмейджек дереджеде якъын олгъан акърабалар кире. Зияретлер, акърабалыкъ акъларындандыр. Юдже Раббимиз Къуран-ы Керимде бу акъларгъа дикъкъат этмемизни эмир эте: “…Акърабалыкъ акъларына дикъкъатсыз олмакътан сакъынынъыз” («Ниса» суреси, 4/1). “Сой-сопкъа, фукъареге, ёлда къалгъанларгъа акъкъыны бер. (Малыны) исраф этип сепип савурма” (Исра, 17/26) Пейгъамбер эфендимиз де зияретлешмекни тешвикъ эткен ве зиярет этмекни токътаткъанларны исе, тенбиелей эди. О шанлы Ресуль бойле буюргъан: “Сой-сопунен мунасебетини кескенлер дженнетке кирип оламаз” (Муслим) “Ким рызкъынынъ боллаштрылмасыны ве эджелининъ кечиктирильмесини истесе, акъраба багъларыны къорчаласын” (Муслим) “Аллахкъа ве ахирет кунюне инангъан кимсе акърабасына ярдым этсин” (Бухари, Муслим) “Яхшылыкъларнынъ энъ мукеммели, бир кимсенинъ, баба достуны козетмесидир” (Муслим) “Акъраба багъларыны къорчалав, гузель ахлякъ ве яхшы къомшулыкъ мемлекетни абаданлаштыра, омюрлерни де арттыра.” (Ахмед) “Бир кимсе, бир хастаны зияретке кельсе я да Аллах ичюн севген бир кишини зиярет этсе, онъа бир мелек бойле сесленир: “Сен артыкъ гунахлардан темизлендинъ. Аткъан адымларынънынъ савабы да буюктир. (Бунынъ ичюн) Дженнетте сыгъынаджакъ бир ер азырлагъан олдынъ.” (Тирмизи) Корюнгени киби, Пейгъамбер эфендимиз (с.а.в.) зияретлерге буюк эмиет бере эди. О, асхаб-ы кирамны эв-эв зиярет этип, ал-хатырларыны сорай эди. О, хаста зияретлерине де айры бир эмиет бере эди, мусульман олсун я да олмасын, хасталарны зиярет эте эди. Аллах Ресулининъ бу арекетини корьген мусульманлар да бир-бирини сыкъ-сыкъ зиярет эте эдилер. Бундан себеп, бизге тюшкен вазифе – зияретлеримизни арттырмакъ. Чюнки, гонъюллерде севги ве къардашлыкъ бинасы зияретлернен къурула. Къыйметли муминлер! Билинъиз ки, зияретлерге эмиет бермек, мусульман олмакънынъ керегидир. Зияретлеримизни темиз бир урба иле ве уйгъун вакъытларда япайыкъ. Зияретлерде татлы тилли ве кулер бетли олайыкъ. Хаста зияретлеринде хастанынъ гонълюни котермеге тырышайыкъ ве шифа тилейик. Бир де бир себептен давет ве зияретке барып оламасакъ, телефон я да башкъа бир васытанен багъланайыкъ. Унутманъыз ки, зияретлер Аллахнынъ разылыгъына, Пейгъамбер эфендимизнинъ де шефаатына къавушмакъ ичюн бир себептир.
Бераат геджеси ве фазилети
Опубликовано:
Бераат геджеси ве фазилети حم وَالْكِتاَبِ الْمُبِينِ إنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ اَمْرٍ حَكِيمٍ اَمْرًا مِن عِنْدِنَا مُرْسِلِينَ رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ اِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ. وَ قَالَ النَّبِيُّ (ص): إِنَّ اللهَ تَعَاليَ يَنْزِلُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ اِليَ سَمَاءِ الدُّنْيَا فَيَغْفِرُ لاِكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعْرِ غَنَمِ كَلْبٍ. Бисмилляхиррахманиррахим { Ха Мим вель китабиль мубин Инна энзельнаху фи лейлетин мубаракатин инна кунна мунзирин.Фиха юфракъу куллю эмрин хаким. Эмран мин ‘индина инна кунна мурсилин. Рахметен мин раббике иннеху хуве-с семи’уль ‘алим} Ве къале-н Небиййю (с.а.в) {Инналлахе Те’аля ензилю лейлетен-нисфи мин ша’бане иля сема-и дюнья феегъфиру лиэксера мин ‘адеди шэ’ри гъанеми кельбин} Мухтерем муминлер! Бильгенинъиз киби, учь айлар ичиндемиз ве Рамазан-ы шерифке кет-кете якъынлашамыз. Бутюн мусульманлар эеджан иле беклеген Рамазан айындан эвель, онъа азырлыкъ оларакъ, бир сыра мубарек геджелер бар. Регъаиб ве Мирадж геджелери Реджеп айында олып кечтилер. Шимди келеджек олгъан исе, Бераат геджесидир. Бераат геджеси Шабан айнынъ ортасындаки, яни он бешинджи геджедир. Шабаннынъ он беши майыснынъ 10-уна раст келе. Бераат геджеси де майыснынъ 10-у иле 11-и арасындаки геджедир. Бераат – борчлардан, джезадан ве гунахлардан къуртулмакъ демектир. Бу къуртулыш геджеси Аллахнынъ китабында «мубарек» деп анъыла: «Ха мим, (элялнен арамны ве хакъ иле батылны ачыкъча бильдирген) бу китапкъа емин олсун ки, шубесиз, Биз оны мубарек бир геджеде эндирдик. Керчектен Биз (бу Къуран иле кяфирлер огърайджакълары азап акъкъында) хабер берген кимсемиз. Къатымыздан бир эмир иле эр икметли ишке о геджеде укюм бериле. Чюнки Биз, Раббинъден бир рахмет оларакъ, пейгъамберлер йиберемиз. О, эшиткен ве бильгендир» («Духан» суреси, 44/1-6). Бир къысым алимлеримиз бу мубарек гедже иле къаст этильген Къадир геджеси олгъаныны айткъан олсалар да, башкъа бир къысым алимлеримиз де бойле айталар: Бераат геджесинде Куран-ы Керимнинъ тамамы Левх-и Махфуздан дюнья семасына эндирильди, ондан сонъра исе, Къадир геджесинде, ает-ает Аз. Мухаммедке (с.а.в.) энмеге башлады. Кене бу гедже бир сене ичинде оладжакъ адиселер, рызыкълар, эджеллер, хасталыкълар ве башкъа хусусларнен алякъалы къарарлар бериледжек ве вазифели мелеклерге яздырыладжакъ. Бу себепнен, мусульман бойле бир такъдир ве укюм геджесини гъафлетте кечирмемек керек. Кямиль бир мусульман аятынынъ эр дакъикъасында Аллахтан кельгенини ве Аллахкъа къайтып бараджагъыны унутмаз. Шерефли муминлер! Хадис-и шерифлерде де бу гедженинъ мусульманлар ичюн буюк бир рахмет ве магъфирет (багъышлав) геджеси олгъаны къайд этиле. Севимли Пейгъамберимиз бойле буюргъан: «Шабан айнынъ ярысы геджеси олдымы, оны ибадет ве итаат ичинде кечиринъ. Куньдюз де ораза тутынъ. Чюнки Аллах бу гедже кунешнинъ батышындан башлап, дюнья семасына рахметинен теджелли этип, бойле буюра: – Ёкъмы менден афу тилеген, оны афу этейим. – Ёкъмы рызыкъ истеген, онъа рызыкъ берейим. – Ёкъмы бир хасталыкъкъа тутулгъан, онъа афиет берийим, – Ёкъмы шуны истеген, ёкъмы буны истеген, – деп, сабагъа къадар девам эте». Пейгъамберимиз бир башкъа хадисинде деген ки, «Аллаху Тааля Шабан айнынъ ярысы геджесинде къулларнынъ вазиетини козьден кечирип, мушрик ве киндар олгъанлардан гъайры, къулларынынъ бутюн гунахларыны афу эте». Бир башкъа кереси де Пейгъамбер эфендимиз мусульманларгъа шу насиатны берген: «Бу гедже – Шабаннынъ он бешинджи геджесидир. Аллаху Тааля Бену Кельб къабилеси къойларынынъ тюйлери къадар кимсени джеэннемден азат эте. Анджакъ, бу геджеде, Онъа ширк къошкъанларнынъ, мусульманларгъа къаршы кин ве нефрет туткъанларнынъ, сой-сопнен алякъаны кескенлернинъ, яшайыш ве барлыкъларынен гъурурлангъанларнынъ, ана ве бабаларына исьян эткен, яни ана-бабаны саймагъан ве сёзюни динълемегенлернинъ бетине биле бакъмаз» (Тирмизий). Азиз Муминлер! Айса, бу мерхамет ве берекет толу геджеде темиз-пак гонъюльнен Раббимизге ёнелейик. Ондан ибадетлеримизни къабул этмесини ве гунахларымызны багъышламасыны истейик. Бир сене боюнджа япып кельген ишлеримизнинъ бир эсабыны япайыкъ ве, янълыш арекетлеримиз олса, тюзельтейик. Бу фазилетли геджеде чокъча намаз къылайыкъ, Къуран окъуйыкъ, дуа япайыкъ. Буюклеримизни зиярет этейик. Даргъын олгъанлар бар исе, барышайыкъ, барыштырайыкъ. Балаларымызгъа бу гедженинъ къыйметини анълатайыкъ. Эм озюмиз, эм де къоранталарымыз бу фырсатны къачырмасын. Аллахнынъ бу гедже устюмизге бол-бол ягъдыргъан мерхамет ве берекетинден мумкюн олгъаны къадар эпимиз файдаланайыкъ. Келеджек Бераат геджеси бутюн мусульманлар ичюн къуртулыш весилеси олсун. Сизинъ ичюн де шимдиден хайырлы ве мубарек олмасыны тилейим. Аллахым, бизге Шабан айыны мубарек эт ве бизни сагъ-селамет Рамазангъа къавуштыр!
НАМАЗ
Опубликовано:
Бисмилляхи’р-рахмани’р- рахим. Хафизу аля’с-салявати ве’с-саляти’ль- вуста ве къуму лилляхи къанитин. (далее…)